Gfk: Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη για το πρώτο τρίμηνο του 2014

[insomnia.gr]

Η οικονομική ανάκαμψη στην ΕΕ κερδίζει ξανά έδαφος. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, μέσα σε ολόκληρο το προηγούμενο έτος σημειώθηκε αμελητέα αύξηση της τάξης του 0,1%. Ωστόσο, για φέτος, οι ειδικοί προβλέπουν αύξηση στο ΑΕΠ της τάξης του 1,3% στα 28 κράτη της ΕΕ. Αυτό αντικατοπτρίζει αναμφίβολα τη βελτίωση στις παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες. Το ΑΕΠ στις περισσότερες χώρες της ΕΕ που καλύπτει η έρευνα αυξήθηκε τόσο σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο όσο και σε σχέση με πέρσι. Μόνο οι προβεβλημένες από την κρίση χώρες Ελλάδα και Ιταλία σημείωσαν περαιτέρω συρρίκνωση του ΑΕΠ συγκριτικά με το περασμένο τρίμηνο στο τέλος του 2013. Στην Ιταλία, η οικονομία βελτιώθηκε ξανά ελαφρώς το τέταρτο τρίμηνο με αύξηση της τάξης του 0,1% συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.

 

Ωστόσο, οι ενδείξεις οικονομικής ανάκαμψης είναι ακόμα πολύ εύθραυστες και χρειάζεται να ξεπεραστούν ακόμα πολλές αβεβαιότητες. Η Γαλλία και η Ιταλία θέλουν να αφήσουν πίσω τους τα συστηματικά μέτρα λιτότητας και να ξεκινήσουν να επωμίζονται ξανά περισσότερο χρέος προκειμένου να βοηθήσουν την οικονομία να ορθοποδήσει μέσω περισσότερων επενδύσεων. Αυτό που απομένει να φανεί είναι οι επιπτώσεις στην αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητάς τους στις χρηματαγορές και το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό σύμφωνο. Ένας  ακόμα κίνδυνος είναι ο χαμηλός πληθωρισμός. Πολλοί ειδικοί ήδη φοβούνται μια περίοδο αποπληθωρισμού στην ευρωζώνη – με άλλα λόγια πτώση των τιμών, όπως συνέβη ήδη στην Ισπανία τον περασμένο Μάρτιο.

 

Συνεπώς η αισιοδοξία που επικρατεί πλέον σε πολλούς Ευρωπαίους καταναλωτές δικαιολογείται πλήρως. Σε σχεδόν όλες τις χώρες που εκπροσωπούνται εδώ, οι δείκτες οικονομικών και εισοδηματικών προσδοκιών, καθώς και οι δείκτες σχετικά με την προθυμία για αγορές έχουν ανοδικές τάσεις. Σε πολλές χώρες έχουν αγγίξει επίπεδα που δεν έχουν σημειωθεί για χρόνια. Ο δείκτης του Καταναλωτικού Κλίματος για την ΕΕ (28 χώρες) ανεβαίνει επίσης. Το Μάρτιο έφτασε τις 8,4 μονάδες, μια αύξηση της τάξης των 0,8 μονάδων στο πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς και αποτελεί την υψηλότερη τιμή από τον Απρίλιο του 2008. Ακριβώς ένα χρόνο νωρίτερα βρισκόταν μόλις στις -3,3 μονάδες.

 

Ελλάδα: αίσθημα σταθεροποίησης

 

Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στην Ελλάδα σταθεροποιείται σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Την παρούσα στιγμή οι οικονομικές προσδοκίες βρίσκονται στις -24,6 μονάδες. Αυτό μεταφράζεται σε αύξηση λίγο μικρότερη από 7 μονάδες από το τέλος του προηγούμενου έτους και μεγαλύτερη από 12 μονάδες από το Μάρτιο του 2013. Ο δείκτης βρίσκεται συνεπώς στο υψηλότερο σημείο του για ακριβώς τα τελευταία τρία χρόνια.

Το Μάρτιο υπήρξε επίσης περαιτέρω αύξηση στις εισοδηματικές προσδοκίες, οι οποίες βρίσκονται την παρούσα στιγμή στις -29,3 μονάδες, το υψηλότερο επίπεδο από το Φεβρουάριο του 2010. Το Φεβρουάριο ωστόσο υπήρξε μια νέα πτώση του δείκτη στις -38,1 μονάδες. Το Δεκέμβριο η τιμή βρισκόταν στις -33,1 μονάδες.

 

Ωστόσο οι Έλληνες απέχουν ακόμα πολύ από το να θέλουν να κάνουν μεγαλύτερες αγορές. Ο σχετικός δείκτης βρίσκεται στις -26,1 μονάδες. Αυτό μεταφράζεται σε αύξηση λίγο μικρότερη από 5 μονάδες σε σχέση με το τέλος του περασμένου έτους. Το Μάρτιο του 2013, ο δείκτης βρισκόταν λίγο χαμηλότερα στις -30,3 μονάδες.

 

Η έρευνα

 

Τα ευρήματα της GfK Consumer Climate (Καταναλωτικό Κλίμα) στην Ευρώπη λαμβάνονται από έρευνα καταναλωτών που διεξάγεται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Περίπου 40.000 άτομα, που εκπροσωπούν τον ενήλικο πληθυσμό της ΕΕ, συμμετέχουν στην έρευνα σε μηνιαία βάση σε 28 χώρες.

 

Οι δείκτες της GfK για το Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη βασίζονται σε μηνιαίες έρευνες που εστιάζονται στο αίσθημα των καταναλωτών. Αφορούν τη γενική οικονομική κατάσταση στις διάφορες χώρες και την κατάσταση μεμονωμένων νοικοκυριών.

Οι ερωτήσεις της GfK Consumer Climate Europe διατυπώνονται σε μηνιαία βάση, κυρίως σε μια συγκεντρωτική έρευνα. Πρόκειται για μια έρευνα που ασχολείται με αρκετά θέματα και διεξάγεται είτε με τηλεφωνικές είτε με προσωπικές συνεντεύξεις.

 

Από το μηνιαίο φάσμα των συνολικά 12 ερωτήσεων, πέντε ερωτήσεις που παίζουν αποφασιστικό ρόλο για το καταναλωτικό κλίμα επιλέγονται για την GfK Consumer Climate Europe.

 

Οι επιλεγμένοι πέντε δείκτες - οικονομικές προσδοκίες, προσδοκίες τιμών, εισοδηματικές προσδοκίες, προθυμία για αγορές και τάσεις για αποταμίευση - υπολογίζονται ως εξής:

 

Τα «καθαρά σύνολα» χρησιμοποιούνται ως βάση για τον υπολογισμό των δεικτών. Το μερίδιο των καταναλωτών που έδωσε θετική απάντηση (π.χ. η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού θα βελτιωθεί (σημαντικά)) αφαιρείται από το μερίδιο των καταναλωτών που έδωσε αρνητική απάντηση (π.χ. η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού θα επιδεινωθεί (σημαντικά)).

 

Σε επόμενο βήμα, αυτό το καθαρό σύνολο τυποποιείται με τη χρήση καθιερωμένων στατιστικών μεθόδων και στην συνέχεια μετατρέπεται με τρόπο που ο μακροπρόθεσμος μέσος όρος του δείκτη να είναι 0 μονάδες ενώ υπάρχει το θεωρητικό εύρος τιμών από τις +100 έως τις -100 μονάδες. Ωστόσο, με βάση την εμπειρία, οι τιμές μεταξύ των +60 και -60 μονάδων αποδεικνύονται γενικά ρεαλιστικές από το 1980.

 

Εάν ένας δείκτης είναι θετικός, αυτό υποδηλώνει ότι η αξιολόγηση των καταναλωτών αυτής της μεταβλητής βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο σε μακροπρόθεσμη σύγκριση και το αντίστροφο για τις αρνητικές τιμές. Η τυποποίηση διευκολύνει τη σύγκριση των δεικτών διαφορετικών χωρών, καθώς εξισορροπούνται οι διακυμάνσεις στον τρόπο απαντήσεων που είναι αποτέλεσμα των διαφορετικών νοοτροπιών, ενώ η ουσιαστική τάση του δείκτη παραμένει σταθερή.