Ένα αρχαίος πάπυρος 98 γραμμών, που ανακαλύφθηκε στην αρχαία πόλη της Φιλαδέλφειας στην Αίγυπτο, αποκάλυψε σημαντικά αποσπάσματα από δύο χαμένες τραγωδίες του Ευριπίδη.

Η ανακάλυψη αυτή, που χαρακτηρίζεται ως η σημαντικότερη των τελευταίων πενήντα ετών στον τομέα της κλασικής φιλολογίας, έγινε από δύο ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, με έδρα το Μπόλντερ.

Η Υβόνα Τρνκα-Άμρχαϊν, επίκουρη καθηγήτρια κλασικών σπουδών, έλαβε φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης του παπύρου από τον Αιγύπτιο αρχαιολόγο Μπασέμ Γκεχάντ το Νοέμβριο του 2022. Η συνεργασία τους είχε ήδη αποδώσει καρπούς στο παρελθόν, με την ανακάλυψη του άνω μέρους ενός κολοσσιαίου αγάλματος του Φαραώ Ραμσή Β' στην Ερμούπολη.

Κατά την εξέταση του παπύρου, η Τρνκα-Άμρχαϊν διαπίστωσε ότι περιείχε αποσπάσματα τραγωδίας. Για να επιβεβαιώσει τις υποψίες της, χρησιμοποίησε τον Θησαυρό της Ελληνικής Γλώσσας, μια ψηφιακή βάση δεδομένων αρχαίων ελληνικών κειμένων. Τα ευρήματά της έδειξαν ότι επρόκειτο για άγνωστα μέχρι τώρα αποσπάσματα έργων του Ευριπίδη.

Συνειδητοποιώντας τη σημασία της ανακάλυψης, η Τρνκα-Άμρχαϊν ζήτησε τη βοήθεια του μέντορά της, Τζον Γκίμπερτ, καθηγητή κλασικών σπουδών και ειδικού στα αποσπάσματα του Ευριπίδη. Μαζί, ξεκίνησαν μια εντατική έρευνα, εξετάζοντας προσεκτικά τον πάπυρο, ο οποίος είχε διαστάσεις περίπου 27 τετραγωνικά εκατοστά.

image.png.bc79de7eae375cec8d03825ce908816f.png
Άγαλμα του Ευριπίδη στο Μουσείο του Λούβρου.

Οι προσπάθειές τους οδήγησαν στην ταυτοποίηση νέου υλικού από δύο αποσπασματικά έργα του Ευριπίδη, τον "Πολύιδο" και την "Ινώ". Από τις 98 γραμμές του παπύρου, μόνο 22 ήταν ήδη γνωστές σε ελαφρώς διαφορετικές εκδοχές, ενώ το 80% του υλικού ήταν εντελώς νέο.

Ο "Πολύιδος" αφηγείται έναν αρχαίο κρητικό μύθο, όπου ο βασιλιάς Μίνως και η βασίλισσα Πασιφάη απαιτούν από τον μάντη Πολύιδο να αναστήσει τον γιο τους Γλαύκο, ο οποίος έχει πνιγεί σε ένα βαρέλι με μέλι. Ο Πολύιδος καταφέρνει να αναστήσει το αγόρι χρησιμοποιώντας ένα ειδικό βότανο που είδε ένα φίδι να χρησιμοποιεί για να φέρει πίσω στη ζωή ένα άλλο φίδι. Ο πάπυρος περιλαμβάνει μια σκηνή όπου ο Μίνως και ο Πολύιδος συζητούν για την ηθική της ανάστασης των νεκρών.

Η "Ινώ" ήταν κάποτε κοντά στο να γίνει ένα από τα πιο διάσημα έργα του Ευριπίδη. Μέρος του κειμένου της είχε χαραχθεί σε βράχους στην Αρμενία, αλλά καταστράφηκε σε σύγχρονες συγκρούσεις. Ευτυχώς, Ρώσοι μελετητές των αρχών του 20ού αιώνα είχαν διασώσει τις εικόνες σε σχέδια.

Σε προηγουμένως γνωστά αποσπάσματα, η Ινώ παρουσιάζεται ως μια κακιά μητριά που προσπαθεί να σκοτώσει τα παιδιά του συζύγου της από προηγούμενο γάμο. Ωστόσο, τα νέα αποσπάσματα αποκαλύπτουν μια διαφορετική πλοκή. Μια άλλη γυναίκα είναι η κακιά μητριά, και η Ινώ είναι το θύμα. Η τρίτη σύζυγος του βασιλιά προσπαθεί να εξοντώσει τα παιδιά της Ινούς. Η Ινώ αντιστρέφει την κατάσταση, προκαλώντας την να σκοτώσει τα δικά της παιδιά και να αυτοκτονήσει.

Οι ερευνητές παρουσίασαν τα ευρήματά τους σε 13 ειδικούς στην Ουάσινγκτον τον Ιούνιο, και η πρώτη τους έκδοση του αποσπάσματος έγινε δεκτή προς δημοσίευση τον Αύγουστο. Παρόλο που τέτοιες τολμηρές δηλώσεις στον τομέα των αρχαίων ελληνικών σπουδών υπόκεινται σε προσεκτικό έλεγχο από άλλους ειδικούς, ο Γκίμπερτ και η Τρνκα-Άμρχαϊν αποφάσισαν να παρουσιάσουν τα ευρήματά τους, βέβαιοι για τη βασιμότητα των συμπερασμάτων τους.

  • Like 38
  • Thanks 14