Έρευνα της FTC εντοπίζει "σκοτεινά μοτίβα" που εφαρμόζονται από την πλειοψηφία των συνδρομητικών εφαρμογών και ιστοσελίδων

[Axlmon]

Αυτές οι τεχνικές χειραγώγησης μπορούν να θέσουν σε σοβαρό κίνδυνο την ιδιωτικότητα των χρηστών και να τους ωθήσουν στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών που υπό άλλες συνθήκες δεν θα τις επέλεγαν.

H Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC) και δύο διεθνή δίκτυα προστασίας των καταναλωτών ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα διεξοδικής έρευνας η οποία εστίασε στα λεγόμενα "σκοτεινά μοτίβα" που εφαρμόζονται από συνδρομητικές ιστοσελίδες και εφαρμογές.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η οποία εξέτασε 642 συνδρομητικές πλατφόρμες, προκύπτει ότι η συντριπτική πλειοψηφία (76%) εφάρμοζε τουλάχιστον ένα σκοτεινό μοτίβο, ενώ σε ποσοστό σχεδόν 67% εφάρμοζαν πολλαπλές τέτοιες τεχνικές. Τα ποσοστά αυτά υπογραμμίζουν την ευρεία χρήση αυτών των ενδεχομένως προβληματικών πρακτικών σχεδόν στο σύνολο των συνδρομητικών υπηρεσιών.

Στα σκοτεινά μοτίβα περιλαμβάνεται μια σειρά σχεδιαστικών στρατηγικών που στόχο έχουν τη διακριτική εξώθηση των χρηστών προς συγκεκριμένες ενέργειες και γενικότερα στην εξασθένηση της προστασίας της ιδιωτικότητάς τους. Στη μελέτη εντοπίστηκαν διάφορες συνήθεις μέθοδοι, μεταξύ των οποίων η εμφάνιση εμποδίων, ο εξαναγκασμός σε ανάληψη κάποιας ενέργειας αλλά και η παρεμπόδιση μέσω του συστήματος διεπαφής. 

To λεγόμενο sneaking αποδείχτηκε ως η πλέον κυρίαρχη τεχνική, με το 81% των πλατφορμών που εξετάστηκαν να εφαρμόζουν αυτή την τακτική ώστε να διασφαλίσουν την αυτόματη ανανέωση των συνδρομών. Η τακτική αυτή σε πολλές περιπτώσεις εκδηλωνόταν ως απουσία σαφών επιλογών απενεργοποίησης της αυτόματης ανανέωσης στη διάρκεια της αρχικής εγγραφής. Εκτός αυτού, το 70% των υπηρεσιών δεν παρείχαν ρητές οδηγίες ακύρωσης της συνδρομής, ενώ το 67% παρέλειπε καίριες πληροφορίες σχετικά με την καταληκτική ημερομηνία ακύρωσης της συνδρομής ώστε να αποφευχθούν μελλοντικές χρεώσεις.

Οι τεχνικές παρεμπόδισης, που δημιουργούν αχρείαστα εμπόδια στους χρήστες που επιχειρούν να ακυρώσουν μια συνδρομή ή να παρακάμψουν τις προτάσεις για δωρεάν δοκιμές επίσης έκαναν συχνά την εμφάνισή τους. Αντίστοιχα, το λεγόμενο nagging, δηλαδή οι διαρκείς προτροπές ("μουρμούρα") προς τους χρήστες να προχωρήσουν στις επιθυμητές για τις πλατφόρμες ενέργειες ήταν μία ακόμη στρατηγική που εντοπίστηκε σε πολλές περιπτώσεις.

Οι εξαναγκαστικές ενέργειες, που απαιτούσαν την εισαγωγή στοιχείων χρέωσης προκειμένου να προχωρήσει η δωρεάν δοκιμή, εφαρμόζονταν από το 66,4% των υπηρεσιών που ελέγχθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας. Η τακτική αυτή αυξάνει την πιθανότητα να υπάρξουν μελλοντικές χρεώσεις, μετά το πέρας της δωρεάν δοκιμαστικής περιόδου.

Η παρεμπόδιση μέσω του συστήματος διεπαφής, μια ευρεία κατηγορία τεχνικών χειραγώγησης, επίσης εντοπίστηκε σε πολλές περιπτώσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονταν ιστοσελίδες που προεπέλεγαν μεγαλύτερης διάρκειας ή ακριβότερες συνδρομητικές επιλογές (22,5% των περιπτώσεων). Ορισμένες πλατφόρμες, μάλιστα, επιχειρούσαν να ωθήσουν τους χρήστες προς τις επιθυμητές για αυτές ενέργειες χρησιμοποιώντας διατυπώσεις που στόχο είχαν να τους κάνουν να ντραπούν αν επέλεγαν να μη συνεχίσουν τις συνδρομές.

Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε στο διάστημα μεταξύ 29 Ιανουαρίου και 2 Φεβρουαρίου του 2024 εντασσόταν στο πλαίσιο της ετήσιας επιθεώρησης του Διεθνούς Δικτύου Προστασίας Καταναλωτών (ICPEN). Συμμετείχαν στελέχη 27 υπηρεσιών από 26 χώρες, αξιοποιώντας διαδικασίες εντοπισμού σκοτεινών πρακτικών, όπως αυτές περιγράφονται από τον ΟΟΣΑ. 

Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα στη συνεχιζόμενη προσπάθεια των αρχών να αντιμετωπίσουν τη χρήση των λεγόμενων σκοτεινών μοτίβων και να προστατέψουν τα συμφέροντα των καταναλωτών.

Η δημοσιοποίηση της έρευνας θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω τον έλεγχο που ασκείται σε αυτές τις τεχνικές χειραγώγησης. Χρονικά, συμπίπτει με την προσφυγή του αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης στη δικαιοσύνη έναντι της Apple, την οποία εγκαλεί για μονοπωλιακές τακτικές στο App Store, γεγονός που καταδεικνύει το ευρύτερο πλαίσιο των προβληματισμών που εκφράζονται από τις διάφορες ρυθμιστικές αρχές ως προς τις ψηφιακές αγορές και τις οικονομίες που βασίζονται σε συνδρομητικά μοντέλα.

Καθώς το μοντέλο των συνδρομών εξακολουθεί να ενισχύεται, τα ευρήματα της έρευνας υπογραμμίζουν την ανάγκη για την ενίσχυση της εικόνας που έχουν οι καταναλωτές για τις πρακτικές αυτές, καθώς και ενδεχόμενες δράσεις εκ μέρους των ρυθμιστικών αρχών. Η ευρύτατη χρήση αυτών των πρακτικών στις συνδρομητικές υπηρεσίες εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ηθική διάστασή τους, καθώς και την ανάγκη για εξεύρεση ισορροπίας μεταξύ των επιχειρηματικών συμφερόντων και της προστασίας των καταναλωτών.

 

 

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

[j_karigiannis]

Πολύ google translate στο άρθρο και δυσκολεύομαι πολύ να καταλάβω τι λέει. Μπορεί κάποιος να το εξηγήσει λίγο?

[AtiX]

[gokuthelegend]

Πολύ απλό το θέμα, βγάζεις μια χρεωστική ή προπληρωμένη κάρτα που την φορτώνεις όσο θέλεις και την χρησιμοποιείς μόνο για τέτοιες περιπτώσεις. Αν δεν έχει χρήματα μέσα τότε δεν μπορούν να σε χρεώσουν. Μερικοί (δες Revolut) έχουν και κάρτες μίας χρήσης.

[kanenaprivacy]

Πρέπει να γίνουν πράγματα με την αφερεγγυότητα παροχής υπηρεσιών στο διαδίκτυο και επίσης και την συλλογή δεδομένων προς παρακολούθηση ανθρώπων με "σκοπούς διαφήμισης". Ένα από τα πολλά αρνητικά του δεύτερου, είναι πως τα μέσα και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς διαφήμισης μπορούν εύκολα να χρησιμοιηθούν για πολιτική στοχοποίηση και χειραγώγηση. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στο διαδίκτυο, βέβαια. Στην τηλεόραση επίσης είναι ντροπή αυτό που γίνεται, όπου, ό,τι βλέπεις και διαβάζεις από σκέτα δεδομένα-γεγονότα πάντα είναι πακεταρισμένο με απόψεις και αφηγήματα ( συχνά επιπέδου καφενείου ) αυτού που σου το παρουσιάζει ( π.χ. Αυτιάς ). Θα έπρεπε να είναι ξεχωριστά τα segments γεγονότα και απόψεις. 
Γενικά η ανειλικρίνεια πάει σύννεφο. 

Επεξ/σία 17 Ιουλίου από kanenaprivacy

[sugata_gr]

45 λεπτά πριν, j_karigiannis είπε

Πολύ google translate στο άρθρο και δυσκολεύομαι πολύ να καταλάβω τι λέει. Μπορεί κάποιος να το εξηγήσει λίγο?

Εν τάχει (πολύ τάχει), dark patterns = τεχνικές που ουσιαστικά δυσκολεύουν τον χρήστη (τον πελάτη που πλέρωκε την μηνιαία συνδρομή, ή έκανε sign up για δωρεάν τρίμηνο και μετά συνδρομή π.χ. spotify (το λέω σαν παράδειγμα, εκεί ήταν απλό να το ακυρώσω) από το να ακυρώσει την προαναφερθείσα συνδρομή. 

Σαν τα promo / spam mails που σου έρχονται από διάφορες εταιρείες που από τη βιασύνη σου έκανες subscribe στο newsletters τους: μέχρι να βρεις το link για να κάνεις unsubscribe σε μερικά, σου βγαίνει η πίστη.

[tadegr]

Spoiler

To λεγόμενο sneaking αποδείχτηκε ως η πλέον κυρίαρχη τεχνική, με το 81% των πλατφορμών που εξετάστηκαν να εφαρμόζουν αυτή την τακτική ώστε να διασφαλίσουν την αυτόματη ανανέωση των συνδρομών. Η τακτική αυτή σε πολλές περιπτώσεις εκδηλωνόταν ως απουσία σαφών επιλογών απενεργοποίησης της αυτόματης ανανέωσης στη διάρκεια της αρχικής εγγραφής. Εκτός αυτού, το 70% των υπηρεσιών δεν παρείχαν ρητές οδηγίες ακύρωσης της συνδρομής, ενώ το 67% παρέλειπε καίριες πληροφορίες σχετικά με την καταληκτική ημερομηνία ακύρωσης της συνδρομής ώστε να αποφευχθούν μελλοντικές χρεώσεις.

αφού την παραβίαση την κάνει το 76%  γιατι η Ε.Ε. έριξε πρόστιμα μόνο σε μια πλατφόρμα?? 

ίσως οι υπόλοιπες πλήρωναν μόνες τους τις μίζες εεεεε.. τα πρόστιμα ήθελα να πω 

Και μετα κάποιοι εδω μεσα λέγανε οτι συνωμοσιολογούμε  απα πα!!!!!

Επεξ/σία 17 Ιουλίου από tadegr

[Gpanos123]

38 λεπτά πριν, gokuthelegend είπε

Πολύ απλό το θέμα, βγάζεις μια χρεωστική ή προπληρωμένη κάρτα που την φορτώνεις όσο θέλεις και την χρησιμοποιείς μόνο για τέτοιες περιπτώσεις. Αν δεν έχει χρήματα μέσα τότε δεν μπορούν να σε χρεώσουν. Μερικοί (δες Revolut) έχουν και κάρτες μίας χρήσης.

Μακάρι να έπαιζε. Σε πολλές (περισσότερες?) δε περνάει η δοκιμαστική συναλλαγή που κάνουν και βγαίνει άκυρη η μιας χρήσης.

[cpc464]

Είναι πολύ απλό, σου λέει η εφαρμογή,βάλε μία χρεωστική/πιστωτική κάρτα για να αποδείξεις ότι δεν είσαι bot,περνάει η προθεσμία ελεύθερης χρήσης και τρως μια χρέωση,πας να ακυρώσεις και περνάς από σαράντα κύματα για να ακυρώσεις.

[Le Perv]

7 ώρες πριν, tadegr είπε

  Απόκρυψη περιεχομένων

To λεγόμενο sneaking αποδείχτηκε ως η πλέον κυρίαρχη τεχνική, με το 81% των πλατφορμών που εξετάστηκαν να εφαρμόζουν αυτή την τακτική ώστε να διασφαλίσουν την αυτόματη ανανέωση των συνδρομών. Η τακτική αυτή σε πολλές περιπτώσεις εκδηλωνόταν ως απουσία σαφών επιλογών απενεργοποίησης της αυτόματης ανανέωσης στη διάρκεια της αρχικής εγγραφής. Εκτός αυτού, το 70% των υπηρεσιών δεν παρείχαν ρητές οδηγίες ακύρωσης της συνδρομής, ενώ το 67% παρέλειπε καίριες πληροφορίες σχετικά με την καταληκτική ημερομηνία ακύρωσης της συνδρομής ώστε να αποφευχθούν μελλοντικές χρεώσεις.

αφού την παραβίαση την κάνει το 76%  γιατι η Ε.Ε. έριξε πρόστιμα μόνο σε μια πλατφόρμα?? 

ίσως οι υπόλοιπες πλήρωναν μόνες τους τις μίζες εεεεε.. τα πρόστιμα ήθελα να πω 

Και μετα κάποιοι εδω μεσα λέγανε οτι συνωμοσιολογούμε  απα πα!!!!!

H EE μαζευει τα χοντρα λεφτα, δις και πανω.
Δε θα βαλει 3000 ευρω προστιμο σε μικρες.
Τοσο ειναι το ημερομισθιο του ευρωβουλευτη.
Θελει να ταϊσει πολεμους και τη γραφειοκρατια της.

Επεξ/σία 18 Ιουλίου από Le Perv

[nepomuk]

2 ώρες πριν, Le Perv είπε

Τοσο ειναι το ημερομισθιο του ευρωβουλευτη.
Θελει να ταϊσει πολεμους και τη γραφειοκρατια της.

Διαφωνω καθετα , τα οργανα της ΕΕ ειναι ταγμενα στην υπερασπιση των απλων πολιτων

και του γνησιου λαικου συμφεροντος , γι αυτο τα βαζει με τα μεγαθηρια .

Φθανει μονο να σκεφτουμε την τυχη της μικρης και καταχρεωμενης χωρας μας και των

πολιτων της εαν βρισκομασταν εκτος της ομπρελας προστασιας της ΕΕ .

Φτερο στον ανεμο

[filip123go]

11 hours ago, Gpanos123 said:

Μακάρι να έπαιζε. Σε πολλές (περισσότερες?) δε περνάει η δοκιμαστική συναλλαγή που κάνουν και βγαίνει άκυρη η μιας χρήσης.

Mην βγάζεις μιας χρήσης. Βγάλε κανονική και μετά πάγωσε την. Εγώ όλες τις συνδρομές έτσι τις έχω με ρεβολουτ, και απλά παγώνω την κάρτα. 

Και όταν θέλω να συνεχίσω τη συνδρομή, την κάνω unfreeze.

[StavrosD]

Η Adobe και το WSJ είναι βασιλιάδες αυτών των τεχνικών. Όποιος έχει δοκιμάσει να ακυρώσει την συνδρομή έχει ήδη καταλάβει τι εννοώ.

 

1. Adobe

Πρέπει η ακύρωση να γίνει τουλάχιστον μερικές εβδομάδες νωρίτερα. Αν ακυρωθεί αργότερα θα ανανεωθεί για ένα έτος. Η ακύρωση έχει ποινή το μισό της υπόλοιπης συνδρομής, δηλαδή αν την ακυρώσεις στον 3ο μήνα θα πληρώσεις ακόμα (12-3)/2 = 4.5 = 5 μήνες.

Στο παράθυρο επιβεβαίωσης της ακύρωσης της συνδρομής είναι με γκρίζο η ακύρωση και με χρώμα το κουμπί της ανανέωσης  οπότε λόγω συνήθειας πολλοί πατάνε στο "Ανανέωση".

2. WSJ

Στα ψιλά γράμματα αναφέρει ότι η ακύρωση γίνεται ΜΟΝΟ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΑ καλώντας σε έναν τηλεφωνικό αριθμό στην Αγγλία. Θέλει υπομονή μέχρι να μιλήσεις με κάποιον και εννοείται ότι αν δεν γνωρίζεις ικανοποιητικά αγγλικά δεν πρόκειται να συνεννοηθείς και να ακυρώσεις την συνδρομή.

[vonnabe7]

15 ώρες πριν, gokuthelegend είπε

Πολύ απλό το θέμα, βγάζεις μια χρεωστική ή προπληρωμένη κάρτα που την φορτώνεις όσο θέλεις και την χρησιμοποιείς μόνο για τέτοιες περιπτώσεις. Αν δεν έχει χρήματα μέσα τότε δεν μπορούν να σε χρεώσουν. Μερικοί (δες Revolut) έχουν και κάρτες μίας χρήσης.

το θεμα δεν ειναι αν υπαρχει λυση σε αυτο το προβλημα σαν καταναλοτης. Το θεμα ειναι να μην υπαρχει αυτο το παραπληνητικο μοντελο. Πρεπει να απαιτουμε, σαν καταναλωτες, να μας παρεχουνε τις υπηρεσιες ή πρωιοντα τους σωστα.

[gokuthelegend]

15 ώρες πριν, Gpanos123 είπε

Μακάρι να έπαιζε. Σε πολλές (περισσότερες?) δε περνάει η δοκιμαστική συναλλαγή που κάνουν και βγαίνει άκυρη η μιας χρήσης.

Μπορείς να βγάλεις μια κανονική κάρτα, χρεωστική ή προπληρωμένη, και να έχεις μέσα στον λογαριασμό 1-2 ευρώ ίσα για να περάσει ο έλεγχος (συνήθως δεσμένουν 1 ευρώ αλλά μετά από μερικές μέρες αποδεσμεύεται, κάποιες φορές γίνεται και άμεσα η αποδέσμευση).

4 ώρες πριν, filip123go είπε

Mην βγάζεις μιας χρήσης. Βγάλε κανονική και μετά πάγωσε την. Εγώ όλες τις συνδρομές έτσι τις έχω με ρεβολουτ, και απλά παγώνω την κάρτα. 

Και όταν θέλω να συνεχίσω τη συνδρομή, την κάνω unfreeze.

Εγώ έχω κάνει άλλο κόλπο. Εχω τον κανονικό μου λογαριασμό που έχω όλα μου τα χρήματα μέσα, και έχω ανοίξει και έναν 2ο λογαριασμό τον οποίο κρατάω σκοπίμως άδειο. Και έχω βγάλει μια χρεωστική κάρτα την οποία έχω συνδέσει με τον άδειο λογαριασμό, έτσι όταν κάποιος πάει να με χρεώσει τότε τρώει άκυρο γιατί πολύ απλά ο λογαριασμός είναι άδειος. Αν θέλω όντως να κάνω μια συναλλαγή τότε μπαίνω στο e-banking και μεταφέρω στον άδειο λογαριασμό ακριβώς τα χρήματα που χρειάζομαι. Είναι σαν να έχεις προπληρωμένη κάρτα απλώς γλυτώνεις τις προμήθειες φόρτισης.

42 λεπτά πριν, vonnabe7 είπε

το θεμα δεν ειναι αν υπαρχει λυση σε αυτο το προβλημα σαν καταναλοτης. Το θεμα ειναι να μην υπαρχει αυτο το παραπληνητικο μοντελο. Πρεπει να απαιτουμε, σαν καταναλωτες, να μας παρεχουνε τις υπηρεσιες ή πρωιοντα τους σωστα.

Σε αυτό ναι, έτσι όπως το λες έχεις κάποιο δίκιο.