Η ΑΙ βοηθά τους επιστήμονες να διαβάσουν πάπυρο που θάφτηκε κατά την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ.

[Snoob]

Η θερμότητα, η τέφρα και οι στάχτες που κατέστρεψαν την Πομπηία είχαν αλλοιώσει τον πάπυρο σε μεγάλο βαθμό

 Ερευνητές εκτιμούν ότι βρίσκονται στο κατώφλι μιας νέας εποχής στην κατανόηση της αρχαιότητας, καθώς, οπλισμένοι με τις δυνατότητες που παρέχει η τεχνητή νοημοσύνη, κατόρθωσαν να διαβάσουν το χαμένο κείμενο ενός έντονα αλλοιωμένου παπύρου, ο οποίος θάφτηκε κατά την έκρηξη του Βεζούβιου, πριν από σχεδόν 2.000 χρόνια.

Εκατοντάδες πάπυροι, οι οποίοι φυλάσσονταν στη βιβλιοθήκη πολυτελούς ρωμαϊκής βίλας στο αρχαίο Ηράκλειο καταστράφηκαν όταν η πόλη σαρώθηκε από ένα κύμα λάβρας, τέφρας και ελαφρόπετρας, το οποίο κατέστρεψε και τη γειτονική πόλη της Πομπηίας, το 79 μ.Χ.

Ανασκαφές οι οποίες πραγματοποιήθηκαν το 18ο αιώνα έφεραν στο φως 1.000 πλήρεις ή εν μέρει σωζόμενους παπύρους από την έπαυλη, η οποία εκτιμάται ότι ανήκε στον πεθερό του Ιουλίου Καίσαρα, όμως το μαύρο μελάνι ήταν αδύνατο να διαβαστεί πάνω στους αποτεφρωμένους παπύρους, ενώ οι πάπυροι θρυμματίζονταν όταν οι ερευνητές επιχειρούσαν να τους ανοίξουν.

Η καθοριστική στιγμή στην προσπάθεια ανάγνωσης του αρχαίου υλικού στηρίχτηκε στην Πρόκληση του Βεζουβίου, ένα διαγωνισμό με έπαθλο 1εκατομμύριο δολάρια, τον οποίο διοργάνωσε το 2023 ο Μπρεντ Σιλς, επιστήμονας υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι, με τη συνδρομή χορηγών από τη Σίλικον Βάλεϊ. Ο διαγωνισμός προσέφερε έπαθλα για όσους θα κατόρθωναν να αντλήσουν κείμενα από υψηλής ανάλυσης τομογραφίες ενός από τους παπύρους, διαδικασία που πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις Diamond, στην κομητεία της Οξφόρδης, εκεί όπου φιλοξενείται ένα προηγμένο σύστημα σαρωτών.

Τη Δευτέρα, ο Νατ Φρίντμαν, στέλεχος αμερικανικής τεχνολογικής εταιρίας και ένας από τους χορηγούς του διαγωνισμού, ανακοίνωσε ότι μια ομάδα τριών φοιτητών, αποτελούμενη από το Γιουσέφ Ναντέρ στη Γερμανία, το Λουκ Φάριτορ στις ΗΠΑ και τον Τζούλιαν Σίλινγκερ στην Ελβετία, είχαν κερδίσει το μεγάλο έπαθλο των 700.000 δολαρίων, καθώς κατόρθωσαν να διαβάσουν 2.000 ελληνικά γράμματα από τον πάπυρο.

Οι παπυρολόγοι που μελέτησαν το κείμενο που αντλήθηκε από τον αποτεφρωμένο πάπυρο έμειναν εμβρόντητοι στο άκουσμα αυτού του κατορθώματος. "Πρόκειται για εξέλιξη που ανατρέπει πλήρως τα δεδομένα", ανέφερε ο Ρόμπερτ Φάουλερ, επίτιμος καθηγητής των Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ. "Υπάρχουν εκατοντάδες τέτοιοι πάπυροι, που περιμένουν να αποκαλύψουν τα περιεχόμενά τους".

Η Δρ. Φεντερίκα Νικολάρντι, παπυρολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης δήλωσε τα εξής: "Πρόκειται για την αφετηρία μιας επανάστασης στην παπυρολογία του αρχαίου Ηρακλείου και της ελληνικής φιλοσοφίας γενικότερα. Είναι η μόνη βιβλιοθήκη που έφτασε σε εμάς από τους αρχαίους ρωμαϊκούς χρόνους".

Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Φάριτορ κέρδισε το βραβείο των 40.000 δολαρίων καθώς ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε τη λέξη "πορφυρός" στον πάπυρο. Το Νοέμβριο άρχισε να συνεργάζεται με το Ναντέρ, ενώ ο Σίλινγκερ, που ανέπτυξε έναν αλγόριθμο που ξεδίπλωνε αυτόματα τις ψηφιακές τομογραφίες, ένωσε τις δυνάμεις του  μαζί τους λίγες μόλις μέρες πριν την καταληκτική ημερομηνία του διαγωνισμού, στις 31 Δεκεμβρίου του 2023. Μαζί μπόρεσαν να διαβάσουν περισσότερα από 2.000 γράμματα στον πάπυρο, προσφέροντας στους ερευνητές την πρώτη ουσιαστική εικόνα των περιεχομένων του.

Πιθανολογείται πως συγγραφέας του παπύρου ήταν ο ποιητής και φιλόσοφος Φιλόδημος. "Το ύφος είναι πολύ στρυφνό, χαρακτηριστικό των γραπτών του, και το θέμα άπτεται ακριβώς του αντικειμένου του", σχολίασε ο Φάουλερ. Ο πάπυρος αναφέρεται στις πηγές της απόλαυσης, στέκεται στη μουσική και το φαγητό -ιδίως στην κάπαρη- και διερευνά το κατά πόσο η απόλαυση που προκύπτει από ένα συνδυασμό στοιχείων οφείλεται στα βασικά ή τα περιφερειακά συστατικά, στην αφθονία ή στην έλλειψη. "Στην περίπτωση της τροφής, δεν δεχόμαστε αμέσως ότι εκείνα τα πράγματα που σπανίζουν είναι απολύτως πιο απολαυστικά από ό,τι όσα αφθονούν", υποστηρίζει ο συγγραφέας. 

 

Ο Σιλς και οι συνεργάτες του αφιέρωσαν χρόνια προκειμένου να αναπτύξουν αλγορίθμους οι οποίοι ξεδίπλωναν ψηφιακά τους παπύρους και εντόπιζαν την παρουσία μελανιού μέσα από τις αλλαγές που επέφερε στις ίνες του παπύρου. Διέθεσε ελεύθερα τους αλγορίθμους στους διαγωνιζόμενους, προκειμένου να τους εξελίξουν στο πλαίσιο του διαγωνισμού.

Πέρα από τους εκατοντάδες παπύρους που περιμένουν τώρα τη σειρά τους, δεν αποκλείεται να βρίσκονται πολλοί ακόμη θαμμένοι στη βίλα, οπότε ενισχύονται τα επιχειρήματα για επανάληψη των ανασκαφών. Η ίδια τεχνολογία που εφαρμόστηκε στον πάπυρο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στους παπύρους που περιβάλουν τις αιγυπτιακές μούμιες, ανέφερε ο Φάουλερ. Αυτοί, θα μπορούσαν να περιέχουν ένα ευρύτατο φάσμα κειμένων, από γράμματα και συμβόλαια ιδιοκτησίας, μέχρι λίστες για ψώνια και φορολογικές αποδείξεις, φωτίζοντας έτσι καλύτερα τις ζωές των απλών ανθρώπων στην αρχαία Αίγυπτο. Ο Φάουλερ επισημαίνει ότι υπάρχουν κιβώτια ολόκληρα με τέτοιο υλικό στα μουσεία.

Ο διαγωνισμός συνεχίζεται και φέτος, με στόχο την ανάγνωση του 85% του παπύρου, ώστε να τεθούν οι βάσεις για την ανάγνωση όλων εκείνων που έχουν έρθει ήδη στο φως. Οι επιστήμονες θα χρειαστεί να αυτοματοποιήσουν πλήρως τη διαδικασία της σάρωσης των επιφανειών του τυλιγμένου παπύρου, καθώς και του εντοπισμού του μελανιού στα πλέον κατεστραμμένα σημεία.

"Όταν ξεκινούσαμε, λιγότερο από ένα χρόνο πριν, ειλικρινά δεν ήμουν βέβαιος αν θα είχε αποτέλεσμα", δήλωσε ο Φρίντμαν. "Ξέρετε, οι άνθρωποι λένε πως το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία, όμως όποιος το υποστηρίζει αυτό δεν διαθέτει φαντασία. Η εμπειρία αυτή ήταν ένα συμπύκνωμα ευτυχίας. Είναι μαγικό αυτό που συνέβη, ακόμη κι ένας σεναριογράφος δεν θα μπορούσε να το είχε γράψει καλύτερα". 

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

[xemis]

Συνταγή γιατρού μπορεί να διαβάσει?

 

[herbalife3]

1 λεπτό πριν, xemis είπε

Συνταγή γιατρού μπορεί να διαβάσει?

Λίγο εκτός θέματος... Είναι σπουδαία είδηση πραγματικά. Από τα θετικά της τεχνολογίας. Μην κράζουμε μόνο..

[xemis]

1 λεπτό πριν, herbalife3 είπε

Λίγο εκτός θέματος... Είναι σπουδαία είδηση πραγματικά. Από τα θετικά της τεχνολογίας. Μην κράζουμε μόνο..

δεν κράζω, λίγο χιουμορ εκανα...

[herbalife3]

5 λεπτά πριν, xemis είπε

δεν κράζω, λίγο χιουμορ εκανα...

Κομπλέ 😊

[Hal9000]

14 λεπτά πριν, Retromaniac είπε

Και εμείς ξέρουμε από παπαρολογια εδώ στο Ελλάδα. Πιο χρήσιμο από τη παπυρολογια, γατάκια...

Δεν έχει εξελιχθεί τόσο το ΑΙ. Ειπαμε... 😛

 

[Retromaniac]

4 λεπτά πριν, Hal9000 είπε

 

Το παίρνω πίσω

Το είχα δει κιόλας και το ξέχασα...

 

Επεξ/σία 6 Φεβρουαρίου από Retromaniac

[endeavour]

Ναι καλά.

Ας μπορέσει πρώτα το "ΑΙ" να καταλάβε ότι σε ΝΗΣΙΑ δεν πάς "by foot" και ας μπορέσει πρώτα να συνθέσει εικόνες σε 16:9 και μετά διαβάζει και πάπυρους.

[anax111]

Το είχα αναφέρει σε σχόλιο του insomnia πριν 3 χρόνια καθώς είναι κάτι που το παρακολουθεί όλη η κοινότητα της ελληνικής παλαιογραφίας παγκοσμίως. Τα φιλοσοφικά κείμενα της εποχής αν και είναι μερικές φορές εντυπωσιακά δεν προσφέρουν τίποτα στην αρχαιολογική έρευνα. Αυτό που ελπίζουμε όλοι είναι να βρεθούν πάπυροι με ιστορικά, περιηγητικά, επιστημονικά ή θεατρικά έργα οπότε αν καταφέρουμε να τα διαβάσουμε με την τεχνητή νοημοσύνη τότε πραγματικά θα μιλάμε όχι για τεράστια ανακάλυψη αλλά για τεράστιες ανακαλύψεις. Από τους βυζαντινούς συγγραφείς γνωρίζουμε πλήθος αρχαιοελληνικών συγγραμμάτων ιστορικών και επιστημονικών (τα αναφέρουν ως πηγές ή παραπομπές) που χάθηκαν κατά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Σταυροφόρους το 1204 (οι αμόρφωτοι σταυροφόροι βάλανε φωτιά και κατέστρεψαν τις βιβλιοθήκες της Πόλης). Ας ελπίσουμε ότι θα ανακτήσουμε κάποια από αυτά τα σπουδαία έργα με την βοήθεια της τεχνολογίας.

 

Spoiler

https://www.insomnia.gr/articles/internet/artificial-intelligence/i-texniti-noimosini-ksekleidoni-to-mistirio-ton-xirografon-tis-nekris-thalassas/page/2/

 

[White_Cat]

Ειλικρινά ευχαριστώ τους διαχειριστές του Insomnia για την επιλογή αυτής της είδησης και γενικά ειδήσεων που αφορούν την κατανόηση των κειμένων αρχαίων πολιτισμών. Δεν είμαι αρχαιολόγος, αλλά ασχολούμαι απολύτως ερασιτεχνικά μ' αυτά τα θέματα και προφανώς με συγκινούν ιδιαίτερα.

Εκείνο που θα ήθελα είναι αν γνωρίζει κάποιος να μου πει αν το πρωτότυπο κείμενο έχει δημοσιευθεί κάπου. Αν μπορεί να βρεθεί, θα με ενδιέφερε πάρα πολύ να το διαβάσω.

Σας ευχαριστώ και πάλι,

Ο Άσπρος Γάτος

[Aprile]

Μακάρι οι πάπυροι να είχαν κάτι καλύτερο από τις αμπελοφιλοσοφίες που ο πονηρός Φιλόδημος ο Γαδαρεύς πουλούσε σε άξεστους πάμπλουτους Ρωμαίους.

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Φιλόδημος_ο_Επικούρειος

[anax111]

1 ώρα πριν, Aprile είπε

Μακάρι οι πάπυροι να είχαν κάτι καλύτερο από τις αμπελοφιλοσοφίες που ο πονηρός Φιλόδημος ο Γαδαρεύς πουλούσε σε άξεστους πάμπλουτους Ρωμαίους.

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Φιλόδημος_ο_Επικούρειος

Υπάρχουν εκατοντάδες απανθρακωμένοι πάπυροι, δεν μπορεί να είναι όλοι έργα του Φλόδημου. Ήδη μία άλλη ερευνητική ομάδα ανακοίνωσε ότι διάβασε σε κάποιον από αυτούς τους παπύρους μερικές λέξεις από κείμενο στο οποίο αναφερόταν ο Μέγας Αλέξανδρος. Πιστεύω πως σύντομα θα έχουμε σπουδαία ευρήματα σε αυτόν τον τομέα. 

[Aprile]

2 ώρες πριν, anax111 είπε

Υπάρχουν εκατοντάδες απανθρακωμένοι πάπυροι, δεν μπορεί να είναι όλοι έργα του Φλόδημου. Ήδη μία άλλη ερευνητική ομάδα ανακοίνωσε ότι διάβασε σε κάποιον από αυτούς τους παπύρους μερικές λέξεις από κείμενο στο οποίο αναφερόταν ο Μέγας Αλέξανδρος. Πιστεύω πως σύντομα θα έχουμε σπουδαία ευρήματα σε αυτόν τον τομέα. 

Δυστυχώς ότι έχουμε διαβάσει μέχρι τώρα είναι σαχλαμάρες του Φιλόδημου που σε πολλά θυμίζει τους life coaches του σήμερα.

[anax111]

1 ώρα πριν, Aprile είπε

Δυστυχώς ότι έχουμε διαβάσει μέχρι τώρα είναι σαχλαμάρες του Φιλόδημου που σε πολλά θυμίζει τους life coaches του σήμερα.

Σαχλαμάρες δεν είναι ποτέ. Ακόμα και τα φιλοσοφικά κείμενα μας δίνουν πολλές πληροφορίες για τον τρόπο ζωής εκείνης της εποχής ακόμα και ανέκδοτα από τις ζωές  προσώπων της ιστορίας. Απλά δεν είναι τα έργα αυτά που οι περισσότεροι από εμάς θα ήθελαν να βρεθούν. Π.χ. Μία χαμένη τραγωδία του Αισχύλου ή του Ευριπίδη, ένα χαμένο έργο του επικού κύκλου του Πολέμου της Τροίας (υπήρχαν πολλά, δεν είναι μόνο η Ιλιάδα και η Οδύσσεια), η ιστορία του Εφόρου ή κάποιο από τα αποσπασματικά σωζόμενα βιβλία του Διόδωρου του Σικελιώτη,  η γεωγραφία του Αρτεμιδώρου και ένα σορό άλλα. Ας ελπίσουμε ότι  κάποια στιγμή θα ανακαλυφθεί κάποιο από αυτά. Επίσης με τον ίδιο τρόπο που διαβάστηκαν οι απανθρακωμένοι αυτοί πάπυροι μπορούν να διαβαστούν πλέον και οι εκατοντάδες πάπυροι που κάλυπταν τις μούμιες στην Αίγυπτο και είναι εμποτισμένοι με κόλα. Υπάρχουν εκατοντάδες εντοπισμένες τέτοιες μούμιες, ίσως και χιλιάδες. Και από εκεί θα αντληθεί υλικό για έρευνα.  

[Ducatista]

4 ώρες πριν, anax111 είπε

Υπάρχουν εκατοντάδες απανθρακωμένοι πάπυροι, δεν μπορεί να είναι όλοι έργα του Φλόδημου. Ήδη μία άλλη ερευνητική ομάδα ανακοίνωσε ότι διάβασε σε κάποιον από αυτούς τους παπύρους μερικές λέξεις από κείμενο στο οποίο αναφερόταν ο Μέγας Αλέξανδρος. Πιστεύω πως σύντομα θα έχουμε σπουδαία ευρήματα σε αυτόν τον τομέα. 

Πωλούνται αρχαίοι πάπυροι με χειρόγραφες αναφορές του ίδιου του Μέγα Αλέξανδρου