Η τεχνητή νοημοσύνη αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές του Έπους του Γκιλγκαμές

[Axlmon]

Η τεχνητή νοημοσύνη αποκαλύπτει νέα τμήματα του Έπους του Γκιλγκαμές, ενός από τα αρχαιότερα λογοτεχνικά έργα στον κόσμο.

Το πρωτοποριακό πρόγραμμα "Fragmentarium", που αναπτύχθηκε από το Ινστιτούτο Ασσυριολογίας του Πανεπιστημίου Λούντβιχ Μαξιμιλιανού του Μονάχου, έχει ήδη αναλύσει 1.500 θραύσματα πήλινων πινακίδων, αποκαλύπτοντας άγνωστες μέχρι σήμερα πτυχές του αρχαίου έπους.

Το Έπος του Γκιλγκαμές, ηλικίας περίπου 4.000 ετών, είναι γραμμένο σε σφηνοειδή γραφή, ένα σύστημα που παρέμεινε μυστήριο για χιλιετίες. Η αποκρυπτογράφησή του ξεκίνησε το 1872 από τον Τζορτζ Σμιθ, υπάλληλο του Βρετανικού Μουσείου, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο στην κατανόηση των αρχαίων μεσοποταμιακών πολιτισμών.

Το Fragmentarium αξιοποιεί τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης για να επιταχύνει δραματικά τη διαδικασία μετάφρασης και ανασύνθεσης του έπους. Ο καθηγητής Ενρίκε Χιμένεθ, επικεφαλής του προγράμματος, τονίζει ότι η παραδοσιακή μέθοδος βασιζόταν στη μνήμη των ερευνητών και στην τύχη, ενώ η νέα προσέγγιση επιτρέπει την ταχεία ανάλυση χιλιάδων χαρακτήρων και όλων των γνωστών παραλλαγών του βαβυλωνιακού κειμένου.

Η βάση δεδομένων του Fragmentarium, που περιλαμβάνει πάνω από 22.000 ψηφιοποιημένα θραύσματα από συλλογές του Βρετανικού Μουσείου και του Μουσείου του Ιράκ στη Βαγδάτη, έχει ήδη αποκαλύψει νέες σκηνές του έπους. Μεταξύ αυτών, μια σκηνή όπου ο Ενκιντού προσπαθεί να πείσει τον Γκιλγκαμές να μη σκοτώσει τον Χουμπάμπα, καθώς και το ταξίδι των δύο ηρώων στην πόλη Νιππούρ για να συναντήσουν τον θεό Ενλίλ.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανακάλυψη μιας πινακίδας που χρονολογείται στο 130 π.Χ., αποδεικνύοντας ότι το έπος συνέχιζε να αντιγράφεται και να διαδίδεται χιλιετίες μετά την πρώτη του εμφάνιση. Επιπλέον, νέες λεπτομέρειες έρχονται στο φως, όπως η χρήση της λέξης "σπατάλησε" από τον Ουτναπιστίμ, περιγράφοντας πώς αντάμειψε τους ανθρώπους που έχτισαν την κιβωτό του, προσθέτοντας μια νότα ενοχής στην αφήγηση.

Παρά την πρόοδο, εκτιμάται ότι περίπου το 30% του έπους παραμένει άγνωστο. Ωστόσο, η τεχνολογία του Fragmentarium ανοίγει νέους δρόμους στην έρευνα, επιτρέποντας ακόμη και σε μη ειδικούς να συμμετάσχουν στην ανακάλυψη. Ο καθηγητής Χιμένεθ προσκαλεί όλους να "παίξουν" με το Fragmentarium, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχουν ακόμη χιλιάδες θραύσματα που δεν έχουν ταυτοποιηθεί.

Η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στην αρχαιολογία και τη μελέτη αρχαίων κειμένων δεν περιορίζεται στο Έπος του Γκιλγκαμές. Παρόμοια προγράμματα έχουν αναπτυχθεί για την αποκρυπτογράφηση μεσοποταμιακών κειμένων και την ανάγνωση απανθρακωμένων παπύρων από την έκρηξη του Βεζούβιου.

Η τεχνολογία αυτή δεν αποκαλύπτει μόνο λογοτεχνικά έργα, αλλά και καθημερινά κείμενα όπως εμπορικές συναλλαγές, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εικόνα του αρχαίου βαβυλωνιακού πολιτισμού. Καθώς το Fragmentarium συνεχίζει να εξελίσσεται, υπόσχεται να φέρει στο φως ακόμη περισσότερα μυστικά του αρχαίου κόσμου, επαναπροσδιορίζοντας την κατανόησή μας για μία από τις πρώτες μεγάλες αφηγήσεις της ανθρωπότητας.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

[Eloy]

Θα φάμε πολύ παραμύθι με τις μαντεψιές της ΑΙ στα χρόνια που έρχονται...

Επεξ/σία 18 Αυγούστου από Eloy

[Paris92]

Μια παρένθεση στον όρο Τεχνίτη Νοημοσύνη...Δεν υφίσταται ο όρος ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ γενικά εφόσον δεν μπορεί να αρνηθεί δεδομένα (για τον οποιοδήποτε λόγο) τα οποία εκχωρούμε.

[Bspus]

25 minutes ago, Paris92 said:

Μια παρένθεση στον όρο Τεχνίτη Νοημοσύνη...Δεν υφίσταται ο όρος ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ γενικά εφόσον δεν μπορεί να αρνηθεί δεδομένα (για τον οποιοδήποτε λόγο) τα οποία εκχωρούμε.

Δε μιλησε κανεις για κριτικη σκεψη. Αναγνωριση μοτιβων κανει.

[Paris92]

5 λεπτά πριν, Bspus είπε

Δε μιλησε κανεις για κριτικη σκεψη. Αναγνωριση μοτιβων κανει.

με βαση ομως δεδομενα που εκχωρεί άνθρωπος σωστα?

[KyrGR]

Καλόπιστη παρατήρηση: Το "επιταχύνει δραματικά τη διαδικασία μετάφρασης" ακούγεται ως αρνητικό. Για θετική επίδραση είναι πιο δόκιμοι οι όροι "δραστικά" και "θεαματικά". Όσο για την AI δεν ξέρω ακόμα κανέναν καλά θεμελιωμένο ορισμό της για να εκφέρω γνώμη. Και δεν μπορώ να φανταστώ με ποια μέθοδο μπορεί να πιστοποιηθεί η ορθότητα των αποτελεσμάτων και να βρεθούν τυχόν λάθη μέσα σε δισεκατομμύρια αυτόματα βήματα.

[Captain Nemo]

Σε τέτοιες εργασίες είναι μανούλα και πολύ χρήσιμη.Χιλιάδες ώρες μελέτης που καταπονούν και κουράζουν εύκολα ακόμα και ερευνητές μπορούν να επιταχυνθούν τα μάλα.Και πολύ κρίμας με τον Χουμπάμπα.   

[anax111]

1 ώρα πριν, Eloy είπε

Θα φάμε πολύ παραμύθι με τις μαντεψιές της ΑΙ στα χρόνια που έρχονται...

Επειδή έχω ασχοληθεί με την παλαιογραφία ερασιτεχνικά σε βεβαιώνω πως όχι. Οι Τ.Ν. που ασχολούνται με αυτά εκπαιδεύονται πρώτα με όλα τα υπάρχοντα δεδομένα και στην συνέχεια κάθε καινούρια ανακάλυψη που κάνουν ελέγχεται από ανθρώπους. Η μέθοδος αυτή, το έχω ξαναγράψει και σε παλαιότερα σχετικά post, είναι για μένα η μοναδική ελπίδα να ανακτήσουμε και να αποκαταστήσουμε αρχαία κείμενα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με τέτοιου είδους εργασίες είναι πολύ λίγοι σε όλο τον κόσμο και η συγκεκριμένη εργασία είναι τρομερά κοπιαστική πνευματικά για τον άνθρωπο. Την έχω κάνει οπότε μιλάω εκ πείρας. Για να καταλάβεις με την ελληνική παλαιογραφία σε όλο τον κόσμο δεν απασχολούνται συστηματικά πάνω από 300 άτομα (κατά την άποψή μου δεν είναι πάνω από 200 αλλά σου βάζω 300) και αυτοί που ασχολούνται περιστασιακά άντε να είναι άλλοι χίλιοι. Και μιλάμε για την ελληνική γλώσσα που είναι μία από τις 3-4 σημαντικότερες αρχαίες γλώσσες στον κόσμο και περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες κείμενα μέχρι και το 1453, από επιγραφές μέχρι ότι βάλει ο νους σου. Με τον ρυθμό που εργάζονται σε αυτή την έρευνα οι άνθρωποι θα μας πάρει χιλιετίες κυριολεκτικά να ταυτίσουμε τα εκατομμύρια "σπαράγματα", όπως ονομάζονται στην γλώσσα της παλαιογραφίας, που βρίσκονται στις αποθήκες των μουσείων. Με την Τ.Ν. η ταύτιση των αρχαίων σπαραγμάτων και η συμπλήρωση των κειμένων γίνεται με εκπληκτική ταχύτητα επιτρέποντας στους ερευνητές να ασχοληθούν με τον έλεγχο της τελικής έκδοσης των κειμένων κάτι που αν προσπαθούσαν μόνοι τους μπορεί να μην το πετύχαιναν ποτέ κατά την διάρκεια της ζωής τους. 

[Choutas]

Skynet has entered the chat.

[Eloy]

1 hour ago, anax111 said:

Επειδή έχω ασχοληθεί με την παλαιογραφία ερασιτεχνικά σε βεβαιώνω πως όχι. Οι Τ.Ν. που ασχολούνται με αυτά εκπαιδεύονται πρώτα με όλα τα υπάρχοντα δεδομένα και στην συνέχεια κάθε καινούρια...

"Παρά την πρόοδο, εκτιμάται ότι περίπου το 30% του έπους παραμένει άγνωστο."

Δεν με απασχολεί η ΑΙ στα υπάρχοντα θραύσματα, αλλά στα χαμένα. Σε αυτά τα σημεία θα ζητηθεί απο την ΑΙ να προτείνει βάσει του υπάρχοντος υλικού, πιθανές λέξεις - για τις οποίες δεν θα είμαστε ποτέ σίγουροι οτι ήταν όντως αυτές που χρησιμοποιήθηκαν... (εκεί κολλάει το "παραμύθι").

Επεξ/σία 18 Αυγούστου από Eloy

[anax111]

1 ώρα πριν, Eloy είπε

"Παρά την πρόοδο, εκτιμάται ότι περίπου το 30% του έπους παραμένει άγνωστο."

Δεν με απασχολεί η ΑΙ στα υπάρχοντα θραύσματα, αλλά στα χαμένα. Σε αυτά τα σημεία θα ζητηθεί απο την ΑΙ να προτείνει βάσει του υπάρχοντος υλικού, πιθανές λέξεις - για τις οποίες δεν θα είμαστε ποτέ σίγουροι οτι ήταν όντως αυτές που χρησιμοποιήθηκαν... (εκεί κολλάει το "παραμύθι").

Προφανώς δεν γνωρίζεις τους διεθνείς επιστημονικούς κανόνες με τους οποίους γίνονται οι δημοσιεύσεις στις λεγόμενες "κριτικές εκδόσεις" δηλαδή τις επιστημονικές δημοσιεύσεις στις οποίες δημοσιεύονται αυτά τα κείμενα. Στις εκδόσεις λοιπόν αυτές σημειώνονται ευδιάκριτα πάντα (συνήθως εντός αγκύλων) το κομμάτι του κειμένου που συμπληρώνεται από τους ερευνητές και στην συγκεκριμένη περίπτωση από την Τ.Ν. . Συνήθως αυτό δεν ξεπερνάει κάποια γράμματα ή κάποιες προφανείς λέξεις ή στην περίπτωση ποιητικών επών συχνά επαναλαμβανόμενες εκφράσεις και χαρακτηρισμούς. Δεν υπάρχει επιστήμονας που θα ενέκρινε έκδοση με κατά φαντασίαν συμπληρώσεις, και το ίδιο θα γίνει και στην περίπτωση των Τ.Ν.. Εάν υπάρχουν αντιρρήσεις για τις συμπληρώσεις αυτές συζητούνται στα σχετικά επιστημονικά συνέδρια που γίνονται συνεχώς σε όλο τον κόσμο. Αλλά για αυτόν ακριβώς τον λόγο κανένας παλαιογράφος δεν τολμάει να συμπληρώσει αρχαία κείμενα  πέρα από τις προφανείς λέξεις ή ελλείψεις. Και το ίδιο θα γίνει και στις δημοσιεύσεις των κειμένων που προήλθαν από Τ.Ν. Κανένας επιστήμονας δεν πρόκειται να εγκρίνει στην τελική έκδοση συμπληρώσεις που δεν θα είναι απόλυτα προφανείς. 

[Paris92]

9 λεπτά πριν, BadMathematics είπε

Σου απαντώ και σου λέω ότι:

Η ανθρώπινη νοημοσύνη χαρακτηρίζεται από μια δυναμική γνωστικών ικανοτήτων, που μας επιτρέπει να δημιουργούμε απόψεις, ιδεολογίες και αντιλήψεις, να μαθαίνουμε και να μιμούμαστε, να κατανοούμε, να εφαρμόζουμε τη λογική κ.λπ.

 Μας επιτρέπει επίσης -εκτός από το να δημιουργούμε- να κατανοούμε ιδέες, απόψεις, αντιλήψεις, να μετακινούμαστε από το ειδικό στο γενικό και αντίστροφα, να κάνουμε υποθέσεις και συμπεράσματα, να φανταστούμε ενέργειες πριν τις πραγματοποιήσουμε, να ιεραρχήσουμε και να κάνουμε επιλογές, να χρησιμοποιήσουμε γλώσσα, να επικοινωνήσουμε, να συμπάσχουμε

 Επομένως, η ευφυΐα μπορεί να είναι πρακτική, υποθετική, αφηρημένη, συναισθηματική... Υπάρχουν πολλά είδη νοημοσύνης.

Τώρα όπως είχε πει κάποτε κι ο Μαρξ ότι η φύση δε δημιουργεί μηχανές αλλά ο άνθρωπος, έτσι και η τεχνική νοημοσύνη δημιουργείται από τον άνθρωπο για να του δώσει δύναμη και αύξηση δυνατοτήτων. Η «τεχνητή νοημοσύνη» μετασχηματίζει και επεξεργάζεται δεδομένα που ο άνθρωπος εννοείται του τα παρέχει. Αν του βάλει σκουπίδια σκουπίδια θα πάρει. Νοημοσύνη σαν λέξη είναι δάνειο.

Όμως ?δεν έχουμε φτάσει στη «Strong AI» ή αλλιώς «Ισχυρή Τεχνητή Νοημοσύνη», ικανή να εμφανίζει στοιχεία ανθρώπινης νοημοσύνης και κοινής λογικής, και η οποία να μπορεί να θέσει τους δικούς της στόχους. Αυτό θα είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος αν πέσει σε λάθος χέρια, μιας και η ανθρωπότητα απαρτίζεται από ετερόκλητες ποικιλόμορφες προσωπικότητες με ιδιόμορφους χαρακτήρες.

Να στο πω διαφορετικα....αρνούμαι την ονομασια (τεχνητή νοημοσύνη) που έχουν δωσει γενικα...

[Marduk1]

 

[Ne0n]

Η τεχνητή νοημοσύνη σύντομα θα ξεπεράσει την βιολογική, ελπίζω να μπορέσουμε να την διατηρήσουμε σε επίπεδα που θα μπορούμε να την ελέγχουμε ώστε να πετύχουμε την ταχεία εξέλιξη μας γιατί σε αντίθετη περίπτωση...χαθήκαμε.

[G.TH.]

Αυτή είναι η ημερομηνία αποκρυπτογράφησης του έπους, η σφηνοειδής γραφή είχε προηγηθεί στην αποκρυπτογράφηση των αιγυπτιακών ιερογλυφικών. Τώρα αν μπορούν μη ειδικοί να βοηθήσουν στην ανακάλυψη θραυσμάτων...εεε ναι, υποθετικά μπορούν. Εδώ μια διάλεξη που είδα πρόσφατα και περιγράφει τις δυσκολίες για τη σφηνοειδή γραφή.
 

Spoiler