λαικοτροπα ρηματα

[lak10]

παιδια καλησπερα  σε μια κουβεντα μεσω messenger με φιλη αντι να της γραψω μαζεψες εγραψα εμασες με αποτελεσμα αργοτερα να μου κοπαναει οτι λεω λεξεις που στην Αθηνα δεν λενε και τοι δεν υπαρχει ρημα εμασα. Ψαχνωντας εμαθα οτι εντασεται στα λαικοτροπα ρηματα. Της ειχα γραψει επισης θα σου αρεζε αντι αρεσε και με πηρε στο ψιλο. Ειδα ομως οτι το αρεζε το χρησιμοποιουσε και ο Παπαδιαμαντης στα εργα του. Ειναι σωστο να τα χρησιμοποιουμε? Εδω στην Καστορια τα λεμε συχνα στον προφορικο λογο

[Basilhs23___]

Πέραν από κάποιον φιλόλογο, δεν ξέρω ποιος είναι σε θέση να σου πει πως θα μιλάς και αν είναι σωστό να αναφέρεις αυτές τις λέξεις. Να μιλάς/γράφεις όπως νομίζεις. 

Προσωπικά πάντως, αποφεύγω να συνομιλώ με άτομα που αναφέρουν πολλές εκφράσεις τις οποίες δεν καταλαβαίνω λίγο η πολύ και που παραπέμπουν είτε σε καθαρεύουσα είτε τοπικές διαλέκτους, δεν μου αρέσει να μπαίνω σε διαδικασία να τους ρωτάω τι σημαίνει αυτό διότι μπορεί να νευριάσω με την απάντηση που θα λάβω. Για παράδειγμα πριν χρόνια μιλούσα με έναν Κρητικο ο οποίος έγραφε με παρόμοιες λέξεις και στην ερώτηση μου τι είναι αυτό που έγραψε, μου την έλεγε κιόλας με ερωτήσεις του στυλ καλά που ζεις; κτλ. Για να τελειώνω, δεν είναι όλη η Ελλάδα Αθήνα και το αντίστροφο, δεν είναι γνωστες η νοοτροπία, η διάλεκτος και τα έθιμα σε κάθε πολη, χωριό, νομο σε όλη την Ελλάδα. 

Την φράση αυτή που ανέφερες πάντως δεν την γνώριζα. Οι συγγραφείς και οι ποιητες είχαν τον τρόπο τους και τις εκφράσεις τους που έγιναν λίγο η πολύ αποδεκτες, ορισμένοι ακόμα δημιουργούν συζητήσεις σε φιλολογικους κύκλους. Άλλο πράγμα όμως ένας γνωστός συγγραφέας με την σοφία του και την προσωπικότητα του και άλλο ο οποιοσδήποτε πολίτης που επιθυμεί να χρησιμοποιήσει την φρασεολογία του εκάστοτε συγγραφέα. Αποψη μου πάντα. 

 

Επεξ/σία 27 Ιανουαρίου 2023 από Basilhs23___

[NikosKallithea]

Έβγαλα τα μάτια μου

[Dante80]

9 λεπτά πριν, NikosKallithea είπε

Έβγαλα τα μάτια μου

Ναι ,γνωστό ιδίωμα διαλέκτου από Βοιωτία..

Επεξ/σία 27 Ιανουαρίου 2023 από Dante80

[lak10]

33 λεπτά πριν, Basilhs23___ είπε

Πέραν από κάποιον φιλόλογο, δεν ξέρω ποιος είναι σε θέση να σου πει πως θα μιλάς και αν είναι σωστό να αναφέρεις αυτές τις λέξεις. Να μιλάς/γράφεις όπως νομίζεις. 

Προσωπικά πάντως, αποφεύγω να συνομιλώ με άτομα που αναφέρουν πολλές εκφράσεις τις οποίες δεν καταλαβαίνω λίγο η πολύ και που παραπέμπουν είτε σε καθαρεύουσα είτε τοπικές διαλέκτους, δεν μου αρέσει να μπαίνω σε διαδικασία να τους ρωτάω τι σημαίνει αυτό διότι μπορεί να νευριάσω με την απάντηση που θα λάβω. Για παράδειγμα πριν χρόνια μιλούσα με έναν Κρητικο ο οποίος έγραφε με παρόμοιες λέξεις και στην ερώτηση μου τι είναι αυτό που έγραψε, μου την έλεγε κιόλας με ερωτήσεις του στυλ καλά που ζεις; κτλ. Για να τελειώνω, δεν είναι όλη η Ελλάδα Αθήνα και το αντίστροφο, δεν είναι γνωστες η νοοτροπία, η διάλεκτος και τα έθιμα σε κάθε πολη, χωριό, νομο σε όλη την Ελλάδα. 

Την φράση αυτή που ανέφερες πάντως δεν την γνώριζα. Οι συγγραφείς και οι ποιητες είχαν τον τρόπο τους και τις εκφράσεις τους που έγιναν λίγο η πολύ αποδεκτες, ορισμένοι ακόμα δημιουργούν συζητήσεις σε φιλολογικους κύκλους. Άλλο πράγμα όμως ένας γνωστός συγγραφέας με την σοφία του και την προσωπικότητα του και άλλο ο οποιοσδήποτε πολίτης που επιθυμεί να χρησιμοποιήσει την φρασεολογία του εκάστοτε συγγραφέα. Αποψη μου πάντα. 

 

Κοίτα η συγκεκριμένη προφανώς και κατάλαβε τι ήθελα να πω. Δεν χρησιμοποιώ κάποιο ιδιοματισμο ούτε έχω βαριά προφορά

[qwertyuiop2]

Μου θυμίζεις τον εαυτό μου (Κρητικής + Λέσβιας καταγωγής Αθηναίος) όταν γνώρισα τη Θεσσαλονικιά κοπέλα μου. Νόμιζα ότι με κοροϊδεύει, ότι με τρολλάρει, ή ότι το παίζει edgy χρησιμοποιώντας λέξεις όπως ΖΜΠρώχνω, άρεΖε, λουκαΝΟπιτάκι ή εκφράσεις τύπου "δεν έχω κάναν καϊλέ", "για" , "αφού" στο τέλος των προτάσεων κλπ κλπ.

Αυτό που λέμε "στανταρ" νεοελληνικά "της Αθήνας" δεν είναι παρά η διάλεκτος που έλαχε να μιλάνε οι Μωραΐτες που έφτιαξαν το πρώτο κράτος μας και εν συνεχεία αποίκισαν κατά κόρον την Αθήνα. Άμα μια πόλη 4εκ είναι φτιαγμένη 80% από Καλαματιανούς, Λάκωνες, Αχαιούς, Κορίνθιους και Βοιωτούς-Λαμιώτες, τι περιμένεις.

Έχω προκαλέσει κι εγώ περίεργα βλέμματα "κουβαλώντας" τις ντοπιολαλιές που άκουγα μικρός στα μέρη καταγωγής μου, στην Αθήνα. Έκανα παραπάνω συναιρέσεις (μιλούν, αντί μιλάνε), πρόφερα αλλιώς τα Ντ, Μπ  (πλυΝτήριο αντί πλυdήριο, ροΜπα αντί ρόbα) και είχα το πολύ λεπτό Νi και Λi των νησιών αντί του παχέως Νου και Λου της Ηπειρωτικής χώρας. Μου είχε κάπως περάσει και κάτι πιο έντονο από την Κρήτη, λίγος τσιτακισμός, τον οποίον έχασα στην πορεία της εκπαίδευσης και των ετών συναναστροφής με Μωραΐτες στην Αθήνα (πχ σε βίντεό μου από παιδάκι μπορεί να ακουστεί να λέω ''ζαλιά'' αντί ''γυαλιά'', ή "παιδάτσι" αντί "παιδάκι"). Άλλη φορά είχα περάσει τρομερό σοκ προσπαθώντας να εξηγήσω στη δασκάλα μου τι είναι οι "αμπουρνέλες" και η "γούλα" που μου άρεσαν πάρα πολύ, και εκείνη να με κοιτάει σαν εξωγήινο. Ούτε εγώ μπορούσα να ξέρω ότι λέγονται "βανίλιες" και "σέσκουλο", ούτε η ίδια να υποθέσει το αυτό.

Γενικά, τα περισσότερα από αυτά είναι αρχαιότερης καταγωγής από την "κοινή" Νεοελληνική. Το "άρεζε" σου ας πούμε, βασίζεται στο πώς έγραφαν οι Ρωμιοί/"Βυζαντινοί" τον Παρατατικό. Στην πορεία απλοποιήθηκε από τους αγράμματους του Νότου σε "σ" παντού να τελειώνουμε. Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι όταν ο Ελληνικός στρατός των ξυπόλητων αγροίκων της Ρούμελης και του Μωριά μπήκε στη Θεσσαλονίκη το 1912, οι περισσότεροι δεν είχαν ξαναδεί ποτέ στη ζωή τους αστικά συγκροτήματα, τραμ, πολυελαίους, θέατρα, εμπορικά λιμάνια και βιομηχανία. Τι να κάνουμε τώρα, πονεμένη ιστορία.

[phanispal]

Καλά σου έκανε.

Γράφε και μίλα όπως έμαθες στο σχολείο, όχι στην αλάνα της γειτονιάς σου.

Διαφορετικά θα έχεις και τέτοια να αντιμετωπίσεις.

[Επισκέπτης]

2 ώρες πριν, lak10 είπε

παιδια καλησπερα  σε μια κουβεντα μεσω messenger με φιλη αντι να της γραψω μαζεψες εγραψα εμασες με αποτελεσμα αργοτερα να μου κοπαναει οτι λεω λεξεις που στην Αθηνα δεν λενε και τοι δεν υπαρχει ρημα εμασα. Ψαχνωντας εμαθα οτι εντασεται στα λαικοτροπα ρηματα. Της ειχα γραψει επισης θα σου αρεζε αντι αρεσε και με πηρε στο ψιλο. Ειδα ομως οτι το αρεζε το χρησιμοποιουσε και ο Παπαδιαμαντης στα εργα του. Ειναι σωστο να τα χρησιμοποιουμε? Εδω στην Καστορια τα λεμε συχνα στον προφορικο λογο

Όταν χρησιμοποιούμε λέξεις κι εκφράσεις που λένε σε διάφορα μέρη, τότε απλά μας βάζουμε σε μια διαδικασία επεξήγησης. Εφόσον δεν προσβάλλουμε κάποιον, γιατί να μην είναι σωστό να τις χρησιμοποιούμε; Το λάθος είναι να κάνουν σαν του δημοτικού οι υπόλοιποι αντί να κάτσουν να ρωτήσουν τι σημαίνει κάτι που δεν κατάλαβαν. 

-Αν εσένα σ' αρέσει να μιλάς έτσι, συνέχισε να το κάνεις. Δεν θα δώσεις σε κανέναν λογαριασμό. 

[phanispal]

Βέβαια εδώ μιλάμε για γραπτό λόγο, όχι για προφορικό.

Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω πώς κάποιοι γράφουν ακριβώς όπως μιλάνε.

Είναι τόσο δύσκολο να γράψεις "πήγαινε" αντί "πάνε"; Δε σου έρχεται καν στο μυαλό το "πήγαινε", δεν το έχεις ακούσει ποτέ ξανά;

Τι πάει να πει "πάνε πάρε"; Ποιοι πάνε;

Κι εγώ στον προφορικό λόγο μπορεί να λέω συνεχώς "τράβα ρε πάρε", δε θα το γράψω όμως.

[Basilhs23___]

30 λεπτά πριν, phanispal είπε

Βέβαια εδώ μιλάμε για γραπτό λόγο, όχι για προφορικό.

Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω πώς κάποιοι γράφουν ακριβώς όπως μιλάνε.

Είναι τόσο δύσκολο να γράψεις "πήγαινε" αντί "πάνε"; Δε σου έρχεται καν στο μυαλό το "πήγαινε", δεν το έχεις ακούσει ποτέ ξανά;

Τι πάει να πει "πάνε πάρε"; Ποιοι πάνε;

Κι εγώ στον προφορικό λόγο μπορεί να λέω συνεχώς "τράβα ρε πάρε", δε θα το γράψω όμως.

Το πάνε δεν ξέρω αν είναι ιδίωμα σε συγκεκριμένο μέρος. Το έμαθα / μάθαμε μέσα από το internet. 

[Επισκέπτης]

37 λεπτά πριν, phanispal είπε

Βέβαια εδώ μιλάμε για γραπτό λόγο, όχι για προφορικό.

Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω πώς κάποιοι γράφουν ακριβώς όπως μιλάνε.

Είναι τόσο δύσκολο να γράψεις "πήγαινε" αντί "πάνε"; Δε σου έρχεται καν στο μυαλό το "πήγαινε", δεν το έχεις ακούσει ποτέ ξανά;

Τι πάει να πει "πάνε πάρε"; Ποιοι πάνε;

Κι εγώ στον προφορικό λόγο μπορεί να λέω συνεχώς "τράβα ρε πάρε", δε θα το γράψω όμως.

Προσωπικά, δεν μιλάω έτσι. lol Αλλά, οκ, δεν θα στραβώσω αν κάποιος το κάνει. Βρίσκω πιο άκυρο το να το κάνει κάποιος σε κάτι πιο επίσημο. Στο να τσατάρει με τη φίλη του ξέρω 'γω, τι νόημα έχει να το πολυσκεφτεί; 

[phanispal]

10 λεπτά πριν, Mrs. Hyde είπε

[...]τι νόημα έχει να το πολυσκεφτεί; 

Ακριβώς. Πόση σκέψη απαιτείται για να γράψει κάποιος σωστά;

19 λεπτά πριν, Basilhs23___ είπε

Το πάνε δεν ξέρω αν είναι ιδίωμα σε συγκεκριμένο μέρος. Το έμαθα / μάθαμε μέσα από το internet. 

Ενδεχομένως να έχεις δίκιο, αν και πάντα θεωρούσα ότι το χρησιμοποιούν κυρίως στη βόρεια Ελλάδα.

[spirit)earth)aflame]

άρεζε και πάνε κλπ και εγώ πιστεύω ότι είναι βόρεια. αν αυτός που σε διαβάζει ξέρει πώς μιλάς, δε βρίσκω το πρόβλημα. αν δεν ξέρει, ε, γράφουμε όπως μαθαίνουμε στο σχολείο. απλά τα πράγματα.

[lak10]

να πω εδω οτι ητανα χαλαρη κουβεντα στην διαρκεια της πρωτης καραντινας καταλαβε τι ηθελα να πω. Αυτη μου δηλωσε με στομφο οτιαυτη θα λεει το μιλουσα=μιλαγα επειδη λεει οτι ειναι γνησια Αθηναια με γονεις γεννημενους στην Αθηνα. Γενικα μια ταση σνομπισμου την ειχε.

[spirit)earth)aflame]

Θεωρώ πως αυτό είναι στη μεταξύ σας σχέση και εσύ θα κρίνεις κατά πόσο το εννοούσε κλπ - οι φίλοι δεν σνομπάρουν ο ένας τον άλλον, δεν βγάζει νόημα. Μένω στην ερώτηση σου για το αν είναι σωστό να χρησιμοποιούμε την όποια διάλεκτο την οποία και θεωρώ πως απάντησα πολύ εύστοχα και μπράβο μου.

Spoiler