Έρευνα: Δεν θέλουν να πληρώσουν οι Έλληνες για online περιεχόμενο

[digekas]

Κάποτε για να φτάσει ένα πνευματικό έργο από τον δημιουργό του στον κόσμο χρειαζόταν ένας μεσάζοντας ο οποίος θα καθιστούσε τεχνικά εφικτό το εγχείρημα αυτό.

 

Τα πνευματικά δικαιώματα λοιπόν δημιουργήθηκαν για την προστασία του δημιουργού από τους μεσάζοντες και όχι από τον κόσμο.

 

Με την πάροδο των χρόνων οι μεσάζοντες-εκδότες με την ισχύ που είχαν, έφεραν τους νόμους στα μέτρα τους και εκμεταλλεύονταν αισχρά τόσο τους δημιουργούς όσο και τον κόσμο.

 

Οι εποχές άλλαξαν και πλέον αυτοί οι μεσάζοντες, που εξακολουθούν να έχουν ισχύ, πλέον δεν είναι απαραίτητοι.

 

Σήμερα ο οποιοσδήποτε χρήστης του δικτύου μπορεί με μηδενικό κόστος να γίνει εκδότης.

 

Οπότε το πρόβλημα όπως προκύπτει έχει να κάνει με τις σχέσεις μεταξύ παραγωγών/μεσαζόντων/καταναλωτών (με την ευρύτερη έννοια), ποιος είναι ο ρόλος του καθενός και σε τι αποσκοπεί ο καθένας.

 

Υπάρχουν παραγωγοί έργων οι οποίοι δεν επιθυμούν να δημοσιευτούν τα έργα τους. Σεβαστή η επιθυμία τους και το αναφαίρετο δικαίωμά τους να κρατήσουν τα έργα τους για τον εαυτό τους.

 

Όσοι όμως παραγωγοί έργων επιθυμούν να φτάσουν τα έργα τους στον κόσμο θέλουν η νομοθεσία να τους εξασφαλίσει ένα νόμιμο ποσοστό επί των κερδών από την διάθεση των έργων τους. Φυσικά υπάρχουν και άλλα δικαιώματα που οφείλει να προστατεύει η νομοθεσία, αλλά στην παρούσα φάση αφού είναι ηλίου φαεινότερο ότι οι αντιδράσεις έχουν να κάνουν με οικονομικά κριτήρια, επικεντρώνομαι σε αυτά.

 

Το δικαίωμα του κόσμου στην μόρφωση (και κατ´επέκταση στην ψυχαγωγία) είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο για αυτό στον νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων μεταξύ των εξαιρέσεων υπάρχει και αυτή: της ελεύθερης χρήσης ενός έργου που διέπεται από πνευματικά δικαιώματα χωρίς άδεια του κατόχου τους, αν η χρήση γίνεται για λόγους εκπαιδευτικούς.

 

Πως προστατεύεται όμως σήμερα αυτό το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των πολιτών στην μόρφωση και κατ' επέκταση στην ψυχαγωγία;

 

Δημιουργήθηκαν δημόσιες βιβλιοθήκες οι οποίες είχαν το δικαίωμα να ενοικιάζουν χωρίς χρέωση (άρα και μηδενικό ποσοστό επί των κερδών στους δημιουργούς) έργα που όμως ήταν σε εξαιρετικά περιορισμένα αντίτυπα και φυσικά χωρίς να έχουν νομικά την δυνατότητα να τα ανατυπώσουν για να καλύψουν την ζήτηση μορφώσεως που υπήρχε από τον κόσμο.

 

Η λειτουργία λοιπόν των δημόσιων βιβλιοθηκών θεωρητικά κάλυπτε συνταγματικά τους εκδότες (που απαιτούσαν ένα αντίτιμο για να αποκτήσει κάποιος υλικό με το οποίο θα μορφωνόταν/ψυχαγωγούνταν/εκπαιδευόταν) ενώ πρακτικά τα εξαιρετικά περιορισμένα αντίτυπα που είχαν στην διάθεσή τους οι βιβλιοθήκες καθιστούσαν αδύνατη την πρόσβαση του κόσμου σε αυτό το υλικό.

 

Περνώντας λοιπόν στο διά ταύτα, η επίλυση του προβλήματος περνάει στα χέρια της οργανωμένης πολιτείας μας. Ο υπουργός πολιτισμού κ. Γερουλάνος πριν από ένα μήνα (αν δεν απατά η μνήμη μου) είχε κάνει αναφορά σε έργα που δεν διέπονταν από πνευματικά δικαιώματα πλέον, αλλά τα οποία δεν ήταν διαθέσιμα στο κοινό.

 

Αυτή είναι η μεγάλη ευκαιρία που δίνεται στην Ελλάδα του πολιτισμού να οργανωθεί και να εξαγάγει ένα από τα πλέον σημαντικά προϊόντα που διαθέτει, τον πολιτισμό της.

 

Θυμάμαι την αντίδρασή μου όταν πριν από 15 χρόνια με την πρώτη κιόλας χρήση του διαδικτύου βρήκα το public domain στο funet.

 

Πρέπει επίσημα και οργανωμένα (και όχι αποσπασματικά όπως πχ το αρχείο της ΕΡΤ) να συγκεντρωθεί όλο το υλικό που πλέον δεν διέπεται από πνευματικά δικαιώματα και που πλέον έχει περάσει σε καθεστώς public domain και σε αυτό να έχει πρόσβαση ο κάθε χρήστης του διαδικτύου. Είναι υποχρεωμένη η κυβέρνηση να παρέχει δωρεάν μόρφωση και παιδεία στους πολίτες.

 

Όχι να μπαίνουν στην λογική του remastering οι ιδιώτες, ώστε αποσύροντας σιωπηλά το παλαιότερο υλικό να πουλάνε εκ νέου το επεξεργασμένο, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης στο αρχικό υλικό.

 

Η ίδια η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει ένα τόσο σοβαρό θέμα όπως η διάθεση πολιτισμικού αγαθού στα χέρια της και να παραμερίσει τους ιδιώτες που πρωταρχικός τους σκοπός είναι τα οικονομικά οφέλη.

 

Βεβαίως και οφείλει να προστατέψει τους δημιουργούς όπως και τους πολίτες. Η ίδια η πολιτεία, εφόσον οι δημιουργοί των έργων το επιθυμούν, θα έπρεπε να μπορεί να διαθέτει τα έργα τους στον κόσμο έναντι αμοιβής σε τιμές που θα κάλυπταν τα έξοδά της και το κέρδος του δημιουργού.

 

Αυτή την στιγμή οι μεγάλοι και καταξιωμένοι στον χώρο τους δημιουργοί διαθέτουν τα νέα έργα τους μέσω εφημερίδων και περιοδικών. Λέτε να είναι τυχαίο;

 

Γιατί έφυγαν από τις τεράστιες πολυεθνικές ή απλά εθνικές εταιρίες; Μήπως γιατί εκείνες εκμεταλλεύονταν αισχρά τόσο τους δημιουργούς όσο και τον κόσμο; Μήπως γιατί συνέφερε τους εκδότες να έχουν διαρκώς "νέο αίμα" κοντά τους και να το προωθούν όσο αυτό "πουλάει" και μόλις αρχίσει να έχει απαιτήσεις, απλά να αντικατασταθεί από την νέα φουρνιά;

 

Λύσεις υπάρχουν πολλές, τόσο για το καλό των δημιουργών όσο και για το σύνολο του κόσμου, ελάχιστες όμως συμπεριλαμβάνουν και τους μεσάζοντες ιδιώτες που δεν έχουν σκοπό την διάδοση του πολιτισμικού αγαθού αλλά το προσωπικό τους κέρδος εκμεταλλευόμενοι τόσο τους δημιουργούς όσο και τον κόσμο.

 

Ο πολιτισμός είναι ο στυλοβάτης ενός έθνους και σε μία εποχή παγκοσμιοποίησης έχουμε παραχωρήσει τον πολιτισμό μας σε ιδιώτες (κυρίως με την αρχαία έννοια). Η μόρφωση/ψυχαγωγία/παιδεία είναι θεσμός, θα φανταζόσασταν ποτέ τον θεσμό της δικαιοσύνης να περνάει στα χέρια των ιδιωτών; Εδώ θα μου πείτε θεσμός είναι και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και παρά ταύτα οι ιδιώτες διαφεντεύουν, αυτός που έχει χρήματα έχει και περισσότερες πιθανότητες να γίνει καλά, οπότε θα πρέπει να δούμε σφαιρικότερα το θέμα της διαχείρισης των θεσμών και των αγαθών που αφορούν στο σύνολό τους και την καθημερινότητά τους τους πολίτες και ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος των ιδιωτών.

 

Με φιλικούς χαιρετισμούς, Δημήτρης.

 

Υ.Γ. Κάποτε η λέξη ιδιώτης (idiot) ήταν συνώνυμη με αυτή του ηλίθιου στην γλώσσα μας, για να φτάσουμε σε μία ηλίθια εποχή όπου οι ιδιώτες διαφεντεύουν το σύνολο και εμείς έχουμε την απορία γιατί όλα πάνε στραβά.

[domdib1]

δεν χρειάζεται μία απόλυτη απάντηση στο ερώτημα. για κάποια πράγματα λογικό είναι να πληρώνουμε online. αλλά όχι για όλα. αν πληρώναμε για όλα, το internet θα έχανε το χαρακτήρα του, που προσφέρει παγκοσμιοποίηση και γνώση.

[Mike pizza man]

Βασικά, τα αυτονόητα λέμε.

 

- Κανείς δεν πληρώνει για κάτι που το βρίσκει τζαμπέ,

- Για να τα σκάσεις, περιμένεις να δεις λαγούς να βγαίνουν από καπέλα, ιπτάμενους γαϊδάρους, κτλ.

 

Επίσης, γενικότερα στα ίδια επίπεδα κυμαινόμαστε με τους ξένους. Δεν είμαστε οι μόνοι που υποστηρίζουμε το internet ως το φτηνότερο μέσο.