Βασικές εντολές Linux

[Επισκέπτης]

Καλημέρα,

 

Δεν πρόσεξα να αναφέρονται οι βασικές εντολές Linux, άρα θεώρησα καλό να τις καταγράψω..

 

Οι εντολές αυτές δέχονται δεκάδες παραμέτρους και ρυθμίσεις καθιστώντας την κονσόλα του Linux ένα ισχυρότατο εργαλείο για κάθε περίσταση.

 

Αν θέλετε περισσότερες λοιπόν πληροφορίες, για την κάθε εντολή θα πρέπει να ανατρέξετε στα "εξαντλητικά" εγχειρίδια χρήσης που τις συνοδεύουν.

 

Για να προβάλετε λοιπόν πληροφορίες για μια εντολή δώστε την εντολή man όνομα_εντολής ή info όνομα_εντολής.

Ακόμα και η εντολές man και info έχουν εγχειρίδια χρήσης!

 

adduser

Η εντολή αυτή χρησιμοποιείται από τον root για τη δημιουργία ενός νέου λογαριασμού χρήστη.

 

alias

Χρησιμοποιείται για να δημιουργήσει συντομογραφίες ή εναλλακτικά ονόματα για άλλες εντολές.

 

aprops <paraments>

Ψάχνει στις man σελίδες των εντολών για τα ορίσματα που της δόθηκαν.

 

at

Hat από την άλλη εκτελεί εργασίες μια καθορισμένη στιγμή. η σύνταξή της είναι at -παράμετροι εργασία ώρα και δέχεται πολλές παραμέτρους

 

atq

Η atq εμφανίζει μια λίστα με τις εργασίες που έχετε ορίσει με την at. Η λίστα χωρίζεται σε 4 στήλες. Στην πρώτη δείχνει τον αριθμό τη εργασίας. Η 2η & 3η την ημ/νία και την ώρα εκτέλεσης αντίστοιχα και η τέταρτη την σειρά εκτέλεσής τους.

 

banner <string> icon_smile.gif

Τυπώνει ένα μεγάλο banner υψηλής ποιότητας.

 

batch

Μια άλλη χρήσιμη εντολή είναι η batch η οποία εκτελεί προκαθορισμένες εργασίες όταν ο φόρτος εργασίας του συστήματος είναι μικρός.

 

bg

Υποχρεώνει μια διεργασία που βρίσκεται σε παύση να εκτελεστεί στο παρασκήνιο.

 

cat <file_name>

Εμφανίζει τα περιεχόμενα ενός αρχείου στην οθόνη.

 

cd

Είναι η εντολή που χρησιμοποιείται για να μεταφέρεται κάποιος ανάμεσα στους φακέλους. Και έχει τις εξής τρεις βασικές μορφές: cd .. Μεταφέρεστε στον αμέσως προς τα επάνω κατάλογο. cd ~ Μεταφέρεστε στην home κατάλογό σας. cd <dir_name> Σας μεταφέρει στον κατάλογο το όνομα του οποίου δώσατε.

 

chgrp <group_name> <file>

Αλλάζει την ομάδα στην οποία ανήκει ένα αρχείο.

 

chmod <άδεια> <αρχείο>

Αλλάζει τις άδειες πρόσβασης ενός αρχείου.

 

chown

Αλλάζει τον ιδιοκτήτη ενός αρχείου.

 

clear

Με την εντολή clear καθαρίζετε την οθόνη σας.

 

cp <file1> <file2>

Αντιγράφει το αρχείο file1 στην διαδρομή file2.

 

crontab

Το βασικό χαρακτηριστικό της crontab είναι ότι εκτελεί επαναληπτικά τις εργασίες σε τακτά χρονικά διαστήματα που έχουν οριστεί από το χρήστη.

 

date

Όπως καταλαβαίνετε η date εμφανίζει την τρέχουσα ημερομηνία και ώρα του συστήματος και επιτρέπει την αλλαγή της.

 

diff

Aν θέλετε να δείτε τις διαφορές που έχουν 2 αρχεία τότε χρησιμοποιείστε την εντολή diff (differences).

 

env

Εμφανίζει τις μεταβλητές περιβάλλοντος.

 

fg

Μεταφέρει τις εντολές από το προσκήνιο στο παρασκήνιο και το αντίθετο.

 

find

Αναζητά αρχεία στο δίσκο.

 

finger

Η finger κυριολεκτικά εμφανίζει τα πάντα για τους χρήστες που είναι συνδεδεμένοι.

 

ftp

Χρησιμοποιείται για να κάνετε μεταφορές αρχείων από ένα σύστημα σε ένα άλλο το FTP (FileTransfertProtocol).

 

grep

Δεν ψάχνει για αρχεία, αλλά για κάποιο συγκεκριμένο κείμενο μέσα σ' αυτά.

 

gzip

Συμπιέζει και αποσυμπιέζει αρχεία.

 

halt

Η εντολή halt σταματάει την λειτουργία του πυρήνα.

 

head

Η head εμφανίζει την αρχή (τις πρώτες γραμμές) ενός αρχείου.

 

hostname

Εμφανίζει και ορίζει το όνομα του υπολογιστή.

 

kill

Διακόπτει μια εκτελούμενη εργασία. Χρήσιμη εντολή σε περίπτωση που κάποιο πρόγραμμα έχει κολλήσει.

 

less

Η less εμφανίζει τα περιεχόμενα ενός αρχείου στην οθόνη με τη δυνατότητα να μπορείτε να "κυλήσετε" τις οθόνες και προς τα πίσω. Για να μεταφερθείτε στην επόμενη οθόνη πατάτε το PageDown ενώ για την προηγούμενη το PageUp & σταματάτε την εκτέλεσή της με το Q.

 

login

Χρησιμοποιείται κατά την είσοδό σας στο σύστημα ή για να συνδεθείτε ως άλλος χρήστης.

 

logout

Χρησιμοποιείται για να κλείσετε την σύνδεση σε ένα σύστημα από τον τρέχοντα χρήστη.

 

lpr

Για να εκτυπώσετε ένα αρχείο στον εκτυπωτή δεν χρειάζεται να το "ανοίξετε" με κάποια εφαρμογή, απλώς δώστε την εντολή lpr και το όνομα του αρχείου. Η εντολή επίσης δέχεται & διάφορες παραμέτρους που δίνουν στον εκτυπωτή να καταλάβει τι είναι το αρχείο που τυπώνει (αν δεν είναι αρχείο κειμένου).

 

ls

Εμφανίζει τα περιεχόμενα του τρέχοντος καταλόγου και μπορεί να δεχτεί ένα μεγάλο πλήθος παραμέτρων.

 

mail

Η πιο απλή εντολή για να στείλετε ένα μήνυμα (e-mail) σε κάποιον άλλο χρήστη.

 

make

Τα περισσότερα προγράμματα στο Linux διανέμονται σε μορφή πηγαίου κώδικα. Έτσι λοιπόν η make χρησιμοποιείται για τη μεταγλώττιση και εγκατάσταση ενός προγράμματος.

 

man

Όπως είπαμε η man εμφανίζει τις σελίδες βοήθειας για κάποια συγκεκριμένη εντολή ή πρόγραμμα.

 

mkdir

Με την mkdir μπορείτε να δημιουργείτε καταλόγους.

 

mkfs.ext2

Εντολή αντίστοιχή της format που κάνει διαμόρφωση σε νέους δίσκους ή διαμερίσματα δίσκων, είναι η mkfs.ext2 Τα πιο σημαντικά ορίσματα είναι τα εξής: -c : Έλεγχος για Badblocks -b : Καθορισμός του μεγέθους του block -I : Καθορισμός ανά ποσά bytes θα υπάρχει ένα inode -m : χώρος που κρατείται για τον root -v : Ενεργοποιεί το verbosemode -N : Δοκιμαστικό mode

 

mkswap

Δημιουργεί μια περιοχή εικονικής μνήμης στο δίσκο. Είναι ουσιαστικά μια επέκταση της RAM. Έτσι όταν "γεμίσει" η RAM το σύστημα θα χρησιμοποιεί τον δίσκο.

 

more

Όπως είπαμε η εντολή cat εμφανίζει τα περιεχόμενα του αρχείου δίχως να σταματάει κάθε γεμίζει η οθόνη με χαρακτήρες. Αντίθετα η more σταματάει κάθε μια οθόνη και περιμένει εσείς να πατήσετε την SpaceBar για να συνεχίσει.

 

mount

Με την εντολή mount προσαρτούνται αποθηκευτικά μέσα (όπως: cd-rom, δισκέτα, partitions, κ.α.).

 

mv

Η εντολή mv δεν αντιγράφει αρχεία, αλλά τα μεταφέρει. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για μετονομασία αρχείων.

 

netstat

Εμφανίζει την κατάσταση των συνδέσεων δικτύου.

 

passwd

Με αυτή την εντολή αλλάζει κάπoιος χρήστης το password του.

 

ping

Η κλασική εντολή για να δει κανείς τις αναπηδήσεις που κάνει μέχρι να βρει τον προορισμό του στο δίκτυο.

 

ps

Μια από τις πιο χρήσιμες εντολές είναι η ps. Με αυτήν μπορούμε να δούμε αναλυτικότερα τα προγράμματα που εκτελούνται εκείνη τη στιγμή.

 

rlogin

Με το RLOGIN μπορείτε να χειριστείτε πλήρως ένα απομακρυσμένο σύστημα.

 

rmdir

Με την rmdir μπορείτε να διαγράψετε καταλόγους.

 

route

Μια κλασική εντολή για να δει κάποιος την διαδρομή που ακολουθεί μέσα στους υπολογιστές του δικτύου.

 

rsh

Σε αντίθεση με το rlogin το rsh επιτρέπει την μεταβίβαση μιας εντολής σ' ένα άλλο σύστημα και όχι τον πλήρη έλεγχό του.

 

set

Αλλάζει προσωρινά μια μεταβλητή περιβάλλοντος.

 

shutdown

Σβήνει τον υπολογιστή.

 

sort

Η sort επιστρέφει τα περιεχόμενο ενός αρχείου ταξινομημένα. Η παράμετρος -r αντιστρέφει τη σειρά, εκτός αν θέλουμε να ταξινομηθούν ,ως προς αριθμητικά περιεχόμενα, οπότε επιλέγουμε το -n.

 

su

Σας επιτρέπει να συνδεθείτε προσωρινά ως superuser.

 

tail

Αντίθετη από την head είναι η tail που εμφανίζει το τέλος του αρχείου.

 

talk

Χρησιμοποιείται για να κάνετε chat με κάποιον άλλο χρήστη.

 

tar

Με την εντολή tar μπορείτε να πακετάρετε πολλά αρχεία σε ένα, αλλά και να τα συμπιέσετε.

 

telnet

Αν κάποιος θέλετε να επεξεργαστείτε τα αρχεία ενός απομακρυσμένου συστήματος δεν χρειάζεται να τα μεταφέρετε με το FTP στο δίσκο σας και μετά να τα ξαναστείλετε. Μπορεί πολύ εύκολα να χρησιμοποιήσετε το TelNet και να έχετε άμεση πρόσβαση σ' αυτά εκεί που βρίσκονται. Το TelNet μπορεί επίσης να μεταφέρει και αρχεία.

 

unmount

Αποπροσαρτά συστήματα αρχείων, δίσκους, διαμερίσματα κ.λ.π.

 

unzip

Αποσυμπιέζει συμπιεσμένα αρχεία.

 

useradd

Η εντολή UserAdd χρησιμεύει στη δημιουργία νέων λογαριασμών χρηστών.

 

userdel

Με το UserDel μπορείτε να διαγράφετε λογαριασμούς χρηστών.

 

usermod

Για να αλλάξετε τις ρυθμίσεις ενός λογαριασμού χρησιμοποιήστε το usermod.

 

users

Mε την εντολή users μπορείτε να δείτε τα ονόματα των χρηστών που χρησιμοποιούν εκείνη τη στιγμή το σύστημα.

 

wc

Με την wc μπορούμε να δείτε πόσες γραμμές, λέξεις και χαρακτήρες έχει ένα κείμενο.

 

who

Εμφανίζει τα ονόματα των χρηστών, την ημερομηνία που συνδέθηκαν καθώς και το σύστημα από το οποίο συνδέθηκαν.

 

zip

Συμπιέζει αρχεία.

 

free

ελεύθερη μνήμη

 

du

Καταναλισκόμενος χώρος σε σκληρούς, partitions κλπ κλπ

 

df

Ελεύθερος χώρος σε partitions

 

logname

Oνομα χρηστη με το οποιο ειμαστε συνδεδεμενοι

 

cal

Ημερολογιο τρεχοντος μηνα

 

pwd

Εμφανιση τρεχοντος καταλογου

 

locate <όνομα αρχείου>

Εντοπίζει που βρίσκεται ένα αρχείο

 

sudo <εντολή>

Εκτελεί την εντολή με δικαιώματα root

 

fdformat

Κάνει format μια δισκέτα

 

mkbootdisk

Δημιουργεί μια δισκέτα εκκίνησης(για πυρήνες 2.6 από όσο ξέρω δεν παίζει καθώς δεν χωράνε συνήθως σε δισκέτα)

 

uname

Εμφανίζει πληροφορίες για το σύστημά μας

 

mc

Ένα shell με GUI που μοιάζει πολύ με το Νorton Commander (παλιές καλές μέρες rolleyes.gif )

 

ssh

Κάτι σαν telnet αλλά χρησιμοποιεί διαφορετικό, ποιό ασφαλές πρωτόκολλο

 

wget

Κάνει download οποιοδήποτε αρχείο από οποιαδήποτε θέση δικτύου ή Internet

 

top

process monitoring για terminal

[mummy]

ωραιος thanks

[edhunter]

thx! πολύ χρήσιμες οι εντολές

 

μερικές διορθώσεις/παρατηρήσεις:

 

η εντολή aprops δεν υπάρχει το όνομα της εντολής είναι apropos

 

η εντολή ping δεν δείχνει τις αναπηδήσεις αλλά τον χρόνο που χρειάζεται ένα icmp echo να πάει στον προορισμό του και να επιστρέψει

 

η εντολή tar από μόνη της δεν συμπιέζει. μόνο πακετάρει. μπορείς όμως με ορισμένες επιλογές να καλέσεις ορισμένα άλλα προγράμματα τα οποία αναλαμβάνουν την συμπίεση και συμπίεση πχ gzip

 

η εντολή su μας επιτρέπει να εκτελούμε εντολές σαν άλλος χρήστης (switch user). ο άλλος χρήστης δεν είναι απαραίτητα ο root ή super user

 

η εντολή unmount δεν υπάρχει. το όνομα της εντολής είναι umount

 

τα δικαιώματα εκτέλεσης που δίνει σε ένα χρήστη η εντολή sudo εξαρτάται από το αρχείο sudoers. δεν σου δίνει απαραίτητα το δικαίωμα να εκτελέσεις μια εντολή σαν root

[the_valliant]

Να ρωτήσω με αγνή αφέλεια και καλούς σκοπούς: είναι ΌΛΕΣ οι εντολές αυτές ή έχει κι άλλες; Γιατί είδα ένα εγχειρίδιο του Ubuntu και μ'έπιασε δύσπνοια! Μου θύμισε τις παλιές (όχι και τόσο καλές) μέρες που μάθαινα... DOS.

[macabre_sunsets]

η εντολή route (αν υπάρχει) δεν είναι βασική εντολή. βασική είναι η traceroute και αυτή δείχνει τις αναπηδήσεις (την διαδρομή αν προτιμάς). νομίζω η route είναι η αντίστοιχη της traceroute στα win

 

Η εντολή route ουδεμία σχέση έχει με την traceroute (tracert στα "παράθυρα"). Χρησιμοποιείται για να δρομολογήσει πακέτα (routing). Και νομίζω ότι είναι βασική εντολή, εννοώντας ότι δεν θέλει κάποιο extra πακέτο για να εγκατασταθεί.

 

man route : http://linux.die.net/man/8/route

 

grep

Δεν ψάχνει για αρχεία' date=' αλλά για κάποιο συγκεκριμένο κείμενο μέσα σ' αυτά.[/quote']

 

Η grep δεν ψάχνει απαραίτητα για ένα κείμενο μέσα σε αρχεία. Χρησιμοποιείται και για "φιλτράρισμα" απεικόνισης λίστας αρχείων (πχ/ αρχείων *.jpg όταν κάνουμε ls (ls | grep "*.jpg" - κάτι τέτοιο)), "φιλτράρισμα" των προγραμμάτων/services/daemons που τρέχουν (πχ/ ps aux | grep apache (αν θυμάμαι σωστά)), και γενικά "φιλτράρισμα" των στοιχείων που θέλουμε να δούμε από οποιαδήποτε εντολή.

[edhunter]

Η εντολή route ουδεμία σχέση έχει με την traceroute (tracert στα "παράθυρα"). Χρησιμοποιείται για να δρομολογήσει πακέτα (routing). Και νομίζω ότι είναι βασική εντολή, εννοώντας ότι δεν θέλει κάποιο extra πακέτο για να εγκατασταθεί.

 

man route : http://linux.die.net/man/8/route

 

 

macabre_sunsets: έχεις απόλυτο δίκαιο και απορώ πως κατάφερα να μπλέξω τις δυο εντολές! και φυσικά η route είναι βασική και μάλλον τα έμπλεξα γιατί η εντολή which route δεν έχει αποτέλεσμα

 

thx για την διόρθωση!

 

 

-----Προστέθηκε 13/11/2008 στις 10 : 13 : 23-----

 

 

Να ρωτήσω με αγνή αφέλεια και καλούς σκοπούς: είναι ΌΛΕΣ οι εντολές αυτές ή έχει κι άλλες; Γιατί είδα ένα εγχειρίδιο του Ubuntu και μ'έπιασε δύσπνοια! Μου θύμισε τις παλιές (όχι και τόσο καλές) μέρες που μάθαινα... DOS.

 

στην ουσία κάθε πρόγραμμα μπορεί να θεωρηθεί εντολή και για την ακρίβεια οι περισσότερες εντολές που αναγράφονται εδώ είναι εκτελέσιμα αρχεία (προγράμματα)

[mohic4n]

Καλο και πολυ χρησιμο topic για εναν νεο χρηστη Linux (συμπεριλαμβανομενου και εμου).

 

Μια ιδεα: θα μπορουσες να κανεις edit το αρχικο σου post και να βαλεις σε καθε εντολη

ενα παραδειγμα για το πως δινεται η εκαστοτε εντολη.

 

Πχ, αντι να πεις, "Εντολη: passwd

Με αυτή την εντολή αλλάζει κάπoιος χρήστης το password του."

 

Να πεις, "Εντολη: passwd

Με αυτή την εντολή αλλάζει κάπoιος χρήστης το password του.

Δινεται ως εξης: passwd [-options]"

 

Αν μια εντολη εχει πολλες επιλογες για παραμετροποιηση απλα βαζεις τις επιλογες απο

κατω και συμπληρωνεις οτι με "command -man", βλεπετε τη σημασια της καθε επιλογης.

Σιγα-σιγα αν προστεθουν και αλλες εντολες, μπορεις να τις κατηγοροποιησεις

1ον) ως προς το που χρησιμοποιειται η καθε μια και

2ον) με bold να εχει στη αρχη της καθε κατηγοριας αυτες τις εντολες που χρειαζεται

καποιος χρηστης ποιο συχνα στην επαφη του με το Linux.

 

Ετσι πιστευω πως θα ειναι πιο κατανοητο και πιο ευκολοδιαβαστο για ολους.

Αν οι πιο εμπειροι (και μη χρηστες) πιστευουν οτι αυτο ειναι δυνατο ας βοηθησουν τον

αρχικο poster να συλλεξει οσο μεγαλυτερο αριθμο εντολων μπορει.

[sergyma]

ΕΔΩhttp://www.linuxcmd.org/linux_system_information-c1_gr.html#JUMP

εντολές χωρισμένες σε παραμέτρους