[INFO] Οδηγιες προς νεοεισερχομενους στο GNU/Linux

[tritonas00]

Στο παρον θα προσπαθησω να διαλευκανω καποια απο τα σημαντικοτερα ζητηματα που θα συναντησει

ο νεος χρηστης GNU/Linux - ο χρηστης που ερχεται απο τον κοσμο των Windows.

 

 

Ζητηματα οπως:

 

 

1.Τι παραπανω θα μου προσφερει σε σχεση με τα Windows που ειχα συνηθισει τοσο καιρο?

 

2.Γιατι υπαρχουν τοσες πολλες διανομες? Ποια να επιλεξω?

 

3.Εγκατεστησα μια διανομη.Πως εγκαθιστω προγραμματα?

 

4.Εχω ηδη Windows στο σκληρο μου και θελω να βαλω μια διανομη.Πως γινεται η εγκατασταση dual boot

και πως η αφαιρεση χωρις να πειραχτουν τα Windows?

 

5.Ποια ειναι τα βασικα αρχεια ρυθμισεων?

 

 

Πριν ξεκινησω να αναλυω τα παραπανω , ας δωσω καποιες συμβουλες - κατευθυνσεις που ειναι ακρως

απαραιτητες για να μπορεσει καποιος να ξεκινησει οσο το δυνατον πιο ομαλα στον κοσμο του GNU/Linux:

 

Α.ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟ GNU/Linux ΕΙΝΑΙ ΑΡΧΕΙΑ.

 

Οποιαδηποτε ρυθμιση για οποιoδηποτε προγραμμα παντα θα βρισκεται σε συγκεκριμενο αρχειο.

Τα περισσοτερα απο αυτα τα αρχεια ρυθμισεων προγραμματων βρισκονται στην διαδρομη

 

/home/"ονομα χρηστη"

 

Aρχεια ρυθμισεων συστηματος βρισκονται σε αλλους φακελους οπως

 

/etc

 

/etc/"ονομα προγραμματος"

 

Mην τρομαζετε!Σε "αυτοματοποιημενες" διανομες δεν προκειται

να ασχοληθειτε με αυτα , απλα καλο ειναι να ξερετε τι παιζει για καθε ενδεχομενο.

 

Β.ΞΕΧΝΑΜΕ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ - ΝΟΟΤΡΟΠΟΙΑ - ΣΥΝΗΘΕΙΑ ΕΙΧΑΜΕ ΣΤΑ WINDOWS.

 

ΔΗΛΑΔΗ:

 

--Δεν κατεβαζουμε - εγκαθιστουμε προγραμματα απο οπου ναι και γενικοτερα απο το internet με το χερι.

Ολα τα αναλαμβανει ο Διαχειριστης Πακετων (Package Management System - aka PMS) της διανομης μας.

Παρακατω θα πουμε πως εγκαθιστουμε προγραμματα με καποιους απο τους βασικοτερους Package Managers.

 

--Δεν ασχολουμαστε - κατεβαζουμε - εγκαθιστουμε drivers εκτος απο κλειστους (Propertiary) drivers

σημαντικης αξιας υλικου για τον υπολογιστη μας.

Κυριως για την καρτα γραφικων μας θα πρεπει παντα να εγκαθιστουμε τον κλειστο driver που προσφερει η

εταιρια αν θελουμε να την εκμεταλλευτουμε πληρως.Αν δεν εχουμε σοβαρες απαιτησεις απο το hardware μας

τοτε μπορουμε να μεινουμε με τον ανοιχτο.Το 90% των drivers για το υπολοιπο υλικο μας ειναι ενσωματωμενο

στον πυρηνα του λειτουργικου (Linux).

 

--Ποτε μα ποτε δεν τρεχουμε script-ακια απο τριτους αν δεν κατανoουμε τι κανουν.

Επειδη το παρον απευθυνεται σε νεοεισερχομενους χρηστες που δεν εχουν εμπειρια στο λειτουργικο και

προφανως δεν γνωριζουν βασικες εντολες , η συμβουλη αυτη ισχυει μετα απο καποιο διαστημα χρησης και

εξοικειωσης με το λειτουργικο.Συνεπως αποφαινομεθα οτι μεχρι να αυξηθει η εμπειρια, απλα δεν τρεχουμε τα

εν λογο script-ακια.

 

--Δεν παρακαμτουμε - αγνουμε βασικα αρχεια ρυθμισεων , και αν για οποιοδηποτε λογο η διανομη ή καποιο

προγραμμα τα παρακαμπτει , απλα φροντιζουμε να ξερουμε ποια και που ειναι ωστε σε ενδεχομενο

προβληματος να ξερουμε τι μας γινεται και να κανουμε τις αντιστοιχες διορθωσεις - επαναφορες.

Παρακατω θα αναφερω μερικα βασικα αρχεια.

 

--Antivirus σε οποιαδηποτε μορφη το ξεχναμε.

 

 

--Δεν κανουμε format σε περιπτωση προβληματος.Ειναι εννοια παντελως αχρηστη εφοσον μπορουμε

να μπουμε απο ενα οποιδηποτε live cd στο partition που που βρισκεται η "χαλασμενη" εγκατασταση μας

και να διορθωσουμε οτι θελουμε.Επισης δεν χρειαζεται να κανουμε format σε περιπτωση σημαντικης

αναβαθμισης του υπολογιστη μας(μητρικη κλπ..) .Το Portability ειναι ενα απο τα βασικοτερα στοιχεια

του kernel linux.

 

--Λεμε Τo Linux , To Ubuntu , To Arch , To Debian κλπ.Δεν ειναι πολλα.!Ενα ειναι ffs!

 

 

 

 

Αφου κατανοησουμε τα παραπανω ας δωσουμε απαντησεις στα ζητηματα που εθιξα στην αρχη του παροντος.

 

 

1.Τι παραπανω θα μου προσφερει σε σχεση με τα Windows που ειχα συνηθισει τοσο καιρο?

 

Καποια απο τα βασικοτερα πλεονεκτηματα που προσφερει στον πρωην χρηστη Windows το GNU/Linux ειναι:

 

Α.Ταχυτητα - ανεξαρτητα του ογκου προγραμματων - περασμα χρονου

Β.Φορητοτητα - ευελιξια (πχ σε περιπτωση μεταφορας δισκου σε αλλο μηχανημα)

Γ.Ασφαλεια - κυριως σε χρηστες με περιορισμενη γνωση - αντιληψη περι Η/Υ και Internet.

Δ.Ατελειωτη παραμετροποιηση - μεχρι αηδιας ομως.

Ε.Χαμηλες απαιτησεις σε hardware resources - συνεπαγεται το Α καθως και αξιοποιηση παλαιοτερων

μηχανηματων.

Ζ.Ειναι δωρεαν - λες και πληρωνει κανεις για Windows και software ..αλλα anyway..

 

Το GNU/Linux ΔΕΝ ειναι για τον χρηστη που:

 

A.Θελει να παιζει παιχνιδια.

Β.Κανει σοβαρη Audio παραγωγη (για Video,Image,Animation authoring ας μας ενημερωσει καποιος που

ασχολειται με τον χωρο.Εγω ασχολουμαι μονο με Audio και για αυτο μπορω να μιλησω με σιγουρια.)

Γ.Νομιζει οτι ολα (πρεπει να) γινονται οπως στα Windows και περιμενει το ιδιο απο το GNU/Linux.Χρηστες οι

οποιοι διαβαζοντας τις παρακατω απλουστατες οδηγιες που θα δωσω εξακολουθουν να πιστευουν οτι

το GNU/Linux sucks επειδη δεν γινονται τα πραγματα οπως στα Windows , να προτιμησουν να παραμεινουν

στο λειτουργικο της MS.

 

 

 

2.Γιατι υπαρχουν τοσες πολλες διανομες?

 

Στην ουσια οι διανομες δεν ειναι και τοσες πολλες.Αν καποιος ριξει μια ματια στο "γενεαλογικο" δεντρο

(fragmentation tree) του GNU/Linux θα παρατηρησει οτι οι διανομες στις οποιες βασιστηκαν οι υπολοιπες

ειναι μετρημενες στα δαχτυλα του ενoς χεριου!Οι κυριοτερες απο αυτες ειναι (με αλφαβητικη σειρα):

 

Debian (1993)

Red Hat Linux (1994)

Slackware (1993)

 

Οπως φαινεται και στην εικονα οι περισσοτερες βασιστηκαν στις παραπανω.Φυσικα αυτο δεν τις καθιστα

αχρηστες εφοσον καθε διανομη απευθυνεται - εξυπηρετει διαφορετικο κοινο - στοχους.

 

Ποια να επιλεξω?

 

Η διανομη η οποια απευθυνεται κυριως σε νεοεισερχομενους στον χωρο, ειναι το Ubuntu.

Αλλες ευρεως γνωστες διανομες που μπορει να φερει εις περας ενας νεοεισερχομενος ειναι:

 

Mint (Βασιζεται στο Ubuntu)

Linux Mint Debian Edition (LMDE)

ΟpenSUSE

Fedora

 

Πηγαινετε μια βολτα στο DistroWatch και επιλεξτε - κατεβαστε οποια θελετε.

Μπορειτε να κανετε και το τεστακι επιλογης διανομης εδω.

 

 

Σε καθε περιπτωση:

 

 

--Κατεβαζετε το iso της εκαστοτε διανομης.

--Το καιτε σε cd,ξεκινατε το pc σας απο αυτο και ειτε δοκιμαζετε σαν live cd (αν υποστηριζει) ειτε εγκαθιστατε

στο δισκο σας ή

--Δοκιμαζετε σε καποιο εικονικο pc(vmware,virtual box, MS virtual pc) μεσα στα Windows.

 

 

 

3.Εγκατεστησα μια διανομη.Πως εγκαθιστω προγραμματα?

 

Οπως ειπαμε πιο πανω την διαχειρηση προγραμματων την αναλαμβανει ο Package Manager της εκαστοτε

διανομης.Ας πουμε οτι θελουμε να εγκαταστησουμε τον vlc.

 

Παραδειγματα:

 

Σε οποιαδηποτε DEB-based διανομη - Debian και αλλες διανομες που βασιζονται σε αυτο

LMDE - αναλυτικοτερα εδω)

 

Ανοιγουμε μια κονσολα και δινουμε

 

>su 

και πληκτρολογουμε το password το οποιο δεν θα φαινεται καθως το γραφουμε

 

(σε ubuntu και παραγωγα δινουμε sudo και την εντολη)

 

και μετα

 

>apt-get install vlc

 

Πως το αφαιρουμε?

 

>apt-get remove vlc

 

ή

 

>apt-get purge vlc 

 

και μετα

 

>apt-get autoremove 

 

για να φυγουν και οι εξαρτησεις του vlc.

 

 

Σε οποιαδηποτε RPM-Based διανομη που χρησιμοποιει τον yum (Red Hat Linux,Fedora- ποιο αναλυτικα εδω)

 

su και password

 

και

 

>yum install vlc

 

Πως το αφαιρουμε?

 

>yum remove vlc

 

 

Σε RPM-Based διανομες που χρησιμοποιουν τον zypper(OpenSuse,SLED,SLES)

 

su & κωδικός

 

Για εγκατάσταση προγράμματος(πχ vlc) δίνουμε:

>zypper in vlc

Για απεγκατάσταση:

>zypper rm vlc

Για ενημέρωση του συστήματος:

>zypper up

 

 

 

Σε Arch linux και παραγωγα(ArchBang ,Chakra κλπ - πιο αναλυτικα εδω)

 

su και password

 

και

 

>pacman -S vlc

 

Για αφαιρεση

 

>pacman -R vlc

 

ή καλυτερα

 

>pacman -Rs vlc

 

για να αφαιρεθουν και οι εξαρτησεις του.

 

Καθε διανομη (οφειλει να) εχει wiki που εξηγει λεπτομερως την λειτουργια της.

 

 

 

4.Εχω ηδη Windows στο σκληρο μου και θελω να βαλω μια διανομη.Πως γινεται dual boot...

 

 

Αυτο που θα χρειαστειτε ειναι ενα partition που θα (αντι)γραψει η καθε διανομη τα αρχεια της

(συστημα αρχειων ext2,3,4 με mount point /)και ενα swap partition

(το αντιστοιχο της εικονικης μνημης των Windows).

 

Κυριως το μονο που πρεπει να κανετε ειναι resize το partition των windows με καποιο προγραμμα

(πχ partition magic) , να αφησεσε λιγα gb ελευθερα(απο 10 - 15 και πανω) και τελος να πειτε στον installer

να εγκαταστησει στον ελευθερο χωρο που αφησατε.Αυτος θα φτιαξει τα partitions που χρειαζονται στον

χωρο αυτο.

 

Οταν και αν ερωτηθητε που να εγκατασταθει ο grub(boot loader-manager του linux) θα επιλεγετε στον MBR

(Master Boot Record) του σκληρου σας.Ο grub θα βρει το partition των Windows και θα το προσθεσει στις

εγγραφες του.Ετσι οταν ξεκινατε τον υπολογιστη θα μπορειτε να επιλεξετε ποιο λειτουργικο θελετε να εκκινησει.

 

...και πως η αφαιρεση χωρις να πειραχτουν τα Windows?

 

Δοκιμασατε,δεν σας αρεσε θελετε να το βγαλετε.

 

--Κανετε εκκινηση απτο cd-dvd των Windows και οταν ζητηθει πατηστε R για να μπειτε στην recovery κονσολα.

--Επιλεγετε την εγκατασταση που βρισκονται τα Windows

--Πληκτρολογειτε fixmbr και μετα fixboot

--Τελος μεσα στα Windows απλα διαγραφετε το partition που ειναι η διανομη καθως και το swap partition.

 

 

Σε καθε περιπτωση πριν προβειτε σε κανονικη εγκατασταση , καλο ειναι να δοκιμαζετε - πειραματιζεστε

σε καποιο εικονικο pc μεσα στα windows (vmware) ή σε καποιο παλιο μηχανημα που δεν χρειαζεστε

μεχρι να συνηθισετε - καταλαβετε τι και πως.

 

 

 

 

5.Ποια ειναι τα βασικα αρχεια ρυθμισεων?

 

Οπως ειπα και πιο πανω , σε "ετοιματζιδικες" διανομες , ειδικα για αρχη δεν θα χρειαστει να ανακατευτειτε

απλα καλο ειναι να εχετε μια ιδεα για καθε ενδεχομενο.

 

Μερικα απο αυτα τα αρχεια:

 

 

Xorg--->/etc/X11/xorg.conf

 

Περιλαμβανει ολες τις ρυθμισεις για την καρτα γραφικων,ποντικι,πληκτρολογιο κλπ.Το συγκεκριμενο αρχειο σθνηθως δεν υπαρχει γιατι ο Χorg τα βρισκει ολα αυτοματα.Σε περιπτωση ομως που θα χρειαστει να αλλαξετε πχ τον driver της καρτας γραφικων σε vesa, θα πρεπει να γινει η αλλαγη μεσα στο αρχειο.Οποτε ειτε δημιουργειτε ενα υποτυπωδες xorg.conf ειτε τρεχετε

 

X --configure

 

σε tty (εκτος δηλαδη Χ) για να σας φτιαξει ενα στο home σας.Κανετε τις αλαγες σας , το αποθηκευετε στον φακελο /etc/X11 με ονομα xorg.conf και (επαν)εκινειτε τον Χ (logout ή startx)

 

Δικτυο σε Debian based διανομες--->/etc/network/interfaces

 

Oλες οι ρυθμισεις για την καρτα δικτυου,ip κλπ.

 

Δικτυο σε Fedora -->/etc/sysconfig/network και /etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-device

 

Γενικο αρχειο ρυθμισης δικτυου,locales,modules,daemons σε Arch και παραγωγα--->/etc/rc.conf

 

Οταν υπαρχουν ξεχωριστα προγραμματα που διαχειριζονται το δικτυο (wicd,network manager) , τα Standard αρχεια ρυθμισεων παραπνω παρακαμπτονται - αγνοουνται.

 

Static mounted file systems --->/etc/fstab

 

Περιεχει ρυθμισεις για το που και πως θα γινονται mount τα partitions των αποθηκευτικων μεσων.

 

Που βρισκονται οι λιστες με τους servers απο'που συχρονιζεται - εγκαθιστα πακετα ο PMS

 

Σε Debian based -->/etc/apt/sources.list

 

Φακελος repositories σε RPM based (yum)-->/etc/yum.repos.d/

Φακελος repositories σε RPM based (Zypper)-->/etc/zypp/repos.d/

 

 

Σε Arch και παραγωγα ---> /etc/pacman.d/mirrorlist και /etc/pacman.conf

 

 

 

 

 

Αυτα γενικα και συνοπτικα.Για οτιδηποτε χρειαζεται να προστεθει - αλλαχτει - διορθωθει πειτε.

 

Special Thanks:

 

iliaskr για τις πληροφοριες για το OpenSuse.

 

jim_p για τις πληροφοριες περι rc.conf και network managers.

 

xouskarle για διορθωση σχετικα με το OpenSuse.

 

aztec για τα αρχεια δικτυου σε Fedora

 

jemadux για το sudo στο ubuntu

[xouskarle]

Καλημέρα,

ωραίο το topic σου, έχει λίγα λάθη όμως.

Το opensuse χρησιμοποιεί το zypper και όχι το yum, ξέχασες να κλείσεις την παρένθεση στο "(LMDE"...

και (το σημαντικότερο) ξέχασες να βάλεις τόνους!

 

good job!

[jim_p]

2 ενστασεις

 

- Τα περι δικτυου εινια στο /etc/network/interfaces στις debianοειδεις διανομες μονο. Στο arch ειναι πχ στο /etc/rc.conf.

Επισης το παραπανω δεν εχει νοημα οταν χρησιμοποιει καποιος network manager ή wicd, μιας και τα δυο εχουν γραμμενο το παραπανω αρχειο.

 

- Δεν κατεβαζουμε ΚΑΝΕΝΑ driver απο την εκαστοτε σελιδα της εταιριας, ουτε αυτον της καρτας γραφικων, αν δεν ξερουμε 110% τι παμε να κανουμε.

Το μονο που επιτρεπεται να κατεβασει καποιος, αν δεν περιλαμβανεται σε καποιο πακετο, ειναι το firmware πχ γιατι το θελει η ταδε ασυρματη καρτα για να παιξει. Αυτο θα ειναι ενα σκετο αρχειο και παει στο /lib/firmware/.

[tritonas00]

ok fixed!

 

ηξκηξκ

[Sabrac]

Πόλυ καλό thread ευχαρήστω

[iliaskr]

Μπράβο για την πρωτοβουλία!Για το openSUSE:

 

Το openSUSE είναι RPM-based διανομή και χρησιμοποιεί το zypper(command line package manager που χρησιμοποιεί την βιβλιοθήκη libzypp).

 

su & κωδικός

 

Για εγκατάσταση προγράμματος(πχ vlc) δίνουμε:

>zypper in vlc

Για απεγκατάσταση:

>zypper rm vlc

Για ενημέρωση του συστήματος:

>zypper up

 

Ωστόσο,υπάρχει και το YaST(Kickoff menu->Υπολογιστής->Yast),ένα εύκολο γραφικό πολυεργαλείο διαχείρισης του συστήματος,με το οποίο ο χρήστης μπορεί να εγκαταστήσει,να απεγκαταστήσει,να ενημερώσει το λογισμικό που είναι διαθέσιμο καθώς και να αλλάξει τα αποθετήρια.

 

Για αλλαγή των αποθετηρίων με το χέρι,ανατρέξτε στο /etc/zypp/repos.d

Επεξ/σία 30 Νοεμβρίου 2010 από iliaskr

[tritonas00]

thanks iliaskr!

 

Αλλες διανομες που χρησιμοποιουν τον zypper ??

 

Τα προσθεσα στο αρχικο post.

 

Για οποιαδηποτε αλλη διανομη - package manager δωστε πληροφοριες και θα τα βαζω στο αρχικο post αναφεροντας κατω κατω το username και την πληροφορια.

 

Επεξ/σία 30 Νοεμβρίου 2010 από tritonas00

[iliaskr]

Αλλες διανομες που χρησιμοποιουν τον zypper ??

Από όσο ξέρω μόνο το openSUSE,το SLED,το SLES.Γενικά το SUSE δεν έχει πολλές βασισμένες σε αυτό διανομές.

[Aztec]

Να αναφέρω απλά τα network configuration files για fedora

 

>/etc/sysconfig/network
/etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-device

 

Επίσης στα κατά του Linux είναι όταν κάποιος είναι δέσμιος προγραμμάτων που υπάρχουν μόνο για windows. Συνήθως αυτά είναι microsoft specific τεχνολογίες αλλά μπορεί και όχι. Για παράδειγμα development σε .net με το απόλυτο visual studio αλλά και εργαλεία όπως το photoshop και η πληρέστερη κατ εμέ σουίτα εφαρμογών γραφείου.

Επεξ/σία 30 Νοεμβρίου 2010 από Aztec

[twiner]

ωραίο thread Τρίτων, συμπληρώνει όμορφα το linux!=windows του wiki.

 

 

και εργαλεία όπως το photoshop

 

γνώρισα πρόσφατα επαγγελματίες που έκαναν την κίνηση από photoshop σε gimp

και ήταν και πολύ χαρούμενοι.

 

Μου είπαν ιστορίες επιτυχίας αλλά δεν είναι επι του παρόντος.

Επεξ/σία 30 Νοεμβρίου 2010 από twiner

[headbanger]

πολύ καλή δουλειά. Ας το δει κάποιος Mod για sticky

[Aztec]

ωραίο thread Τρίτων, συμπληρώνει όμορφα το linux!=windows του wiki.

 

 

 

 

γνώρισα πρόσφατα επαγγελματίες που έκαναν την κίνηση από photoshop σε gimp

και ήταν και πολύ χαρούμενοι.

 

Μου είπαν ιστορίες επιτυχίας αλλά δεν είναι επι του παρόντος.

 

Δεν είπα κάτι αλλά πολλά άτομα μπορεί να έχουν dual boot για μια δύο εφαρμογές που για τον αλφα βήτα λόγο δεν τους καλύπτει κάποια εναλλακτική . Επίσης όσον αφορά το photoshop θεωρείται απο τις most wanted εφαρμογές για linux . Τεσπα δεν θέλω να ξεκινήσουμε κάνα flame.

 

Επομένως κλείνω με ένα μπράβο στον tritona για την προσπαθειά του.

[markelos]

Αναλαμβάνω τη wikiποίησή του

Ξέχασες τα gentoo, slackware. Ξέρω δεν είναι τα πλέον εύκολα για αρχάριους (αν και ο firewalker σίγουρα έχει άλλη άποψη ), αλλά θα ήταν καλό να τα έχουμε όλα κάπου μαζεμένα. Ωραία πρωτοβουλία. Να φτιάξουμε κάτι σαν αυτό αλλά πιο ολοκληρωμένο.

[Bandura]

Μπραβο tritonas, να σαι καλα, πολυ ωραια πρωτοβουλια και μαζι με τις μαρμελαδες... εφαρμοζουμε την θεωρια στη πραξη.

[million_voices]

εισαι ωραιος Τριτωνακο