Mια ακόμη μητρική της ASRock, βασισμένη στο Ζ97 Express chipset της Intel, περνά σήμερα από τον πάγκο δοκιμών του Insomnia.gr. Πρόκειται για την ASRock Z97 Extreme 4, η οποία είναι ουσιαστικά μια από τις κορυφαίες προτάσεις στη mid-range κατηγορία Ζ97 μητρικών, προσφέροντας μεταξύ άλλων υποστήριξη για όλους τους επεξεργαστές 4ης γενιάς (αλλά και τους επερχόμενους) που χρησιμοποιούν το socket 1150.
Ευχαριστούμε θερμά την ASRock για την παραχώρηση του προϊόντος της δοκιμής
H εν λόγω μητρική, προσφέρει πολλές θύρες SATA 6 Gbps αλλά και USB 3.0, ενώ σε ό,τι αφορά τον ήχο, έχει χρησιμοποιηθεί από την εταιρεία το κύκλωμα προενίσχυσης ήχου Purity Sound 2, το οποίο έχουμε ξαναδεί και στην ASRock Z97e ITX/ac. Παράλληλα, υποστηρίζονται οι τεχνολογίες Smart Response, Smart Connect, και Rapid Start ενώ σε όσους την αγοράσουν δίνεται η δυνατότητα δωρεάν χρήσης της υπηρεσίας ASRock Cloud για ένα χρόνο.
Όλα αυτά, αλλά και πολλά ακόμη, θα δούμε μέσα από το παρόν review το οποίο θα ξεκινήσει με μια σύντομη παρουσίαση των τεχνικών χαρακτηριστικών του υπό δοκιμή προϊόντος.
Τεχνικά χαρακτηριστικά, Συσκευασία και Παρελκόμενα
Στον πίνακα που ακολουθεί, παρατίθενται τα σημαντικότερα τεχνικά χαρακτηριστικά της ASRock Z97 Extreme 4:
Στη μητρική της σημερινής μας δοκιμής, όπως έχουμε ήδη αναφέρει μπορούν να τοποθετηθούν όλοι οι επεξεργαστές που χρησιμοποιούν το socket 1150 καθώς και οι 5ης γενιάς Broadwell επεξεργαστές οι οποίοι αναμένεται να κάνουν το ντεμπούτο τους στην αγορά λίγο αργότερα μέσα στο τρέχον έτος. Όπως βλέπουμε στο συγκεκριμένο μοντέλο η εταιρεία έχει ενσωματώσει πληθώρα θυρών εισόδου και εξόδου ενώ εξαιρετικά σημαντικό είναι το γεγονός πως προσφέρονται μεταξύ άλλων και τέσσερις έξοδοι εικόνας.
Παράλληλα η μητρική, διαθέτει κοντά στις θύρες SATA μια θύρα HDD Saver, η οποία δίνει τη δυνατότητα (με τη χρήση του σχετικού καλωδίου που παρέχεται) ενεργοποίησης ή απενεργοποίησης συγκεκριμένων σκληρών δίσκων μέσω ειδικού λογισμικού. Σκοπός της θύρας αυτής είναι η καλύτερη διαχείρισης της ιδιωτικότητας των χρηστών και η ενδεχομένως καλύτερη ενεργειακή διαχείριση του συστήματος. Για να πάρουμε μια μικρή εικόνα του πως η λειτουργεί η τεχνολογία HDD Saver μπορούμε να ρίξουμε μια ματιά στο σύντομο βίντεο που ακολουθεί:
Σε όλα τα παραπάνω έρχεται να προστεθεί (όπως και στις δύο προηγούμενες Ζ97 μητρικές της εταιρείας που δοκιμάσαμε πρόσφατα) και η "σφραγίδα" Super Alloy, η οποία υπόσχεται σταθερότητα αλλά και αποδοτική λειτουργία του συστήματος. Στην πράξη πρόκειται για ένα μεγάλο σύνολο σημαντικών προσθηκών και χαρακτηριστικών τα οποία σκοπό έχουν φυσικά να βελτιώσουν τη γενικότερη ποιότητα του συστήματος όσον αφορά την αξιοπιστία του, τη σταθερότητά του αλλά και τη μακροζωία του. Ορισμένα από αυτά είναι η χρήση Premium Alloy Chokes, Dual-Stack MOSFET, NexFET MOSFET καθώς και πυκνωτών Supreme 12K platinum, οι οποίοι είναι σχεδιασμένοι για απροβλημάτιστη λειτουργία 12.000 (ή και περισσότερων) ωρών. Ακόμη, πολύ θετικό είναι και το γεγονός πως η εταιρεία παρέχει πρόσβαση για ένα χρόνο στην συνδρομητική υπηρεσία ASRock Cloud, η αξία της οποίας ανέρχεται στα 50 δολάρια, ενώ το κόστος της μητρικής στην ελληνική αγορά ξεκινά από τα 123 ευρώ.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν, σιγά σιγά, με τη συσκευασία της μητρικής η οποία θα μας απασχολήσει στο πλαίσιο της σημερινής μας παρουσίασης.
Η μπροστινή και πίσω όψη της συσκευασίας της μητρικής μας. Όπως βλέπουμε πάνω της υπάρχουν τα λογότυπα της εταιρείας καθώς και αναφορές για τα βασικά και σημαντικότερα χαρακτηριστικά που προσφέρει.
Το πρώτο πράγμα που βλέπουμε μόλις ανοίξουμε τη συσκευασία είναι τα δύο εγχειρίδια στα οποία περιλαμβάνονται οι οδηγίες χρήσης της μητρικής αλλά οδηγίες για την εγκατάσταση του συνοδευτικού λογισμικού.
Στην παραπάνω φωτογραφία βλέπουμε έναν ακόμη οδηγό ο οποίος αναφέρεται στο πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η υπηρεσία ASRock Cloud καθώς και οδηγίες σχετικά με το πώς οι χρήστες μπορούν να ενεργοποιήσουν απομακρυσμένα τον υπολογιστή τους για να αποκτήσουν πρόσβαση στα αρχεία τους.
Τέλος, περιλαμβάνονται 4 καλώδια SATA, το ειδικό καλώδια για τη σύνδεση δίσκων στη θύρα HDD Saver, καθώς και το λαμάκι που θα κουμπώσει στην θέση του πίσω Ι/Ο panel όταν η μητρική μπει στο κουτί.
Κάτω από το φακό
Αφού περιεργαστήκαμε τη συσκευασία της μητρικής μας και ρίξαμε μια ματιά στα τεχνικά της χαρακτηριστικά, έφτασε η στιγμή να τη βγάλουμε από τη συσκευασία της. Για να δούμε λοιπόν τι μας επιφυλάσσει η ASRock.
Έχοντας βγάλει τα διάφορα παρελκόμενα από τη συσκευασία, βγάζουμε τη μητρική από την αντιστατική σακούλα στην οποία είναι τοποθετημένη και βλέπουμε πως, όπως και στις δύο προηγούμενες μητρικές που εξετάσαμε, η μητρική βρίσκεται μέσα σε αφρώδες υλικό για την καλύτερη δυνατή προστασία της.
Μια γενική άποψη της Z97 Extreme 4, η οποία έχει μόλις βγει από το προστατευτικό υλικό.
Όπως είδαμε και στην πρώτη φωτογραφία, αλλά και στις παραπάνω, το PCB της μητρικής είναι μαύρου χρώματος ενώ στις ψύκτρες του chipset αλλά και των VRMs (που θα δούμε παρακάτω) έχει χρησιμοποιηθεί μπλε χρώμα. Παράλληλα κάτω από την ψύκτρα του northbridge υπάρχει ένα ενδεικτικό LED (το οποίο εμφανίζει κωδικούς σφαλμάτων κλπ) καθώς και τρία μπουτονάκια για ενεργοποίηση ή reset του συστήματος αλλά και Clear CMOS, τα οποία τα βρήκαμε εξαιρετικά βολικά.
Μια κοντινή ματιά στα 4 DDR3 DIMM slots της μητρική αλλά και τα στοιχεία που υπάρχουν γύρω από αυτά.
Η μητρική μας διαθέτει 8 θύρες SATA 3 6 Gbps, καθώς και μια θύρα SATA Express. Δίπλα από αυτές υπάρχουν τα δύο ολοκληρωμένα στα οποία υπάρχει το διπλό BIOS με το οποίο είναι εφοδιασμένη η Z97 Extreme 4.
Κοντά στα παραπάνω, βρίσκεται η θύρα για τη σύνδεση των μπροστινών θυρών USB 3.0 καθώς και το ΑΤΧ βύσμα τροφοδοσίας της μητρικής μας.
Πίσω από τα δύο προαναφερθέντα ολοκληρωμένα, υπάρχει και ο σχετικός διακόπτης με τον οποίο ο χρήστης μπορεί να επιλέξει ποιο BIOS θα χρησιμοποιήσει κάθε φορά.
Μια κοντινή ματιά στις ψύκτρες και τους πυκνωτές που βρίσκονται γύρω από το socket του επεξεργαστή.
Λεπτομέρεια από την πίσω πλευρά μιας εκ των ψυκτρών που υπάρχουν στη μητρική. Η ASRock την έχει διαμορφώσει έτσι ώστε η απαγωγή της παραγόμενης θερμότητας να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική. Ένα ελαφρώς περίεργο φαινόμενο που παρατηρήσαμε εδώ είναι πως στις δύο ψύκτρες που υπάρχουν γύρω από τον επεξεργαστή, υπάρχει ένας μικρό "τζόγος". Αυτό με απλά λόγια σημαίνει πως ακόμη και με μια πολύ μικρή πίεση πάνω στην ψύκτρα, θα παρατηρήσετε πως κινείται. Πρακτικά αυτό μάλλον δεν θα δημιουργήσει ποτέ κανένα πρόβλημα, και μάλλον θα ξεχαστεί, ωστόσο το αναφέρουμε ώστε οι υποψήφιοι αγοραστές να είναι λίγο πιο προσεκτικοί κατά την εγκατάσταση στο εκάστοτε κουτί.
Μια κοντινή ματιά στα κλιπάκια με τα οποία ασφαλίζουν στις θέσεις τους οι μνήμες.
Στην άλλη πλευρά, βλέπουμε τις θύρες εισόδου και εξόδου της μητρικής όπου θετικά μας εκπλήσσουν οι τέσσερις έξοδοι εικόνας που υπάρχουν μεταξύ των υπολοίπων θυρών. Δεξιά έχουμε ένα κοντινό πλάνο στους πυκνωτές χωρητικότητας 100μF που βρίσκονται μπροστά από τις θύρες PCIe.
Προχωρώντας ακόμη πιο δεξιά, βλέπουμε τις θύρες PCIe, τη θύρα Μ.2 καθώς και τους απαραίτητους αποστάτες που θα χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη του εκάστοτε M.2 SSD.
To κύκλωμα ήχου με εμφανώς τοποθετημένο πάνω του το λογότυπο "Purity Sound 2".
Κλείνουμε τη φωτογραφική μας περιήγηση στη Z97 Extreme 4 με δύο φωτογραφίες από το Socket 1150, στο οποίο λίαν συντόμως θα τοποθετήσουμε τον επεξεργαστή μας και θα εκκινήσουμε για πρώτη φορά το σύστημά μας.
Περιήγηση στο BIOS
Πριν προχωρήσουμε στην ανάλυση της μεθοδολογίας που ακολουθήσαμε για την δοκιμή της μητρικής, αξίζει να ρίξουμε μια σύντομη ματιά στο BIOS της Z97 Extreme 4 το οποίο είναι ιδιαίτερα πλούσιο και παρέχει πληθώρα δυνατοτήτων παραμετροποίησης. Όπως και σε όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της μητρικής, έτσι και στο BIOS κυριαρχεί ο ίδιος συνδυασμός χρωμάτων (μαύρο και μπλε), ενώ το UEFI περιβάλλον επιτρέπει τον εύκολο χειρισμό τόσο μέσω πληκτρολογίου όσο και μέσω του ποντικιού.
Η πρώτη οθόνη που βλέπουμε όταν μπαίνουμε για πρώτη φορά στο BIOS της μητρικής, στην οποία παρουσιάζονται τα βασικά στοιχεία του συστήματός μας.
Ακολουθεί η καρτέλα OC Tweaker, μέσα από την οποία παρέχεται πληθώρα επιλογών για τον υπερχρονισμό τόσο του επεξεργαστή όσο και των μνημών, ενώ ακόμη και ένας χρήστης που δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένος με αυτά τα πράγματα μπορεί εύκολα να πραγματοποιήσει κάποιες βασικές ρυθμίσεις παραμετροποίησης.
Σειρά έχει η καρτέλα Advanced όπου και εδώ υπάρχουν ουκ ολίγες επιλογές σχετικά με τον επεξεργαστή, το chipset, της θύρες SATA & USB, καθώς και για τα Rapid Start και Smart Connect.
Οι διάφορες επιλογές που υπάρχουν στην καρτέλα Tool, αλλά και η περιοχή μέσα από την οποία μπορούμε να παρακολουθήσουμε τις θερμοκρασίες, τις τάσεις στα διάφορα υποσυστήματα αλλά και τις ταχύτητες των ανεμιστήρων.
Κλείνουμε την ενότητα, με τις επιλογές ασφαλείας, εκκίνησης του υπολογιστή αλλά και εξόδου από το BIOS της Z97 Extreme 4.
Σύστημα μετρήσεων και μεθοδολογία
Για τη δοκιμή της σημερινής μας μητρικής, όπως και για αυτές που θα ακολουθήσουν, θα χρησιμοποιήσουμε το ίδιο hardware, το οποίο φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, έτσι ώστε να μπορούμε να συγκρίνουμε με ασφάλεια τα αποτελέσματα που θα προκύψουν από τις μετρήσεις. Πρακτικά λοιπόν, το μόνο που θα αλλάζει από εδώ και στο εξής στα reviews των μητρικών θα είναι η υπό δοκιμή μητρική.
Ας δούμε λοιπόν, το hardware από το οποίο αποτελείται η πλατφόρμα των μετρήσεων:
Στη συνέχεια, ακολουθούν τα μετροπρογράμματα τα οποία χρησιμοποιήσαμε για τη μέτρηση της ισχύος του επεξεργαστή, της κάρτας γραφικών, του SSD αλλά και της κάρτας ήχου:
- AIDA64 Extreme edition
- PC Mark 7
- PC Mark 8
- PC Mark Vantage x64 (basic)
- SuperPi
- wPrime
- WinRAR
- 3D Mark Vantage (performance preset)
- 3D Mark 11
- x264 benchmark HD
- Sisoftware SANDRA
- ATTO disk benchmark
- HD Tune PRO
- Crystal Disk Mark
- Rightmark Audio Analyzer
Σε όλα τα παραπάνω benchmarks, με εξαίρεση τα ΑΤΤΟ, Crystal Disk Mark, και το Rightmark Audio Analyzer (το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της απόδοσης της κάρτας ήχου) λάβαμε δύο σειρές μετρήσεων. Η πρώτη έγινε με τον επεξεργαστή στην εργοστασιακή του συχνότητα (3.2GHz) ενώ η δεύτερη με τον επεξεργαστή στα 4.2GHz (με vCore 1.35v).
Tα αποτελέσματα όλων των μετρήσεών που πραγματοποιήσαμε παρατίθενται στα διαγράμματα που ακολουθούν στις παρακάτω ενότητες.
AIDA64 Extreme, PC Mark & WinRAR
3D Mark & SiSoft SANDRA
SuperPi, wPrime & x264 Benchmark
ATTO, HD Tune Pro, Crystal Disk Mark & Rightmark Audio Analyzer
Στα δύο πρώτα screenshots, βλέπουμε τις μετρήσεις με το ΑΤΤΟ και το HD Tune στον εγκατεστημένο SSD, Crucial M550.
H επόμενη μέτρηση, έχει ληφθεί με το Crystal Disk Mark και αφορά την επίδοση ενός USB 3.0 flash disk της Patriot, το οποίο έχει ονομαστική ταχύτητα ανάγνωσης και εγγραφής στα 180 και 50 MB/s
Kλείνουμε με τα αποτελέσματα του Rightmark Audio Analyzer, το οποίο αξιολογεί την απόδοσης της ενσωματωμένης κάρτας ήχου:
Επίλογος - Συμπεράσματα
Κάπου εδώ πλησιάζουμε στο τέλος μιας ακόμη παρουσίασης, στο πλαίσιο της οποίας είχαμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε την ASRock Z97 Extreme 4, η οποία στοχεύει στο mid-range κομμάτι της αγοράς και απ'ότι φαίνεται αποτελεί πράγματι μια εκ των κορυφαίων προτάσεων στο χώρο αυτό. Με το εν λόγω μοντέλο, η ASRock καταφέρνει να συνδυάσει με επιτυχία ορισμένα αρκετά καλά χαρακτηριστικά και ταυτόχρονα πολύ ικανοποιητικές επιδόσεις. Παράλληλα προσφέρει όμως και ουσιαστική διαφοροποίηση από τη high end υλοποίηση της σειράς αυτής, που είναι η Z97 Extreme 6 (την οποία ευελπιστούμε να μπορέσουμε να δοκιμάσουμε στο προσεχές διάστημα) και κοστίζει περί τα 50€ πιο ακριβά.
Με όλα τα υποσυστήματα (αλλά και το σύστημα γενικότερα) να αποδίδουν σε γενικές γραμμές στα ίδια (και κάποιες φορές και υψηλότερα επίπεδα) με τις άλλες δύο Ζ97 μητρικές που πέρασαν πρόσφατα από τα χέρια μας δεν θα μπορούσαμε να πούμε πως η Z97 Extreme 4 μας άφησε κάποιο παράπονο. Άλλωστε, όπως αναφέραμε και παραπάνω, όσοι επιζητούν ακόμη περισσότερα, μπορούν να πάνε στο επόμενο επίπεδο με μια σχετικά μικρή διαφορά χρημάτων.
Εντύπωση μας έκανε μόνο το γεγονός πως οι δύο ψύκτρες που βρίσκονται περιμετρικά του επεξεργαστή παρουσίαζαν ένα μικρό τζόγο, δηλαδή ακόμη και με ελάχιστη πίεση του δακτύλου σε αυτές μπορούσε εύκολα κάποιος να διαπιστώσει πως "κινούνται", σε αντίθεση με την ψύκτρα του chipset που δεν είδαμε κάτι τέτοιο. Δεν γνωρίζουμε αν το συγκεκριμένο θέμα "έτυχε" στη δική μας μητρική, ή αν είναι γενικότερα έτσι, αλλά θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως δεν αποτελεί κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Το αναφέρουμε ωστόσο ώστε να επιστήσουμε την προσοχή στους πιθανούς αγοραστές, έτσι ώστε να είναι λίγο περισσότερο προσεκτικοί στους χειρισμούς τους κατά την τοποθέτηση ή απεγκατάσταση από το κουτί.
Ας πάμε λοιπόν να δούμε συνοπτικά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ASRock Z97 Extreme 4, η τιμή της οποίας στην ελληνική αγορά ξεκινά από τα 123 ευρώ:
Πλεονεκτήματα:
- Καλές επιδόσεις, εφάμιλλες των υπολοίπων μοντέλων της σειράς που έχουμε δοκιμάσει
- Ελκυστική τιμή
- Πληθώρα χαρακτηριστικών που καλύπτουν τις ανάγκες
- Πλούσιο σε επιλογές BIOS
Mειονεκτήματα:
- Μικρός "τζόγος" στις δύο ψύκτρες που βρίσκονται περιμετρικά του επεξεργαστή
Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με τα παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά η ASRock Z97 Extreme 4 είναι :
Σύνταξη: Ζαννής Σκουλάξινος
Επιμέλεια κειμένου: Γιάννης Καραγιάννης, crmaris