Βρέθηκε ο τάφος του Αλεξάνδρου ή και πάλι όχι?

[Stavros Delta]

""Ερώτηση: Η εξέλιξη της ανασκαφής επιβεβαιώνει την υπόθεση σας για μακεδονικό τάφο. Την ίδια ώρα μας λέτε ότι βρέθηκαν πεσμένα μάρμαρα. Ακούγεται από αρχιτέκτονες ότι η αποχωμάτωση έβλαψε τα μάρμαρα. 

Απάντηση Κ. Περιστέρη: Δεν κάναμε αποχωμάτωση με μηχανήματα πάνω από τον τάφο. Όμως, το 1913 εδώ υπήρχε μια μονάδα βουλγαρικού στρατού και δίνονταν μάχες. Βρίσκουμε ακόμη οβίδες, που πιθανόν προκάλεσαν ζημιά. Ενώ τον 6 μ.Χ. αιώνα, είχαμε σεισμό 6,8 ρίχτερ, που άλλαξε και τον ρούν του Στρυμώνα, προκαλώντας, επίσης ζημιά και στον τάφο."""

 

Δεν ξέρω τι απ’ όλα θα πρέπει να κρατήσει κανείς από την παραπάνω δήλωση που δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική έκδοση της Καθημερινή. Επειδή στη δουλειά μας η υπομονή και η διαλλακτικότητα αποτελούν μέγιστες αρετές δεν θα σταθώ στα ερμηνευτικά (αν και σίγουρα περνά εύκολα από το μυαλό η ιδέα ότι μόνο οι…εξωγήινοι δεν επιστρατεύτηκαν για να δικαιολογήσουν φθορές οι οποίες έχουν ως πιο άμεση και λογική εξήγηση τη σύληση…). Αυτό που πραγματικά με τρόλαρε ήταν ο υπολογισμός της ισχύος μίας σεισμικής δόνησης που ΙΣΩΣ έλαβε χώρα τον 6ο αι.!!! (αν αναρωτιέστε ακόμα ο σεισμογράφος ανακαλύφθηκε στα τέλη του 19ου!) ...

 

ε κοίτα με απόλυτη σιγουριά δεν μπορεί να ειπωθεί,αλλά κατά προσέγγιση μπορεί να υπολογιστεί στο περίπου ένας σεισμός.

υπάρχει για παράδειγμα ένα μάθημα που ονομάζεται 'αντοχή υλικών' , με βάση το οποίο μαθαίνεις συν της άλλοις και πόση δύναμη χρειάζεται για διάφορα υλικά ώστε να 'σπάσουν'. η δύναμη είναι ένας αριθμός. 

ο σεισμός,μετριέται με τη ποσότητα δύναμης που παράγει,όπου και αυτή η δύναμη μετριέται με έναν αριθμό.

ας πούμε πως έχουμε ένα εύρημα,το οποίο έχει 'σπάσει' από φυσική αιτία, πχ ένα σεισμό. εφ' όσων ξέρουμε τη ποσότητα ενέργειας και δύναμης που πρέπει να ασκηθεί π.χ. στο μάρμαρο για να 'σπάσει', άρα ξέρουμε και το ότι η δύναμη που επιβλήθηκε σε αυτό, ήταν ίση ή μεγαλύτερη της δύναμης που χρειάζεται για να σπάσει. άρα,αν το εύρημα αυτό έσπασε από σεισμό,ξέρουμε τι ποσότητα δύναμης ασκήθηκε σε αυτό στο περίπου ώστε να σπάσει. αν η δύναμη ήταν πολύ μεγαλύτερη από αυτή που απαιτείται για να σπάσει αυτό το εύρημα,τότε θα υπήρχαν και άλλες ενδείξεις καταστροφής του σεισμικού γεγονότος,που θα μας έδιναν να καταλάβουμε κατά πόσο 'στο περίπου' δυνατότερος ήταν ο σεισμός. απ την άλλη ας μη ξεχνάμε πως όσο ταξιδεύουν τα ενεργειακά αυτά κύματα απ' το ρήγμα,η δύναμη τους σταδιακά μειώνεται. που σημαίνει ότι λογαριάζοντας τη ποσότητα δύναμης που έφτασε στο εύρημα,με την απόσταση από το ρήγμα (όχι μόνο στις 2 διαστάσεις αλλά και στις 3,δηλαδή και το ύψος της επιφάνειας του ρήγματος), μπορούμε να υποθέσουμε την ένταση της δύναμης στο σημείο 0,δηλαδή στο ρήγμα.

[linuslost]

 

 

Τόσο πολύ σας πονάει η περιστερη ? Χωρίς να είμαι υπέρ της βγάζετε απέραντη κακία οι υπόλοιποι του κλάδου... Ούτε ένα θετικό τόσους μήνες.

Πες μας ξανά, για εκείνη την άμαξα που βρέθηκε.. :cool:

Και όχι μονο! Μου μετέφεραν ότι βρέθηκε και η ποτιστρα του βουκεφαλα, φτιαγμένη από ελεφαντόδοντο!!!(ελπίζω να καταλαβαινεται ποτέ τρολλαρουμε) Επεξ/σία 3 Οκτωβρίου 2014 από linuslost

[Antwni]

Τόσο πολύ σας πονάει η περιστερη ? Χωρίς να είμαι υπέρ της βγάζετε απέραντη κακία οι υπόλοιποι του κλάδου... Ούτε ένα θετικό τόσους μήνες.

 

Στην αρχή ποστάραμε με περηφάνια το "Νενικηκάσε Αδρόνικε" και μετά που δεν μας σήκωνε το τηλέφωνο την "βρίζουμε"...

[silverado]

Κατι που δεν ανεφερε κανενας ως πιθανοτητα, ειναι οτι μιας που οι σφιγγες και οι καρυατιδες ειχαν συμβολικο ρολο προστασιας στο ταφικο μνημειο,το γεγονος οτι λειπουν τα κεφαλια απο τις σφιγγες και τα χερια απο τις καρυατιδες μπορει λογικα να σημαινει οτι αυτο δεν ειναι απο φυσικη φθορα λογω χρονου, αλλα μια προσπαθεια απο τους τυμβωρυχους να αποφυγουν τις συνεπειες απο τους φυλακες αυτους σε μεταφυσικο επιπεδο.Αυτο αν ισχυει δειχνει οτι οι τυμβωρυχοι πιστευαν στον συμβολικο ρολο φυλαξης που ειχαν αυτα τα αγαλματα, πραγμα που με την σειρα του μας οδηγει στο οτι οι τυμβωρυχοι αυτοι που προξενησαν τις ζημιες στα αγαλματα, ειναι Ελληνες της τοτε εποχης και οχι Ρωμαιοι ή μεταγενεστεροι γιατι θα ειχαν μια σκασιλα για τους συμβολικους φυλακες και το πιθανοτερο θα ηταν να τους αφησουν τελειως ανεπαφους ή σε διαφορετικη περιπτωση τελειως κατεστραμενους.Η πρωτη συληση εγινε απο Ελληνες που αναγκασαν για την προστασια του ταφου να γινουν συμπληρωματικα μετρα,αλλα οχι της ιδιας ποιοτητας που ειχε η αρχικη σχεδιαση του ταφικου μνημειου και χωρις να γινει πληρης επανορθωση των καταστροφων για λογους αισθητικους ή συμβολικους,ισως γιατι οι συμβολικοι φυλακες απετυχαν να αποτρεψουν με την παρουσια τους την συληση ή γιατι δεν υπηρχαν τοτε τα απαραιτητα χρηματα για να παρει το ταφικο μνημειο την αρχικη του μορφη πριν την συληση ή απλα δεν υπηρχε ο απαραιτητος χρονος..Το οτι επιλεχτηκε σαν εσχατο μετρο προστασιας να γεμισει με χωμα ολο το ταφικο μνημειο  και να μετακινηθει ο τεραστιος λεοντας που βρισκοταν στην κορυφη δειχνει οτι για αυτους που εκαναν ολη αυτην την διαδικασια εξακολουθουσε να εχει μεγαλη αξια το ταφικο μνημειο και πιθανον αυτη η τελευταια διαδικασια, εγινε για την προστασια απο τους Ρωμαιους που θα αποκτουσαν τον ελεγχο της περιοχης σε συντομο χρονικο διαστημα.

Λογικα η συληση του ταφικου μνημειου εγινε απο Ελληνες λιγο πριν απο την ελευση των Ρωμαιων στην περιοχη,σε μια περιοδο που η τοπικη κοινωνια κατερρεε.

[JamesC]

Ειδικός δεν είμαι αλλά με βάση τις δηλώσεις Περιστέρη και με βάση αυτά που βλέπουμε, το πιο πιθανό είναι ο τάφος να έχει μεν συληθεί στην αρχαιότητα αλλά αφού επιχωματώθηκε δεν έχει πειραχτεί. Για μένα μόνο τα κεφάλια των σφιγγών δείχνουν αυτό το ενδεχόμενο και τίποτα άλλο (και αυτό παίζεται αν οφείλεται σε τυμβωρυχία και όχι σε κάτι άλλο). Το χώμα είναι απείραχτο. Οι τρύπες έγιναν για να επιχωματωθεί από ψηλά και δεν υπήρχε λόγος να κλειστούν (είτε δεν υπήρχε χρόνος).

 

Αυτό σημαίνει οτι ναι μεν αρχικά πιθανόν να κλάπηκαν χρυσά χάλκινα κλπ αλλά αλλά μη κοροϊδευόμαστε. Η επιχωμάτωση έγινε για να προφυλαχτεί κάτι... και αυτό θα το βρούμε στο βάθος. Αυτό πιστεύω.

[dimitra_m3]

ε κοίτα με απόλυτη σιγουριά δεν μπορεί να ειπωθεί,αλλά κατά προσέγγιση μπορεί να υπολογιστεί στο περίπου ένας σεισμός.

υπάρχει για παράδειγμα ένα μάθημα που ονομάζεται 'αντοχή υλικών' , με βάση το οποίο μαθαίνεις συν της άλλοις και πόση δύναμη χρειάζεται για διάφορα υλικά ώστε να 'σπάσουν'. η δύναμη είναι ένας αριθμός. 

ο σεισμός,μετριέται με τη ποσότητα δύναμης που παράγει,όπου και αυτή η δύναμη μετριέται με έναν αριθμό.

ας πούμε πως έχουμε ένα εύρημα,το οποίο έχει 'σπάσει' από φυσική αιτία, πχ ένα σεισμό. εφ' όσων ξέρουμε τη ποσότητα ενέργειας και δύναμης που πρέπει να ασκηθεί π.χ. στο μάρμαρο για να 'σπάσει', άρα ξέρουμε και το ότι η δύναμη που επιβλήθηκε σε αυτό, ήταν ίση ή μεγαλύτερη της δύναμης που χρειάζεται για να σπάσει. άρα,αν το εύρημα αυτό έσπασε από σεισμό,ξέρουμε τι ποσότητα δύναμης ασκήθηκε σε αυτό στο περίπου ώστε να σπάσει. αν η δύναμη ήταν πολύ μεγαλύτερη από αυτή που απαιτείται για να σπάσει αυτό το εύρημα,τότε θα υπήρχαν και άλλες ενδείξεις καταστροφής του σεισμικού γεγονότος,που θα μας έδιναν να καταλάβουμε κατά πόσο 'στο περίπου' δυνατότερος ήταν ο σεισμός. απ την άλλη ας μη ξεχνάμε πως όσο ταξιδεύουν τα ενεργειακά αυτά κύματα απ' το ρήγμα,η δύναμη τους σταδιακά μειώνεται. που σημαίνει ότι λογαριάζοντας τη ποσότητα δύναμης που έφτασε στο εύρημα,με την απόσταση από το ρήγμα (όχι μόνο στις 2 διαστάσεις αλλά και στις 3,δηλαδή και το ύψος της επιφάνειας του ρήγματος), μπορούμε να υποθέσουμε την ένταση της δύναμης στο σημείο 0,δηλαδή στο ρήγμα.

Για μένα είναι γελοίο να βγαίνει να λέει ότι έγινε σεισμός τον 6ο αι. μ.Χ της κλίμακας του 6.8ρ. Τόση ακρίβεια; . Αντιστοίχως, και την ταύτιση με τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη χωρίς να δώσει την τεκμηρίωση στο επιστημονικό κοινό, όπως επιτάσσει η οποιαδήποτε επιστήμης

[Cossutius.]

Που το περίεργο? Πηγες υπαρχουν, οι υπολογισμοι εχουν δειξει αυτον τον αριθμο.

Για τον Δεινοκρατη ειχαν πει στην αρχη οτι τα στοιχεία δειχνουν αυτον.

Φαντάζομαι στο επόμενο αρχαιολογικο συνέδριο θα σας πει γιατι θεωρεί ότι ειναι του Δεινοκρατη.

 

Α ναι. Σε '"εμας" βγηκε και στο τηλεφωνο. Τελικα δεν ειναι κ τοσο δυσκολο να τη βρεις. Μια απλη επικοινωνία με την ΚΗ και δεινουν ωράρια σε δημοσιογραφους κ συναδελφους.

 

[Basilhs23___]

Για μένα είναι γελοίο να βγαίνει να λέει ότι έγινε σεισμός τον 6ο αι. μ.Χ της κλίμακας του 6.8ρ. Τόση ακρίβεια; . Αντιστοίχως, και την ταύτιση με τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη χωρίς να δώσει την τεκμηρίωση στο επιστημονικό κοινό, όπως επιτάσσει η οποιαδήποτε επιστήμης

 

Για να μην έδωσε τις πληροφορίες που τεκμηριώνουν διάφορα πράγματα, λογικά έγινε γιατί δεν επαρκεί μια ανακοίνωση σε στύλ δελτίου τύπου για την απαραίτητη τεκμηρίωση, όταν θα τελειώσουν οι ανασκαφές και θα υπάρχει άπλετος χρόνος να ασχοληθεί η επιστημονική κοινότητα θα αναφέρουν τα πάντα. Εγώ δεν βρίσκω τίποτα γελοίο από αυτά, ίσως ανούσιο.

 

Κατι που δεν ανεφερε κανενας ως πιθανοτητα, ειναι οτι μιας που οι σφιγγες και οι καρυατιδες ειχαν συμβολικο ρολο προστασιας στο ταφικο μνημειο,το γεγονος οτι λειπουν τα κεφαλια απο τις σφιγγες και τα χερια απο τις καρυατιδες μπορει λογικα να σημαινει οτι αυτο δεν ειναι απο φυσικη φθορα λογω χρονου, αλλα μια προσπαθεια απο τους τυμβωρυχους να αποφυγουν τις συνεπειες απο τους φυλακες αυτους σε μεταφυσικο επιπεδο.Αυτο αν ισχυει δειχνει οτι οι τυμβωρυχοι πιστευαν στον συμβολικο ρολο φυλαξης που ειχαν αυτα τα αγαλματα, πραγμα που με την σειρα του μας οδηγει στο οτι οι τυμβωρυχοι αυτοι που προξενησαν τις ζημιες στα αγαλματα, ειναι Ελληνες της τοτε εποχης και οχι Ρωμαιοι ή μεταγενεστεροι γιατι θα ειχαν μια σκασιλα για τους συμβολικους φυλακες και το πιθανοτερο θα ηταν να τους αφησουν τελειως ανεπαφους ή σε διαφορετικη περιπτωση τελειως κατεστραμενους.Η πρωτη συληση εγινε απο Ελληνες που αναγκασαν για την προστασια του ταφου να γινουν συμπληρωματικα μετρα,αλλα οχι της ιδιας ποιοτητας που ειχε η αρχικη σχεδιαση του ταφικου μνημειου και χωρις να γινει πληρης επανορθωση των καταστροφων για λογους αισθητικους ή συμβολικους,ισως γιατι οι συμβολικοι φυλακες απετυχαν να αποτρεψουν με την παρουσια τους την συληση ή γιατι δεν υπηρχαν τοτε τα απαραιτητα χρηματα για να παρει το ταφικο μνημειο την αρχικη του μορφη πριν την συληση ή απλα δεν υπηρχε ο απαραιτητος χρονος..Το οτι επιλεχτηκε σαν εσχατο μετρο προστασιας να γεμισει με χωμα ολο το ταφικο μνημειο  και να μετακινηθει ο τεραστιος λεοντας που βρισκοταν στην κορυφη δειχνει οτι για αυτους που εκαναν ολη αυτην την διαδικασια εξακολουθουσε να εχει μεγαλη αξια το ταφικο μνημειο και πιθανον αυτη η τελευταια διαδικασια, εγινε για την προστασια απο τους Ρωμαιους που θα αποκτουσαν τον ελεγχο της περιοχης σε συντομο χρονικο διαστημα.

Λογικα η συληση του ταφικου μνημειου εγινε απο Ελληνες λιγο πριν απο την ελευση των Ρωμαιων στην περιοχη,σε μια περιοδο που η τοπικη κοινωνια κατερρεε.

 

 

Μ' αρέσει πολύ η οπτική που δίνεις στο θέμα της σύλησης. Μπορεί και να ισχύει αυτό.

[firewalker]

Που το περίεργο? Πηγες υπαρχουν, οι υπολογισμοι εχουν δειξει αυτον τον αριθμο.

Για τον Δεινοκρατη ειχαν πει στην αρχη οτι τα στοιχεία δειχνουν αυτον.

Φαντάζομαι στο επόμενο αρχαιολογικο συνέδριο θα σας πει γιατι θεωρεί ότι ειναι του Δεινοκρατη.

 

Α ναι. Σε '"εμας" βγηκε και στο τηλεφωνο. Τελικα δεν ειναι κ τοσο δυσκολο να τη βρεις. Μια απλη επικοινωνία με την ΚΗ και δεινουν ωράρια σε δημοσιογραφους κ συναδελφους.

 

 

 

Τι είπε, τι είπε;

[Cossutius.]

Ε δε της μιλησα προφανώς εγω βρε :-p

Θα ξερω τη Δευτερα λεπτομέρειες

[salonico]

Για μένα είναι γελοίο να βγαίνει να λέει ότι έγινε σεισμός τον 6ο αι. μ.Χ της κλίμακας του 6.8ρ. Τόση ακρίβεια; . Αντιστοίχως, και την ταύτιση με τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη χωρίς να δώσει την τεκμηρίωση στο επιστημονικό κοινό, όπως επιτάσσει η οποιαδήποτε επιστήμης

 

Δήμητρα, όντως ακούγεται περίεργο να εκτιμά κάποιος με τέτοια ακρίβεια έναν σεισμό του 6ου αι. Aς δεχτούμε ότι η Περιστέρη βιάζεται και αιθεροβατεί: Εσύ τι πιστεύεις για το μνημείο; Είναι μοναδικό ή είναι μόνο η φρέσκια εντύπωση των ημερών που το δείχνει έτσι; Γιατί μπορεί να έχουμε εδώ την περίπτωση μιας ρομαντικής αρχαιολόγου (με μεταπτυχιακό στη Γαλλία) που μπορεί να μην είναι πρωτοκλασάτη ούτε πανεπιστημιακή, να ενθουσιάζεται λίγο παραπάνω ΑΛΛΑ χτύπησε Τζακ Ποτ (και προκαλεί το φθόνο)!

Επίσης είχες γράψει παλιότερα ότι όταν η Περιστέρη ανακοίνωσε στο συνέδριο την ανασκαφή, είχε φάει κράξιμο από την επιστημονική κοινότητα. Σε ποια σημεία της ασκήθηκε κριτική;

[funbreaker]

Ειδικός δεν είμαι αλλά με βάση τις δηλώσεις Περιστέρη και με βάση αυτά που βλέπουμε, το πιο πιθανό είναι ο τάφος να έχει μεν συληθεί στην αρχαιότητα αλλά αφού επιχωματώθηκε δεν έχει πειραχτεί. Για μένα μόνο τα κεφάλια των σφιγγών δείχνουν αυτό το ενδεχόμενο και τίποτα άλλο (και αυτό παίζεται αν οφείλεται σε τυμβωρυχία και όχι σε κάτι άλλο). Το χώμα είναι απείραχτο. Οι τρύπες έγιναν για να επιχωματωθεί από ψηλά και δεν υπήρχε λόγος να κλειστούν (είτε δεν υπήρχε χρόνος).

 

Αυτό σημαίνει οτι ναι μεν αρχικά πιθανόν να κλάπηκαν χρυσά χάλκινα κλπ αλλά αλλά μη κοροϊδευόμαστε. Η επιχωμάτωση έγινε για να προφυλαχτεί κάτι... και αυτό θα το βρούμε στο βάθος. Αυτό πιστεύω.

 

Πρώτον δεν μου φαίνεται εύκολο να έβαλαν τόσο χώμα από τόσο μικρές τρύπες.

Δεύτερον δεν θεωρώ πιθανό ακόμη κι αυτό το ακραίο να κατάφερναν να μην τις έκλειναν μετά. Δεν σφραγίζεις ένα μνημείο αφήνοντας τρύπες ακόμα κι αν έχεις βάλει μέσα άμμο. Εξάλλου δεν ηταν και τίποτα να βάλουν 10 τούβλα και να τις κλείσουν.

 

Άποψή μου είναι πως ο τύμβος σφραγίστηκε ή από την αρχή ή κάποια χρόνια μετά την δημιουργία του. Η επιχωμάτωση έγινε ταυτόχρονα με την δημιουργία των διαφραγματικών τοίχων. Οι τρύπες προκλήθηκαν αργότερα από τυμβωρύχους που κατάφεραν να φτάσουν μέχρι τον 3ο θάλαμο καθώς μετά η επόμενη πόρτα είναι καλυμένη με την άμμο.

 

Επιπλέον, ως προς το πόσοι θάλαμοι υπάρχουν ακόμη, πιστεύω μετά λύπης, πως είναι συνολικά 4.

Αυτό στο στηρίζω στις δηλώσεις Περιστέρη πως σε ένα μήνα τελειώνουμε η οποία κάτι θα ξέρει πιθανώς από τις σεισμικές και άλλες έρευνες.

Αν υπήρχε πολύ βάθος ακόμα, δεν θα ρίσκαρε να κάνει τέτοια δήλωση.

 

Για μένα είναι γελοίο να βγαίνει να λέει ότι έγινε σεισμός τον 6ο αι. μ.Χ της κλίμακας του 6.8ρ. Τόση ακρίβεια; . Αντιστοίχως, και την ταύτιση με τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη χωρίς να δώσει την τεκμηρίωση στο επιστημονικό κοινό, όπως επιτάσσει η οποιαδήποτε επιστήμης

 

Πολύ εύκολα τελικά χαρακτηρίζετε εσείς οι αρχαιολογοι γελοίες τις δηλώσεις των συναδέλφων σας.

 

Καταρχάς την εκτίμηση του σεισμού δεν την έκανε αυτή αλλά σεισμολόγοι. Η ιστορική αρχαιολογία είναι κλάδος της σεισμολογίας απ όσο διαβάζω. Παράδειγμα paper. Προφανώς θα έχει αναφερθεί σε κάποια δημοσίευση ή συνέδριο, δεν νομίζω να πέταξε ένα νούμερο από μόνη της στην τύχη. Επιπλέον το πιθανότερο είναι η τιμή αυτή να είναι η κεντρική τιμή ενός διαστήματος, π.χ. +/- 0,3, δεν ξέρω πόσο, και απλά η Περιστέρη είπε την κεντρική τιμή στο περίπου. Σε αυτό που είπε, σημασία δεν είχε το ακριβές μέγεθος του σεισμού αλλά το νόημα και η ουσία της δήλωσης.

 

Δεν ξέρω γιατί έφαγες τέτοιο κόλημα με αυτό.

 

 

 

 

 

 

 

Η ιστορική σεισμολογία αποτελεί ένα ενδιαφέρον πεδίο αναζητήσεων για όλους τους σεισμολόγους του πλανήτη μας. Η ιστορική περίοδος αυτής της επιστήμης ξεκινά το 550 π.Χ. και συμπίπτει με την αρχή του κλασικού ελληνικού πολιτισμού στις ελληνικές πόλεις της Ιωνίας και τις αποκίες στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Βασίλη Παπαζάχο, η ιστορική περίοδος της σεισμολογίας φτάνει ως το 1550 μ.Χ. και σε αυτό το διάστημα έχουμε στοιχεία για 110 μεγάλους σεισμούς, περίπου 5 ανά αιώνα. Τα στοιχεία που έχουν οι ειδικοί λένε για 80 κατά μέσο όρο σεισμούς ανά αιώνα, οπότε υπάρχει ένα τεράστιο έλλειμμα πληροφοριών, αλλά και γνώσης γι' αυτήν περίοδο.

 

Εκτός από την ιστορική σεισμολογία, τα τελευταία χρόνια αρχίζει να αναπτύσσεται και στην Ελλάδα η παλαιοσεισμολογία. Είναι ένας νέος κλάδος των γεωλογικών επιστημόνων, ο οποίος ερευνά την "ταυτότητα" σεισμών πριν από την ιστορική περίοδο. Εντοπίζονται ρήγματα και ανοίγονται μικρές τάφροι, βάθους 4-5 μέτρων. Από τις στρώσεις των τοιχωμάτων εντοπίζονται παλιότερες ενεργοποιήσεις των ρηγμάτων και σε πολλές περιπτώσεις είναι δυνατή και η χρονολόγησή τους. Ένας άλλος κλάδος είναι η αρχαιοσεισμολογία, όπου μηχανικοί, αρχιτέκτονες, γεωλόγοι και αρχαιολόγοι συνεργάζονται στην εκτίμηση βλαβών σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία. Από τις μαρτυρίες αυτές εξάγονται συμπεράσαμτα για σεισμικά φαινόμενα.

 

Στοιχεία για τους σεισμούς στην Κορινθία κατά την μυθική περίοδο έχει συγκεντρώσει ο συμπατριώτης μας Μάριος Ασημακόπουλος, γεωλόγος, καθηγητής της Μέσης Εκπαίδευσης και φιλοξενούνται στα πρακτικά του Α' Παγκορινθιακού Συνεδρίου, που οργάνωσε το Ίδρυμα Κορινθιακών Μελετών. Παραθέτει στοιχεία για σεισμούς που ανάγονται στο 7000 π.Χ. και αποδεικνύει ότι οι σεισμοί στην Κορινθία είναι φαινόμενα που παρατηρήθηκαν από τους μυθικούς χρόνους. Ονόματα και τοπωνύμια συνδέονται με σεισμούς, ενώ οι Γίγαντες, οι Τιτάνες και οι Εκατόγχειρες, όλοι γιοί του Ποσειδώνα, έχουν μύθους που συνδέονται με την περιοχή. Η αρπαγή του Πύθωνα από τον Απόλλωνα και την Αρτεμη συνδέονται με σεισμικά γεγονότα στην Κορινθία. Δεν είναι τυχαίο ότι ο θεός των σεισμών έχει την έδρα του στην Ισθμία (Ποσειδωνία).

 

Στην ενδιαφέρουσα αυτή επιστημονική ανακοίνωση ο Μ. Ασημακόπουλος επισημαίνει ότι τα επίκεντρα των σεισμών από τους μυθικούς χρόνους ως τις ημρες μας παραμένουν τα ίδια. Παρατηρούνται ασεισμικές περίοδοι, για τις οποίες δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία και χρειάζεται να γίνουν παλαιοσεισμολογικές έρευνες. Επισημαίνει ακόμη ότι τα ενεργά ρήγματα στην Κορινθία δεν βρίσκονται μόνον σε υποθαλάσσιες περιοχές και επομένως χρειάζεται να ξεκινήσει μια άλλη θεώρηση της γεωτεκτονικής εξέλιξης της περιοχής.

 

Η βασικότερη πηγή για τους σεισμούς στον ελλαδικό χώρο κατά τους ιστορικούς χρόνους παραμένουν τα κείμενα των Ελλήνων φιλοσόφων, οι οποίοι, όχι μόνον κατέγραψαν, αλλά επιχείρησαν με ξεχωριστή επιτυχία να ερμηνεύσουν το φαινόμενο. Δεν είναι τυχαίο ότι η σεισμολογία αναπτύχθηκε σχεδόν παράλληλα με τη φιλοσοφία και τη δημοκρατία.

Ο Θαλής ο Μιλήσιος (624-546 π.Χ.), ένας από τους πλέον επιφανείς Ίωνες φιλόσοφους, θεωρούσε το νερό αιτία για τη γένεση των σεισμών. Πίστευε ότι η Γη πλέει μέσα στους ωκεανούς και ότι οι κινήσεις της θάλασσας προκαλούν το φαινόμενο, όπως το πλοίο μέσα σε τρικυμία. Ακολουθεί ο μαθητής του Αναξίμανδρος (611-546 π.Χ.), οποίος είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα. Όπως διαβάζουμε μάλιστα στον Κικέρωνα, είχε επισκεφτεί τη Σπάρτη το 550 π.Χ και είχε προβλέψει το μεγάλο σεισμό. Οι Σπαρτιάτες τον άκουσαν και σώθηκαν, αφού είχαν διανυκτερεύσει στο ύπαιθρο.

Λίγο αργότερα, ο Αναξιμένης ο Μιλήσιος (585-528 π.Χ.) γράφει σε κάποιο από τα σωζόμενα αποσπάσματα των έργων του: "Ο σεισμός γίνεται από αλλοιώσεις της γης, από μεταβολές της, λόγω της θερμάνσεως και της ψύξεώς της". Μερικές δεκαετίες αργότερα, στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ., ο μαθητής του, ο Αναξαγόρας ο Κλαζομένιος σημειώνει: "Εμπλέκεται ο αέρας που είναι επάνω στη γη με εκείνον που είναι κάτω από αυτή και κάνουν τη γη να σαλεύει". Οι τότε αντιλήψεις περί του οχήματος του πλανήτη μας, όπως τουλάχιστον προκύπτει από γραπτές μαρτυρίες, ήθελαν τη Γη "δισκοειδή μεν πλάτει, κοίλην δέ τω μέσω". Ο ίδιος αποδίδει μερικούς σεισμούς στη φωτιά. Μιλάει για κοιλώματα μέσα στη γη - τις σπηλιές - τα οποία περιέχουν ατμούς. Συγκρουόμενοι παράγουν φωτιά, όπως τα σύννεφα τη βροχή.

Έναν αιώνα αργότερα ο Αβδηρίτης φιλόσοφος Δημόκριτος (460-351 π.Χ.), προβληματισμένος με το φαινόμενο, αναζήτησε μια νέα εξήγηση. Υποστήριζε ότι η γη είναι κορεσμένη από νερό και όταν δέχεται τα όμβρια ύδατα προκαλείται διαταραχή της ισορροπίας της κι επομένως κίνηση, δηλαδή σεισμός.

Στα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνα έρχεται ο Αριστοτέλης (384-322 π,Χ.) με τα "Μετεωρολογικά" του να δώσει μια νέα εκδοχή στο θέμα και να μιλήσει για πρώτη φορά για τα θαλάσσια κύματα που προκαλούν πολλές φορές οι σεισμοί, τα γνωστά σήμερα με τον ιαπωνικό όρο "τσουνάμι". Απέδιδε τους σεισμούς τόσο στον άνεμο όσο και στα θαλάσσια κύματα. Για τον πρώτο διαβάζουμε ότι, όταν επικρατεί άπνοια, τότε ο άνεμος φυσάει προς το εσωτερικό της γης. Τα έγκοιλα θερμαίνονται κι έτσι προκαλείται ο σεισμός. Σε περίπτωση υποθαλάσσιων σεισμών ανέφερε ότι το νερό της θάλασσας εμποδίζει την έξοδο του αέρα να βγει.

Ο Αριστοτέλης διακρίνει τους σεισμούς σε "βράστας", δηλαδή προερχόμενους από το εσωτερικό της γης και σε "επικλίνοντας", δηλαδή κινούμενους υπό γωνία, πλησιάζοντας έτσι τις σύγχρονες αντιλήψεις. Υποστήριζε ακόμη ότι ισχυροί σεισμοί γίνονται εκεί όπου η θάλασσα είναι "ροώδης" (προκαλεί πάταγο) και η ξηρά "σομφή" και "ύπαντρος" (σπογγώδης και σπηλαιώδης). Με αυτά τα δεδομένα είχε κάνει το δικό του χάρτη με τις επικίνδυνες περιοχές, στον οποίο περιλαμβάνονταν ο Ελλήσποντος, η Αχαΐα, η Κορινθία, η Σικελία και η Εύβοια.

Με βάση την εμπειρία από τους σεισμούς στην Ελίκη και τα γειτονικά Βούρα (373 π,Χ,), κάνει για πρώτη φορά λόγο για τα "τσουνάμι". Μιλάει για θαλάσσια κύματα που συνοδεύουν τους σεισμούς, για "οπισθοχωρήσεις" και "επιδρομές" της θάλασσας κατά τη διάρκεια του φαινομένου.

Ο Επίκουρος (341-270 π.Χ.) απέδιδε τους σεισμούς στη διαβρωτική και μεταφορική δράση του νερού, ενώ ο Σενέκας (4-65μ.Χ.) μελετά όλες τις μέχρι τότε θεωρίες και καταλήγει στις απόψεις του Αρχέλαου.

 

Πολύτιμες πληροφορίες για σεισμούς στον τότε ελλαδικό χώρο έχουμε από τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Ξενοφώντα, αλλά και τον Κικέρωνα, τον Πλίνιο και τον Στράβωνα. Ο τελευταίος, στο "Περί ελληνικών σεισμών", διέσωσε κομμάτια από το βιβλίο του Δημήτριου του Καλατιανού, που έζησε περί το 250 π,Χ. και έγραψε τα "Γεωγραφικά".

Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να ανατρέξουμε στους σπουδαιότερους σεισμούς που συνέβησαν κατά τη λεγόμενη ιστορική περίοδο της σεισμολογίας, δηλαδή το 550 π,Χ„ έως το 1550 μ.Χ., από τους οποίους προκύπτουν σημαντικά στοιχεία και για το σήμερα. Ο κατάλογος θα συμπληρωθεί με αναφορές ως το 1550, οπότε ο σημαντικός αυτός κλάδος μπαίνει οριστικά στην επιστημονική περίοδό του.

 

Πολύτιμος βοηθός μας σε αυτή την προσπάθεια αποτελεί η καταγραφή των Βασίλη και Κατερίνας Παπαζάχου. Σταθμοί είναι η περίπτωση της αρχαίας πόλης Ελίκης, κοντά στα σημερινό Αίγιο, η οποία βυθίστηκε το 373 π.Χ, Η μελέτη των ερειπίων της αναμένεται από τους ειδικούς με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Η πρώτη γραπτή μαρτυρία για σεισμό στον ελλαδικό χώρο αφορά τη Σπάρτη, την πρωτεύουσα των Λακεδαιμονίων, η οποία κατά την αρχαιότητα είχε δοκιμαστεί σκληρά από τα χτυπήματα του Εγκέλαδου. Ας σταθούμε όμως στους σπουδαιότερους σεισμούς της περιόδου αυτής:

 

•    550 π.Χ.: Η Σπάρτη, συμφωνά με γραπτά του Στράβωνα, του Κικέρωνα και του Πλίνιου, καταστράφηκε, ενώ πρόσθετες ζημιές προκλήθηκαν από κατολισθήσεις βράχων από τις πλαγιές του Ταΰγετου. Ο Κικέρωνας μάλιστα αναφέρει ότι ο Αναξίμανδρος ο Μιλήσιος, κατά την παραμονή του στη Σπάρτη, είχε προβλέψει το σεισμό και οι Σπαρτιάτες σώθηκαν γιατί είχαν διανυκτερεύσει στο ύπαιθρο.

 

•    480 π.Χ.: Ο Ηρόδοτος μας πληροφορεί ότι την παραμονή της ναυμαχίας της Σαλαμίνας και μόλις είχε βγει ο ήλιος "σεισμός έγένετο έν τε τή γη καί τή θαλάσση" και οι Έλληνες τον θεώρησαν θεϊκό σημάδι και αποφάσισαν να προσευχηθούν στους θεούς και να ζητήσουν τη βοήθεια των ηρώων προστατών της Σαλαμίνας, Αίαντος και Τελαμώντος.

 

•    464 π.Χ.: Ο σεισμός αυτός ήταν πρωτοφανής σε ένταση και ο μεγαλύτερος από όσους είχαν γίνει μέχρι τότε στη Σπάρτη. Μερικές κορυφές του Ταΰγετου σχίσθηκαν και στη γη της Λακεδαίμονος ανοίξαν τεράστια χάσματα.

 

Λεπτομέρειες μας δίνουν ο Διόδωρος ο Σικελιώτης και ο Πλούταρχος (Βίος Κίμωνος) ο οποίος αναφέρει ότι στη Σπάρτη έμειναν όρθια μόνο πέντε σπίτια και περισσότεροι από είκοσι χιλιάδες Λακεδαιμόνιοι θάφτηκαν κάτω από τα ερείπια. Ιδιαίτερη μνεία κάνει στο γεγονός ότι έπεσαν το Ωδείο και το Γυμναστήριο και καταπλάκωσε όλους τους εφήβους που ήταν εκεί και γυμνάζονταν. Σώθηκαν μόνο μερικοί που βγήκαν για να κυνηγήσουν ένα λαγό που πέρασε από εκεί λίγο πριν το σεισμό. Οι νεκροί "νεανίσκοι" λέει ο Πλούταρχος θάφτηκαν σε κοινό τάφο που ονομάστηκε "Σεισματίας".

 

•    426 π.Χ.: Ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι "θέρους επιγιγνομένου" οι Σπαρτιάτες με τον βασιλέα τους Αγι έφθασαν πανστρατειά με τους λοιπούς Πελοποννησίους συμμάχους τους στον Ισθμό της Κορίνθου, και ενώ ήσαν έτοιμοι να εισβάλουν στην Αττική, έγινε μέγας σεισμός που έπληξε ολόκληρη την Ελλάδα και ιδιαίτερα πάλι τη Λακωνία και έτσι αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

 

•    373 π.Χ.: Ο Στράβωνας αναφέρει ότι τα Βούρα αφανίστηκαν από ρήγμα και η Ελίκη από θαλάσσιο κύμα. Ο Παυσανίας μιλάει επίσης για την αχαϊκή αυτή πόλη και σημειώνει ότι η Ελίκη, μητρόπολη 12 ιωνικών πόλεων, στις εκβολές του ποταμού Σελινούντα, αφανίστηκε από σεισμό και θαλάσσιο κύμα, το ύψος του οποίου έφτανε μέχρι τις κορυφές των δένδρων και κάλυψε όλη την πόλη, ακόμα και το άλσος του Ποσειδώνα. Ο Αιλιανός σημειώνει ότι πέντε ημέρες πριν από το σεισμό οι κάτοικοι έβλεπαν τα ζώα και τα ερπετά να φεύγουν με κατεύθυνση προς την Κόρινθο, αλλά δεν ήξεραν να εξηγήσουν το φαινόμενο. Ο σεισμός έγινε νύχτα και από αυτόν σώθηκαν μόνον όσοι έλειπαν από την πόλη. Στο λιμάνι είχαν αγκυροβολήσει δέκα πλοία των Λακεδαιμονίων, τα οποία καταστράφηκαν από το θαλάσσιο κύμα. Από τα στοιχεία που υπάρχουν, το μέγεθος του σεισμού υπολογίζεται σε 7 Ρίχτερ.

 

•    227 π.Χ.: Ο σεισμός καταγράφεται από τον Πολύβιο, ο οποίος μας πληροφορεί ότι τότε γκρεμίστηκε ο Κολοσσός του Ηλίου. Το μπρούντζινο άγαλμα, ύψους 32 μέτρων, έργο του περιώνυμοι γλύπτη Χάρη, μαθητή του Λυσίππου, που περιλαμβάνεται στα εφτά θαύματα του κόσμου και είναι γνωστότερο ως Κολοσσός της Ρόδου, δεν άντεξε και λύγισαν τα γόνατά του. Γκρεμίστηκε επίσης ένα μέρος των τειχών της πόλης της Ρόδου και ο ναύσταθμος. Ο σεισμός προκάλεσε βλάβες στις πόλεις της Καρίας και της Λυκίας, ενώ έγινε αισθητός στην Κύπρο, τις Κυκλάδες και στις περιοχές γύρω από τον Κορινθιακό κόλπο. Αναφέρεται μάλιστα ότι ένα καινούργιο νησί εμφανίστηκε μεταξύ της Θήρας και της Θηρασίας.

 

•    365 μ.Χ.: Δέκα πόλεις της Κρήτης, ανάμεσά τους η Κνωσός και η Γόρτυνα, καταστράφηκαν και μεγάλο μέρος του νησιού καλύφθηκε από πλημμύρα. Υπάρχουν αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες ο σεισμός προκάλεσε ζημιές στον Ταΰγετο, ενώ ράγισε ο ναός του Δία στην Ολυμπία. Άλλες πάλι καταγραφές μιλάνε για σφοδρή παλίρροια που χτύπησε τα παράλια της Ελλάδας, της Αιγύπτου, ακόμα και της Δαλματίας. Μάλιστα ο Θεοφάνης σημειώνει ότι πλοία που είχαν αράξει στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας μεταφέρθηκαν από το κύμα ως τις σκεπές των σπιτιών. Λέγεται ότι ο σεισμός έγινε αισθητός σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο και ότι από το χτύπημα, μεγέθους 8,2 Ρίχτερ, σώθηκε μόνον η Αθήνα και κάποια μέρη της Αττικής, επειδή εκείνο το χρόνο έκαναν δημόσια τελετή για τον ήρωα Αχιλλέα.

 

•    554 μ.Χ.: Σεισμός, μεγέθους 7 Ρίχτερ, κατέστρεψε σχεδόν ολόκληρη την Κω. Τότε ισοπεδώθηκε το Ασκληπιείο, που είχε οικοδομηθεί το 400 π.Χ. Σοβαρές ζημιές αναφέρονται και γι' άλλες πόλεις της Ιωνίας.

 

•    620 μ.Χ.: Ο σεισμός, μεγέθους 6,6 Ρίχτερ, ήταν δυνατός και έκανε την πόλη της θεσσαλονίκης να κινείται όπως η θάλασσα. Καταστράφηκαν πολλά κτίρια της ρωμαϊκής αγοράς, η οποία από τότε έχασε τη μνημειακή μορφή της και μετατράπηκε σε ανοιχτό χώρο. Καταστράφηκαν ο Δακτύλιος, η αψίδα της Ροτόντας, καθώς και κτίρια στην περιοχή του Γαλέριου τόξου. Ίσως είναι αυτός που ανέφερε η Περιστέρη.

 

•    1303 μ.Χ.: Η Ρόδος δέχεται δεύτερο χτύπημα, παρόμοιο με αυτό του 365 π.χ. Ο σεισμός έχει μέγεθος 8 Ρίχτερ και στοιχίζει τη ζωή σε 4000 άτομα. Σοβαρές ζημιές σημειώνονται στην Κορώνη, τη Μεθώνη και σε άλλες πόλεις της Πελοποννήσου, ενώ πλήττεται κι ένα μεγάλο μέρος της Κρήτης.

 

•    1402 μ.Χ.: Ο σεισμός είχε επίκεντρο το σημερινό Διακοφτό και μέγεθος 7 Ρίχτερ. Κατέστρεψε το φρούριο της Βοατίτσας (σημερινό Αίγιο), το οχυρό της Ζάχολης (σημερινή Ευρωστίνα) κατέρρευσε μαζί με το βουνό, ενώ στο Ξυλόκαστρο χάθηκαν ανθρώπινες ζωές από την κατάρρευση του κάστρου και του βουνού, η οποία συνοδεύτηκε από κύμα μεγάλου ύψους, το οποίο προχώρησε σε βάθος 1200 μέτρων μέσα στην ξηρά. Το ίδιο κύμα έπληξε και την απέναντι ακτή, ιδιαίτερα την Ερατινή, αλλά και τη σημερινή Άμφισσα.

 

•    1508 μ.Χ.: Ο σεισμός, μεγέθους 7,2 Ρίχτερ, ειχε επίκεντρο την Ιεράπετρα. Έπληξε όλη τη γύρω περιοχή, ενώ αναφέρεται ότι στο Ηράκλειο έμειναν άθικτα μόνον 3-4 σπίτια και ότι σκοτώθηκαν 300 άτομα. Έγινε αισθητός μέχρι την Εύβοια και τη Φρυγία. Την ίδια χρονιά, άλλος σεισμός 6,5 Ρίχτερ κατέστρεψε ολοσχερώς τη Ζάκυνθο.

 

 

 

Χαρά Τζαναβάρα

korinthorama

Επεξ/σία 4 Οκτωβρίου 2014 από funbreaker

[Cossutius.]

Εξαιρετικες πληροφορίες.

[Unabomber]

Απο τα παραπανω με τους μεγαλους σεισμους (σε ριχτερ) , αναφερει καπου καποιον σεισμο στην περιοχη της Αμφιπολης ????

 

Ο πιο κοντινος ειναι στην Θεσσαλονικη.

 

 

Στο 1.3 λεει για τους σεισμους της Θεσσαλονικης με ιστορικη αναδρομη….

 

Εχουν γινει αρκετοι…..

 

http://vivliothmmy.ee.auth.gr/1857/1/diplomatiki.pdf

 

 

Τους ειχε ταραξει στο κουνημα…. που να αντεξουν οι πετρουλες……     

[Cossutius.]

Εχω αναφερει και παραπανω στοιχεια για μεγάλο σεισμο την εποχή που αναφέρει η περιστερη στη περιοχη. Αν ο σεισμός γκρεμισε τοίχους στη κωνσταντινουπολη....που να ξεραμε κ επίκεντρο.