“Φως” από τα βαρυτικά κύματα στον συμπαντικό μηχανισμό παραγωγής χρυσού και λευκόχρυσου

Κι αυτό γιατί, όπως “έφεραν στο φως” επιστήμονες, η μεγαλύτερη ποσότητά τους φαίνεται να προέρχεται από τη σύγκρουση δύο αστέρων νετρονίων, ένα από τα πιο βίαια φαινόμενα στο σύμπαν.

 

Στην ανακάλυψη, που ανακοινώθηκε το απόγευμα της Δευτέρας 16 Οκτωβρίου, “πρωταγωνιστής” ήταν η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από τη σύγκρουση, η οποία συνέβαλε στο να εντοπιστεί με μεγάλη ακρίβεια η θέση της. Έτσι, μπήκε αμέσως στο “μικροσκόπιο” δεκάδων τηλεσκοπίων (όπως των Swift, Hubble, Chandra και Spitzer), με συνέπεια να καταγραφεί το ορατό φως, η ακτινοβολία γ και Χ, καθώς και τα ραδιοκύματα που εκπέμφθηκαν κατά τη σύγκρουση.

 

Το φαινόμενο ονομάσθηκε GW170817 και έλαβε χώρα σε απόσταση 130 εκατ. ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό της Ύδρας. Οι αστέρες είχαν μάζα 10% και 60% μεγαλύτερη από τον Ήλιο, αλλά εξαιρετικά μικρότερες διαστάσεις – όχι μεγαλύτερες από την Ουάσιγκτον, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η ΝASA, στο δελτίο Τύπου της.

 

Εξάλλου, η τεράστια πυκνότητα αποτελεί ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των αστέρων νετρονίων – υπολογίζεται πως υλικό από ένα τέτοιο άστρο, με μέγεθος όχι μεγαλύτερο από το κεφάλι μίας καρφίτσας, “ζυγίζει” 1 εκατομμύριο τόνους. Και είναι ο λόγος που οι συγκρούσεις τους παράγουν βαρυτικά κύματα τα οποία είναι ανιχνεύσιμα στη Γη – από τις πειραματικές διατάξεις LIGO και VIRGO, στις ΗΠΑ και την Ιταλία αντίστοιχα, οι οποίες έχουν κατασκευασθεί γι’ αυτό τον σκοπό.

 

 

Πάντως, πρόκειται για την πρώτη φορά που ανιχνεύθηκαν βαρυτικά κύματα από τη σύγκρουση δύο αστέρων νετρονίων, αφού όλες οι προηγούμενες παρατηρήσεις αφορούσαν τη συγχώνευση δύο μελανών οπών. Επίσης, είναι η πρώτη φορά που υπήρξαν παρατηρήσεις βαρυτικών κυμάτων και ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, οι οποίες προήλθαν από το ίδιο φαινόμενο.

 

Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία αποκάλυψε μία “ραδιενεργό σούπα”, από την οποία παρήχθησαν τεράστιες ποσότητες πλατίνας, χρυσού και αργύρου. Επίσης, ανακαλύφθηκε πως οι συγκρούσεις νετρονίων αποτελούν “συμπαντικά εργοστάσια” παραγωγής ιωδίου, ουράνιου και βισμουθίου.

 

Μάλιστα, όσον αφορά τα πολύτιμα μέταλλα, οι παραγόμενες ποσότητες είναι ασύλληπτες: μόλις 1 δευτερόλεπτο μετά τη σύγκρουση, εκτιμάται πως προέκυψε ποσότητα χρυσού όσο 100 γήινες μάζες, αργύρου όσο 50 γήινες μάζες και πλατίνας όσο 500 γήινες μάζες. Μόνο ο χρυσός υπολογίζεται πως έχει αξία ούτε λίγο ούτε πολύ 100.000.000.000.000.000.000.000.000.000 δολάρια.

 

Έτσι, σύμφωνα με επιστήμονες που συμμετείχαν στη μελέτη της σύγκρουσης των δύο αστέρων νετρονίων, η συγκεκριμένη έρευνα είναι εντυπωσιακή γιατί παρέχει στοιχεία για τον τρόπο σχηματισμού στο σύμπαν των χημικών στοιχείων που είναι βαρύτερα του σιδήρου - ανάμεσα στα οποία και των πολύτιμων μετάλλων.

 

 

 

 

Αν και μία ποσότητά τους προέρχεται από ένα άλλο φαινόμενο, τους υπερκαινοφανείς αστέρες, ο συγκεκριμένος μηχανισμός δεν μπορεί να εξηγήσει την περιεκτικότητα που έχουν στο σύμπαν. Έτσι, αρκετοί ερευνητές πλέον υποθέτουν πως η απάντηση κρύβεται στις συγκρούσεις νετρονίων.

 

Βέβαια, οι ποσότητες χρυσού, αργύρου και λευκόχρυσου από τη συγκεκριμένη σύγκρουση “περιμένουν” κάποιους διαστημικούς... χρυσωρύχους, για να τις ανακτήσουν. Ωστόσο, τα πολύτιμα μέταλλα που υπάρχουν στη Γη έχουν παρόμοια προέλευση: αναρίθμητες συγκρούσεις στην “κοσμική ιστορία” οδήγησαν στον εμπλουτισμό του σύμπαντος με αυτά τα στοιχεία, με συνέπεια να είναι παρόντα στην περιοχή και την εποχή που σχηματίσθηκε η Γη, ώστε ποσότητές τους να ενσωματωθούν στον φλοιό του πλανήτη μας.

 

Site: Businessinsider