Mini tutorial: Εξομάλυνση στάθμης ήχου σε avi με mp3 audio stream

[parsifal]

Πολλές φορές τυχαίνει να έχουμε στην κατοχή μας αρχεία avi με ήχο ο οποίος έχει μεγάλες αποκλίσεις στην ένταση σε σχέση με τα συνηθισμένα. Είτε παίζει πολύ δυνατά, «μπουκώνοντας» τα ηχεία μας, είτε πολύ χαμηλά, αναγκάζοντάς μας να πειράζουμε συνεχώς τη ρύθμιση της έντασης από τον media player/ηχεία/στερεοφωνικό μας (ειδικά αν είναι επεισόδια κάποιας σειράς που παίζουν από playlist). Σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να έχει γίνει και τόσο χοντρό λάθος κατά τη συμπίεση του ήχου που ακόμη και αν ανεβάσουμε τέρμα την ένταση, πάλι ακούμε ψιθύρους. Το πρόβλημα διορθώνεται ευτυχώς πολύ εύκολα, αρκεί ο ήχος του avi να έχει συμπιεστεί κατά mp3 και το σημαντικότερο: χωρίς να απαιτείται επανασυμπίεση του audio stream, κάτι που θα έριχνε έτι περαιτέρω την ποιότητα του ήχου.

 

Θα χρειαστούμε:

• Το VirtualDubMod
  
• Το MP3Gain
  
• Έξτρα χώρο στο δίσκο όσο είναι το avi μας + κάτι παραπάνω για το αρχείο ήχου (για την ακρίβεια: 0,00732421875 MB ανά λεπτό και ανά Kbps του mp3)

Διαδικασία:

 

 

1. Έλεγχος για το format του ήχου

 

Τρέχουμε το VirtualDubMod, επιλέγουμε από το μενού File ► Open video file... και ανοίγουμε το αρχείο avi που μας ενδιαφέρει. Αν γίνει το παρακάτω ερώτημα:

 

 

απαντούμε No. Θα φορτωθεί το αρχείο μας. Επιλέγουμε από το μενού File ► File Information:

 

 

Εδώ, μας ενδιαφέρει να δούμε την ένδειξη MPEG-1 Layer 3, που σημαίνει ότι πράγματι το αρχείο μας έχει audio stream συμπιεσμένο κατά mp3 και άρα μπορούμε να συνεχίσουμε. Κλείνουμε το παράθυρο με τις πληροφορίες.

 

 

2. Απόπλεξη (demultiplexing) του ήχου σε αρχείο mp3

 

Eπιλέγουμε από το μενού Streams ► Stream list:

 

 

Αν το avi δεν περιέχει και 2ο audio track (σπάνια θα βρείτε τέτοια αρχεία), θα εμφανίζεται και εξ ορισμού θα είναι επιλεγμένο το ένα μοναδικό track. Στη συνέχεια επιλέγουμε Demux και στο παράθυρο διαλόγου δίνουμε ένα όνομα για το αρχείο ήχου που θα αποσπαστεί από το avi, π.χ. audio.mp3. Πατώντας Save, ανάλογα και με το μέγεθος του avi, την ταχύτητα του δίσκου μας, αν σώζουμε σε άλλο φυσικό δίσκο (όχι απλώς partition) από αυτόν που διαβάζεται το avi, θα μας πάρει από μισό μέχρι 2+ min. Όταν τελειώσουμε, κλείνουμε το παράθυρο με τα διαθέσιμα streams.

 

 

3. Υπολογισμός στάθμης ήχου και διόρθωσή της

 

Χωρίς να κλείσουμε το VirtualDubMod, τρέχουμε το MP3Gain. Στο μενού Options, βεβαιωνόμαστε ότι έχει τίκ στην επιλογή Don't clip when doing Track Gain:

 

 

Στη συνέχεια, στο Target "Normal" Volume:

 

 

επιλέγουμε τη στάθμη της αρεσκείας μας. Η εξ ορισμού τιμή του MP3Gain είναι 89 dB, που είναι μία αρκετά συντηρητική τιμή. Προσωπικά, επιλέγω 92, αλλά στα αυτιά άλλων κι αυτό είναι συντηρητικό. Προτείνω να μην ξεπεράσετε τα 95, σε κάθε περίπτωση. Τώρα κάνουμε κλικ στο μεγάλο κουμπί Add File(s) και ανοίγουμε το mp3 που παρήχθη λίγο πιο πάνω και κατόπιν, κλικ στο κουμπί Track Analysis. Η διαδικασία της ανάλυσης είναι απαιτητική σε CPU+RAM και για μεγάλα αρχεία, θέλει κι εδώ λίγη υπομονή. Το αρχείο της δοκιμής (116Kbps VBR, 1h59m27s, 99MB) σε Athlon XP 2400+/512MB RAM 170MHz DDR αναλύθηκε σε 1m40s. Αφού τελειώσει, ρίχνουμε μια ματιά στα αποτελέσματα:

 

 

Μια πολύ σύντομη επεξήγηση (με πληροφορίες από το αρχείο βοηθείας του MP3Gain):

• Στη στήλη Volume βλέπουμε τη μέση τιμή έντασης σε dB που έχει αυτήν τη στιγμή το αρχείο.
  
• Στη στήλη clipping αν υπάρχει Υ σημαίνει πως το αρχείο αυτήν τη στιγμή χτυπάει «κόκκινα» σε ορισμένα σημεία του. Πολλές φορές αυτό κατά την αναπαραγωγή ακούγεται ως ένα χαρακτηριστικό «τσικ-τσικ»
  
• Στη στήλη Track Gain φαίνεται η μεταβολή σε dB που θα πρέπει να γίνει ώστε το αρχείο να έρθει στο επίπεδο που ορίσαμε στο Target "Normal" Volume. Δεν ισούται πάντα με "Target Normal Volume - Volume", γιατί στα mp3 frames δε μπορούν να δοθούν συνεχείς αλλά διακριτές τιμές.
  
• Στη στήλη clip(Track) αν υπάρχει Y σημαίνει πως αν εφαρμοστεί η μεταβολή που φαίνεται στην προηγούμενη στήλη, τότε το τελικό αρχείο θα εμφανίζει το φαινόμενο του clipping. Γι'αυτόν το λόγο, έχουμε ορίσει ήδη στο Options να μην επιτρέπεται αυτό.

 

Και λίγα σχόλια δικά μου:

Από τη στήλη Volume ήδη θα έχουμε μία ένδειξη για το πρόβλημα του αρχείου μας. Αν δούμε μία τιμή πάνω από 100, αυτό θα μεταφράζεται στο γνωστό «μπούκωμα» των ηχείων μας κατά την αναπαραγωγή. Αν δούμε πολύ χαμηλή (<80, μου έχει τύχει και κοντά στο 20-30!) σημαίνει πως ο ήχος θα ακούγεται εξαιρετικά χαμηλά, μπορεί και τόσο που πρακτικά να έχουμε «βωβό κινηματογράφο» . Τώρα, κάνοντας κλικ στο κουμπί Track Gain θα εφαρμοστεί στο αρχείο η μέγιστη μεταβολή dB στην οποία δεν θα έχουμε το φαινόμενο του clipping. Σε πολύ λίγες περιπτώσεις, αυτό θα οδηγήσει το Volume σε χαμηλά, μη πρακτικά επίπεδα, οπότε είναι σκόπιμο (παρά το clipping) από το μενού Options, να βγάλουμε το τικ από την επιλογή Don't clip when doing Track Gain, να επαναλάβουμε τη διαδικασία και να επαναφέρουμε το τικ για μελλοντική χρήση. Στο αρχείο του παραδείγματος, πατώντας το Track Gain είχα:

 

 

δηλαδή τελικά μειώθηκε η στάθμη! Κάνοντας την αλλαγή στο Options και επαναλαμβάνοντας:

 

 

που είναι μία πιο λογική τιμή. Κλείνουμε το MP3Gain και επιστρέφουμε στο VirtualDubMod.

 

 

4. Ενσωμάτωση του νέου αρχείου ήχου στο avi

 

Επιλέγουμε από το μενού Video ► Direct Stream Copy και ανοίγουμε το παράθυρο με τα streams, όπως παραπάνω. Τώρα κάνουμε διπλό κλικ πάνω στο αρχικό audio stream (γίνεται όπως στην επόμενη εικόνα) και μετά κλικ στο Add:

 

 

Επιλέγουμε το audio.mp3 και αν μας βγάλει την ερώτηση που είδαμε στο στάδιο 1, απαντάμε πάλι No και μετά ΟΚ για να κλείσει το παράθυρο των streams. Στη συνέχεια, από το μενού File ► Save As... (F7) σώζουμε το νέο μας avi στον κατάλογο που θέλουμε, με τις παρακάτω ρυθμίσεις:

 

 

Τώρα μπορούμε να κλείσουμε το VirtualDubMod.

 

 

5. Έλεγχος του νέου avi με τον player της αρεσκείας μας.

 

 

Παρατηρήσεις:

 

Το στάδιο 3 μπορεί να εφαρμοστεί και στη συλλογή μας από mp3, αν επιθυμούμε εξομάλυνση της ηχητικής τους στάθμης σε ενιαίο επίπεδο. Στο MP3Gain κάνουμε κλικ στο Add Folder και συνεχίζουμε κατά τα γνωστά. Αν ορισθούν πολλά αρχεία, έχετε υπ' όψιν σας ότι η διαδικασία της ανάλυσης μπορεί να πάρει πραγματικά πολλή ώρα.

 

Τα εξηγεί πολύ ωραία και αναλυτικά ο φίλος wizzy στο θέμα Εξομάλυνση ήχου σε mp3 με το MP3 Gain

 

Για τη δημιουργία του παρόντος tutorial χρησιμοποιήθηκαν οι εξής F.O.S.S. εφαρμογές:

• Notepad++
  
• Mozilla Firefox
  
• OpenOffice.org
  
• IrfanView
  
• Paint.NET
  
• OptiPNG
  
• WinSCP

Επίσης, το tutorial υπάρχει και σε μορφή pdf εδώ: pdf (δεξί κλικ -> Save Link As.../ Save Target As...)

 

 

Ευχαριστίες:

 

Στον Eusebius, για τις υποδείξεις του σε παλαιότερο tutorial που έγραψα για το Insomnia και την πρόταση του OptiPNG για τη συμπίεση των εικόνων.

 

 

Αναμένω εναγωνίως τα σχόλιά σας για διορθώσεις/βελτιώσεις/προσθήκες!!!

[Trapper]

Πολύ ωραίος οδηγός.

Μπράβο!

[parsifal]

Ευχαριστώ φίλε Trapper. Οποιοδήποτε σχόλιο για βελτίωση/προσθήκη είναι ευπρόσδεκτο! Φιλοδοξώ να αποκρυσταλώσω ένα στυλ γραφής για τους οδηγούς που θα γράφω από τούδε και στο εξής, για να μου παίρνουν λιγότερο χρόνο στην εγγραφή και τη συντήρηση.

 

Ο επόμενος μάλλον θα είναι δημιουργία DVD από πολλαπλά avi, με χρήση αποκλειστικά freeware εφαρμογών. Stay tuned!

[parsifal]

Έγιναν ορισμένες μικρές διορθώσεις...

[Thakyr]

poly xrisimo kai analytiko!

Polla mpavo gia tin prospatheia sou!!!

[skotadi_kai_fws]

............................. .....

[parsifal]

geia sas eimai neo mellos ..edw tha hthela ean einai dynaton na me bohthisete se kati pws na metatraecw ta tragoydia se morfh mp3 den exw tetoio programma kai den xerw poy na to brw..... eyxaristw .....

 

Τί σχέση έχουν τα τραγούδια με το θέμα που πραγματεύεται το παρόν thread...; :evil:

[Serpe_7]

Συγχαρητήρια φίλε, πολύ καλός οδηγός, χαρά στο κουράγιο σου. Είχα κατεβάσει κάποιες ταινίες που όσο δυνατά και αν έβαζα την ένταση, το μόνο που ακουγόταν ήταν ένας μικρός ψίθυρος και κάποιες δυνατές μουσικές υποκρούσεις κατά διαστήματα. Δεν ξέρω τι κοτσάνα έκανε αυτός που τις ανέβασε πάντως εγώ τις διέγραφα νομίζοντας ότι δεν μπορώ να κάνω τπτ. Θα δοκιμάσω να ακολουθήσω αυτά τα βήματα σε τέτοιου είδους ταινίες και θα σου πω πως τα πήγα.

 

Ας μεταφέρει κάποιος mod το άσχετο post του skotadi_kai_fws στην ενότητα των software.

[--b}{d--]

Serpe_7 αυτό έχει να κάνει με κακές ρυθμίσεις από την μεριά σου ως προς την αποκωδικοποίηση AC3.