Κυρώσεις επέβαλλαν οι ΗΠΑ σε εταιρία ανάπτυξης και διανομής spyware με έδρα την Ελλάδα

Η αμερικανική κυβέρνηση ανακοίνωσε την Τρίτη πακέτο κυρώσεων σε βάρος της Intellexa, εταιρίας ανάπτυξης και διανομής spyware με έδρα την Ελλάδα, καθώς και των κορυφαίων στελεχών της, καθώς έκριναν ότι η εταιρία εμπλεκόταν στην παρακολούθηση αξιωματούχων των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το Υπουργείο Οικονομικών έθεσε στο στόχαστρο των κυρώσεων δύο άτομα και πέντε νομικά πρόσωπα τα οποία σχετίζονται με το Intellexa Consortium, για το ρόλο τους στην "ανάπτυξη, λειτουργία και διανομή τεχνολογίας spyware", η οποία, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει η αμερικανική κυβέρνηση, χρησιμοποιήθηκε σε βάρος δημοσιογράφων, διαφωνούντων, πολιτικών αναλυτών και αξιωματούχων των ΗΠΑ.

Οι κυρώσεις ουσιαστικά παγώνουν το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων που διαθέτουν οι εμπλεκόμενοι στις ΗΠΑ και γενικότερα απαγορεύει στους Αμερικανούς να συνεργάζονται μαζί τους. Όσοι εμπλέκονται σε συγκεκριμένες συναλλαγές μαζί τους απειλούνται επίσης με κυρώσεις. Στην εταιρία είχαν επιβληθεί ήδη εμπορικοί περιορισμοί, στο πλαίσιο μέτρων που είχε επιβάλει το αμερικανικό Υπουργείο Εμπορίου τον Ιούλιο του 2023.

Η κίνηση αυτή αποτελεί την πρώτη περίπτωση όπου η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέβαλλε κυρώσεις σε ιδιωτική εταιρία που διακινεί spyware.

Η Intellexa είναι μια γνωστή εταιρία στο χώρο και έχει κινήσει το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια, από τη στιγμή που η πλατφόρμα παρακολούθησης που αναπτύσσει, γνωστή με την επωνυμία Predator, και επιτρέπει την παρακολούθηση κινητών τηλεφώνων και κινήσεων στο διαδίκτυο, φέρεται να εντοπίστηκε σε συσκευές ατόμων στη Μέση Ανατολή, την Αφρική, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Εκτός της δράσης της ως αυτόνομη εταιρία, η Intellexa κατέχει, επενδύει και παράλληλα συνεργάζεται με άλλες εταιρίες spyware, στο πλαίσιο ενός μοντέλου κοινοπραξίας, σύμφωνα με αναλυτές.

Ο ιδρυτής της Intellexa, Ταλ Ντίλιαν, είναι πρώην στέλεχος των ισραηλινών υπηρεσιών αντικατασκοπίας και ίδρυσε αρχικά την εταιρία στο Ισραήλ, όμως στη συνέχεια τη μετέφερε στο εξωτερικό, δραστηριοποιούμενος στην Κύπρο και την Ελλάδα, όπου το νομικό πλαίσιο σχετικά με την εξαγωγή τεχνολογιών παρακολούθησης είναι λιγότερο ανεπτυγμένο. Τα τελευταία χρόνια, έχει κατηγορηθεί ότι παρείχε υπηρεσίες στην κυβέρνηση της Αιγύπτου καθώς και στο Βιετνάμ, σύμφωνα με δημοσιογραφικά ρεπορτάζ.

Το 2023, το όνομα της Intellexa ενεπλάκη σε απόπειρα της κυβέρνησης του Βιετνάμ να εγκαταστήσει λογισμικό παρακολούθησης στα κινητά μελών του αμερικανικού Κογκρέσου, χρησιμοποιώντας εργαλεία της εταιρίας. Η προσπάθεια αυτή συνέπεσε με το διάστημα που Αμερικανοί και Βιετναμέζοι διπλωμάτες διαπραγματεύονταν τους όρους συμφωνίας συνεργασίας, με στόχο την αντιμετώπιση της κινεζικής επιρροής στη Νοτιοανατολική Ασία, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Washington Post.

Μετά από χρόνια εκκλήσεων από διάφορες ομάδες, προς διαδοχικές αμερικανικές κυβερνήσεις, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ επί κυβερνήσεως Μπάιντεν αποφάσισε για πρώτη φορά να αντιμετωπίσει το ζήτημα της ρύθμισης των εμπορικών εργαλείων παρακολούθησης, μέσω Προεδρικού Διατάγματος το 2023 με το οποίο επιβλήθηκαν νέοι περιορισμοί.

Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν για πρώτη φορά σε ιδιωτική εταιρία καταδεικνύουν την ανησυχία που υπάρχει στις τάξεις της αμερικανικής κυβέρνησης σχετικά με τη διακίνηση τέτοιου είδους τεχνολογιών και την εμπλοκή τους σε ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων, από την παρακολούθηση ατόμων έως τη δημιουργία εμποδίων σε μακροπρόθεσμους στόχους της εξωτερικής πολιτικής.

• spyware
• Predator