SHOUTcast HOWTO
__TOC__
Εισαγωγή
Το παρόν άρθρο έχει σκοπό να παρουσιάσει με πολύ απλά λόγια πώς μπορούμε με δωρεάν λογισμικό να εκπέμψουμε από το PC μας ηχητικό stream σε έναν ιντερνετικό ραδιοσταθμό, ο οποίος στη συνέχεια αναλαμβάνει να το μοιράσει σε όλον τον υπόλοιπο κόσμο. Δε θα ασχοληθούμε με το στήσιμο του stream server, το οποίο είναι μία πιο πολύπλοκη διαδικασία, απλά θεωρούμε ότι υπάρχει ήδη ένας τέτοιος server (τύπου SHOUTcast DNAS ή το συμβατό Icecast) που λειτουργεί σωστά και το άτομο που τον διαχειρίζεται μας έχει προμηθεύσει τη διεύθυνσή του και το κατάλληλο password για να συνδεθούμε σε αυτόν.
Απαιτούμενο λογισμικό
Θα χρειαστούμε:
- Ηλεκτρονικό υπολογιστή με εγκατεστημένο το λειτουργικό σύστημα Windows 2000 ή Windows XP της Microsoft. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και νεότερη έκδοση Windows όπως Vista ή 7, αλλά θα χάσουμε τη δυνατότητα για voice-overs στις εκπομπές που κάνουμε. Το τί ακριβώς είναι το voice-over και γιατί μπορούμε να το έχουμε μόνο σε Windows 2000 και XP θα το δούμε παρακάτω
-
Την τελευταία δωρεάν έκδοση του Winamp. Ο Winamp είναι ένα πολύ δημοφιλές και ικανό πρόγραμμα αναπαραγωγής ήχου για την πλατφόρμα των Microsoft Windows. Αρκετοί από εσάς πιθανόν να τον χρησιμοποιείτε ήδη για να ακούτε τη μουσική σας στο PC. Σε κάθε περίπτωση, διατίθεται δωρεάν, έχει μέγεθος ολίγων MB μόνο και είναι αρκετά οικονομικός σε πόρους, οπότε θα παίξει μια χαρά ακόμη και σε σχετικά αδύναμα PC
-
Την τελευταία διαθέσιμη έκδοση του SHOUTcast Radio DSP. Αναφέρεται και ως "SHOUTcast Source DSP" και είναι ένα δωρεάν πρόσθετο (plugin) για τον Winamp player
Για τις ανάγκες του άρθρου, η εγκατάσταση των παραπάνω προγραμμάτων και οι δοκιμές έγιναν, χωρίς κανένα πρόβλημα ασυμβατοτήτων ή λαθών, σε πλατφόρμα Αγγλικών Windows XP Professional SP3, πλήρως ενημερωμένων με τα τελευταία patches από Windows Update.
[DIV=border-width: none; margin:0 auto; width:60%; text-align:center; background-color:gold]
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για τους καταλόγους εγκατάστασης και εργασίας γενικά να αποφεύγετε κατά το δυνατόν την ύπαρξη Ελληνικών χαρακτήρων στο path, γιατί δημιουργούν προβλήματα στην εκτέλεση μερικών προγραμμάτων που συχνά είναι δύσκολο να διαγνωσθούν.
Ειδικά για τους καταλόγους εργασίας, σημειώστε ότι αν δουλεύετε σε Ελληνική έκδοση Windows, η δημιουργία καταλόγων στο «Τα Έγγραφά μου» και στην «Επιφάνεια εργασίας οδηγεί πάντα σε τέτοια κατάσταση. Το ίδιο συμβαίνει και για τις παραπάνω περίπτωσεις σε Αγγλική έκδοση Windows, όταν το όνομα χρήστη μας περιέχει Ελληνικούς χαρακτήρες!
[/DIV]
Εγκατάσταση λογισμικού
Αν δεν έχουμε ήδη τον Winamp στο σύστημά μας, τον εγκαθιστούμε και κάνουμε τις ρυθμίσεις που κρίνουμε αναγκαίες για τη λειτουργία του όπως file associations, τρόπος που προβάλλονται οι πληροφορίες από τα MP3 tags στη λίστα αναπαραγωγής κ.ά. Η τελευταία είναι αρκετά σημαντική ρύθμιση, καθώς όπως φαίνονται τα tags στη δική μας λίστα, έτσι θα φαίνονται και στους αποδέκτες-ακροατές του stream. Γι' αυτό και είναι σημαντικό για τις εκπομπές μας να έχουμε μουσική συλλογή με ενημερωμένα tags στα αρχεία ήχου. Αλλιώς είναι να βλέπει ο ακροατής του σταθμού στον player του το παρακάτω:
>Unknown Artist - Unknown Album
και αλλιώς π.χ. αυτό (ο τρόπος που επιλέγει ο γράφων για την προβολή των tags):
>Pink Floyd.1975.Dark Side Of The Moon.04/09.The Great Gig In The Sky
Αφού τελειώσουμε με τις ρυθμίσεις του Winamp, τον τερματίζουμε οπωσδήποτε και εγκαθιστούμε το SHOUTcast plugin. Προχωράμε στη...
Ρύθμιση SHOUTcast plugin
Ανοίγουμε πάλι τον Winamp:
Πατάμε CTRL+P για να ανοίξει το παράθυρο Preferences και πηγαίνουμε στην κατηγορία ρυθμίσεων DSP/Effect. Εκεί θα πρέπει να βλέπουμε και μία καταχώρηση για το SHOUTcast:
Την επιλέγουμε με αριστερό κλικ, οπότε και θα πρέπει να εμφανιστεί αυτόματα το παράθυρο του SHOUTcast:
Μπορούμε τώρα να κλείσουμε το παράθυρο Preferences για να μη μας ενοχλεί και να εξετάσουμε μία-μία τις τέσσερις καρτέλες του SHOUTcast plugin, όπου θα κάνουμε τις απαραίτητες ρυθμίσεις:
1. Εδώ βλέπουμε τα 5 διαθέσιμα σετ ρυθμίσεων του plugin και την κατάσταση (status) του καθενός. Το κάθε σετ ρυθμίσεων αντιστοιχεί σε ένα συνδυασμό stream server στον οποίον συνδεόμαστε και μορφή κωδικοποίησης του stream που εκπέμπουμε σε αυτόν. Προς το παρόν και τα 5 σετ θα δείχνουν κατάσταση "Not Connected", αυτό βέβαια θα αλλάξει πιο κάτω, όταν θα ξεκινήσουμε το streaming της εκπομπής μας
2. Αυτές οι δύο μπάρες δείχνουν την ένταση του αριστερού και του δεξιού καναλιού σε dB (decibel) για το μουσικό κομμάτι που αναπαράγει το Winamp και πρόκειται να «βγει» στο stream. Η συγκεκριμένη πληροφορία είναι διαθέσιμη και σε άλλη καρτέλα του SHOUTcast. Προς το παρόν και υποθέτοντας ότι δεν έχουμε ακόμη βάλει το Winamp να παίζει κάποιο κομμάτι, η ένταση θα είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα
Στη 2η καρτέλα του SHOUTcast:
3. Εδώ επιλέγουμε ένα από τα 5 διαθέσιμα προφίλ ρυθμίσεων για τους stream servers που πρόκειται να συνδεθούμε. Συνήθως θα πειράζουμε το 1ο προφίλ, εκτός αν συνδεόμαστε άλλες ώρες/μέρες σε άλλους servers ή - κάτι που θα χρησιμέυσει μάλλον σε λίγους - αν θέλουμε να εκπέμπουμε ταυτόχρονα σε περισσότερους από έναν servers
4. Εδώ φαίνεται η κατάσταση της συνδεσιμότητάς μας σχετικά με τον server του τρέχοντος προφίλ. Προς το παρόν θα δείχνει "Not Connected", αλλά αρχίζοντας μία εκπομπή θα αρχίσει να δείχνει τον αριθμό των συνολικών bytes δεδομένων του stream που έχουμε στείλει από την αρχή της εκπομπής στον stream server
5. Ενεργοποιώντας αυτήν την επιλογή, λέμε στο plugin να συνδέεται αυτόματα στον stream server του τρέχοντος προφίλ, κάθε φορά που ξεκινά το plugin. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτή δε θα είναι η επιθυμητή συμπεριφορά, γι' αυτό προτείνεται να κρατήσουμε την επιλογή απενεργοποιημένη
6. Με κλικ σε αυτό το κουμπί, γίνεται άμεση σύνδεση στον stream server του τρέχοντος προφίλ. Δεδομένου ότι στο 5 φροντίσαμε να μην ενεργοποιήσουμε την αυτόματη σύνδεση, από εδώ θα εκκινούμε μόνοι μας μία σύνδεση όταν είμαστε έτοιμοι γι' αυτό. Προς το παρόν, προσπερνάμε το κουμπί καθώς δεν έχουμε ακόμη τελειώσει με τις υπόλοιπες ρυθμίσεις
7. Αν και λίγο παραπλανητικό σε εμφάνιση, το συγκεκριμένο κουμπί όπως και το ακριβώς διπλανό του στα δεξιά δεν είναι απλό κουμπί όπως το 6, αλλά «υπο-καρτέλα» που αλλάζει τις προβαλλόμενες διαθέσιμες ρυθμίσεις ακριβώς από κάτω. Για να συνεχίσουμε, σιγουρεύομαστε ότι είναι πατημένο αυτό και όχι το διπλανό του
8. Εδώ εισάγουμε τη διεύθυνση του stream server για το τρέχον προφίλ. Αυτή μπορεί να δοθεί είτε σε μορφή URL με πλήρες domain/subdomain name όπως π.χ. στο παράδειγμα του screenshot είτε σε μορφή αριθμητικής IP. Π.χ. για το σταθμό Official Offtopic Radio που έχουμε στο παράδειγμα, η IP είναι 76.76.17.39
9. Εισάγουμε τη θύρα (port) που είναι ρυθμισμένος να «ακούει» ο stream server. Η εξ ορισμού τιμή στους servers που τρέχουν SHOUTcast DNAS είναι η 8000 αλλά μπορεί εύκολα να αλλάξει από το διαχειριστή του server. Επικοινωνήστε με το φυσικό πρόσωπο ή την εταιρεία που σας παρέχει πρόσβαση στον stream server που προσπαθείτε να συνδεθείτε για να μάθετε τη σωστή τιμή (καθώς και τον κωδικό που χρειαζόμαστε αμέσως παρακάτω)
10. Εισάγουμε τον απαραίτητο κωδικό ασφαλείας για τη σύνδεση στον server
11. Εδώ επιλέγουμε ποιο προφίλ κωδικοποίησης από τα 5 διαθέσιμα θα χρησιμοποιεί το τρέχον server προφίλ. Το αφήνουμε στην τιμή 1 και θα δούμε στη συνέχεια τις σχετικές ρυθμίσεις κωδικοποίησης
12. Αν για οποιονδήποτε λόγο διακοπεί η σύνδεσή μας με τον stream server (εννοείται εκτός της περίπτωσης που αποσυνδεθήκαμε εμείς ρητά), η ενεργοποίηση της συγκεκριμένης επιλογής θα προκαλεί την αυτόματη επανασύνδεσή στον server. Είναι χρήσιμο χαρακτηριστικό και προτείνεται να το ενεργοποιήσουμε. Σκεφτείτε π.χ. την περίπτωση που μπαίνουμε στο Internet μέσω ασύρματου router με σήμα 1 ή 2 γραμμών και χάνεται στιγμιαία η WiFi συνδεσιμότητα. Σε συνδυασμό με το σύστημα buffering των περισσότερων SHOUTcast/Icecast servers, εξασφαλιζόμαστε έτσι από τον κίνδυνο να διακοπεί βίαια η αναπαραγωγή του stream στους players των ακροατών μας
13. Αριθμός δευτερολέπτων πριν την πρώτη (και τις επόμενες διαδοχικές) απόπειρα αυτόματης επανασύνδεσης. 3 είναι μία καλή τιμή
Κάνουμε κλικ στην υποκαρτέλα "Yellowpages" για να συνεχίσουμε:
14. Εισάγουμε τον τίτλο της εκπομπής μας
15. Εδώ αν θέλουμε μπορούμε να βάλουμε ένα link προς ιστοσελίδα/blog/forum thread/οτιδήποτε με περισσότερες πληροφορίες για το σταθμό και/ή την εκπομπή μας
16. Κανονικά, genre είναι το είδος μουσικής που παίζει η εκπομπή. Μπορούμε όμως αντί γι' αυτό να βάλουμε κάποια άλλη πληροφορία, όπως π.χ. το όνομα του σταθμού, του παραγωγού κλπ.
17. Ενεργοποιούμε αυτές τις ρυθμίσεις ώστε, με κάθε αλλαγή κομματιού, το Winamp να στέλνει στο stream τις πληροφορίες από τα ID3 tags του κομματιού και να ανανεώνονται οι αντίστοιχες πληροφορίες στον player των ακροατών μας
Συνεχίζουμε στην καρτέλα "Encoder":
18. Επιλέγουμε προφίλ κωδικοποίησης
19. Επιλέγουμε format ήχου για το stream μας. MP3 είναι η πιο universal και απροβλημάτιστη επιλογή
20. Ρυθμίσεις ποιότητας του stream. Όσο μεγαλύτερο το bitrate και ο ρυθμός δειγματοληψίας, τόσο καλύτερη η ποιότητα του ήχου, αλλά και μεγαλύτερες απαιτήσεις bandwidth για τον stream server. Στο Official Offtopic Radio, οι περισσότεροι παραγωγοί χρησιμοποιούν τη ρύθμιση που φαίνεται στο screenshot
Τώρα, ανοίγουμε τις ιδιότητες της κάρτας ήχου μας (το ηχείο κάτω δεξιά) και πάμε στο μενού «Ιδιότητες» και μετά «Επιλογές», όπως στην εικόνα μας:
Επιλέγουμε από εκεί το "Master Volume" και "Wave out" ή το "What U Hear", αναλόγως την κάρτα ήχου που έχουμε. Επίσης, τικάρουμε και το "Mic Volume" ή "Pink input", πατάμε "ΟΚ" και βγάζουμε τη σίγαση από το Mic, πάλι αναλόγως την κάρτα ήχου που έχουμε.
Στο menu «Επιλογές/Ιδιότητες» της κάρτας ήχου μας, επιλέγουμε το «Ηχογράφηση/Recording» από το drop menu ή από το radio button, αναλόγως τί μας είναι διαθέσιμο.
Επιλέγουμε το "Stereo mix" ή "What U Hear" και το "Mic in/Mic Volume" και πατάμε "ΟΚ". ΠΡΟΣΟΧΗ: Βάζουμε τικ στο "Wave out/What U Hear", αλλιώς η κύρια συσκευή εξόδου μας θα είναι το μικρόφωνο.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Σε μερικές κάρτες ήχου «μπουκώνει» ο ήχος, με αποτέλεσμα να έχει πάρα πολλά μπάσα. Γι' αυτό το λόγο κατεβάζουμε λίγο την ένταση του "Stereo mix/What U Hear".
Πάμε στο Winamp τώρα και στο Shoutcast plugin, στην καρτέλα "Ιnput":
6. Στο drop menu επιλέγουμε το "Soundcard Input" (από προεπιλογή είναι το Winamp)
7. Επιλέγουμε το "44100Ηz Stereo"
8. Tα πεδία που έχουμε διαθέσιμα:
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Το ο,τι ο ήχος του μικροφώνου σας μπορεί να ακούγεται χαμηλότερα σε σχέση με την υπόλοιπη μουσική οφείλεται στη ρύθμιση μερικών ακροατών με 5.1 ηχεία στις ρυθμίσεις του ήχου ΤΟΥΣ.
9. Το "Push to talk" το χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να μιλήσουμε για λίγο, π.χ. σχολιασμό τραγουδιού κλπ. Με το "lock" κλειδώνει το μικρόφωνο, για όσο έχουμε πατημένο το lock φυσικά, π.χ. ανάμεσα στα τραγούδια όταν θέλουμε να εκφράσουμε το μακροσκελές σχόλιο μας.
Παραρτήματα
Χρήσιμα links