Προσθήκη σχολίου (32 σχόλια)

Μέσα στην τρέχουσα χρονιά θα πραγματοποιηθούν οι διαγωνισμοί για τα δύο “έξυπνα” νησιά στο Αιγαίο, στο πλαίσιο των οποίων στα δύο νησιά θα εγκατασταθούν μονάδες ΑΠΕ και θα εφαρμοσθούν καινοτόμες λύσεις, ώστε σε ετήσια βάση να καλύπτουν από ανανεώσιμες πηγές πάνω από το 60% των αναγκών τους σε ρεύμα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας) ως υπεύθυνος διαχείρισης των ηλεκτρικών δικτύων των νησιωτικών περιοχών που δεν συνδέονται με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο, έχει ήδη καταλήξει στους 5 καλύτερους “υποψήφιους” - οι οποίοι είναι η Αμοργός, η Αστυπάλαια, η Πάτμος, η Σκύρος και η Σύμη. Από αυτούς, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα επιλέξει τις δύο καταλληλότερες περιπτώσεις, ώστε στη συνέχεια να διενεργηθούν από τη ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) οι διαγωνισμοί για να εγκατασταθούν σε αυτά οι απαραίτητες υποδομές.

Μπαταρίες και άλλοι αυτοματισμοί

Το πρότζεκτ έχει ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας, με δεδομένο πως στο Αιγαίο υπάρχουν 32 αυτόνομα ηλεκτρικά δίκτυα, τα οποία είναι ρυπογόνα και κοστοβόρα καθώς τροφοδοτούνται από μονάδες που καταναλώνουν ντίζελ ή μαζούτ. Ωστόσο, στην ιδέα των “έξυπνων” νησιών ποντάρει και η Ε.Ε., καθώς θεωρεί πως είναι η λύση για να περιορίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τα δεκάδες χιλιάδες νησιά που υπάρχουν στη “Γηραιά Ήπειρο”, στην προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.

Γιατί όμως ένα νησί με διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών άνω του 60% χαρακτηρίζεται διεθνώς “έξυπνο”, και όχι απλώς “πράσινο”; Ο λόγος είναι ότι, για να επιτευχθεί αυτό το ποσοστό, χρειάζονται καινοτόμες τεχνολογίες και συστήματα, που θα “απαντούν” στο γεγονός ότι οι μονάδες ΑΠΕ παράγουν ηλεκτρική ενέργεια μόνον όταν επικρατούν ευνοϊκές καιρικές συνθήκες – π.χ. ηλιοφάνεια στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών.

Αυτό σημαίνει κατ’ αρχάς ότι θα χρειαστούν “υβριδικά” συστήματα ΑΠΕ, τα οποία δηλαδή θα μπορούν να αποθηκεύουν την “πράσινη” ηλεκτρική ενέργεια που δεν θα καταναλώνεται άμεσα. Παρόλο που υπάρχουν και άλλες λύσεις για την αποθήκευση (π.χ. αντλησιοταμίευση), το πιθανότερο είναι να επιλεγούν μπαταρίες.

Παράλληλα, η εξάρτηση της απόδοσης των μονάδων ΑΠΕ από τις καιρικές συνθήκες δημιουργεί και μία ακόμη πρόκληση – η οποία έχει να κάνει με το γεγονός ότι η “πράσινη” ηλεκτροπαραγωγή αυξομειώνεται συνεχώς, προκαλώντας έτσι προβλήματα στην ευστάθεια του τοπικού ηλεκτρικού δικτύου. Έτσι, θα χρειαστεί να εφαρμοσθούν αυτοματισμοί που θα αποτρέπουν τις “βυθίσεις” τάσης (που μπορούν να καταστρέψουν τις ηλεκτρικές συσκευές) ή ακόμη και τα μπλακάουτ.

Τέτοιοι αυτοματισμοί θα χρησιμοποιηθούν π.χ. στο Κέντρο Ελέγχου του δικτύου διανομής κάθε νησιού, το οποίο με τη σειρά του θα γίνει κι αυτό “έξυπνο”. Έτσι, θα μπορεί να προσαρμόζει αυτόματα και σχεδόν ακαριαία τη λειτουργία της συμβατικής μονάδας ντίζελ της ΔΕΗ, που υπάρχει σε κάθε νησί, ώστε να αξιοποιούνται στο μεγαλύτερο βαθμό οι μονάδες ΑΠΕ ή να αναπληρώνονται τα ελλείμματα από την παραγωγή τους.

Προσιτό κόστος

Σημαντικό είναι επίσης όλες αυτές οι τεχνολογίες να μην χρειάζονται τεράστια κεφάλαια για να εφαρμοσθούν, αφού αυτό θα σήμαινε πως παρά τη μείωση του περιβαλλοντικού “αποτυπώματος” των δύο νησιών, θα εκτινασσόταν το κόστος κάλυψης των ενεργειακών τους αναγκών. Μάλιστα, ενδεικτικό είναι πως στον ορισμό που δίνει στα “έξυπνα” νησιά η Ε.Ε. συμπεριλαμβάνει ως παράμετρο τη βιωσιμότητα των επενδύσεων.

Στην περίπτωση των δύο πιλοτικών εφαρμογών στο Αιγαίο, πρακτικά τα παραπάνω σημαίνουν πως οι επενδύσεις που θα κάνουν οι ανάδοχοι, οι οποίοι θα προκύψουν από τους δύο μειοδοτικούς διαγωνισμούς, θα αποσβεστούν από τη μείωση του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς πλέον θα χρησιμοποιούνται λιγότερο οι πετρελαϊκές μονάδες και επομένως θα ελαττωθεί η κατανάλωση ντίζελ ή μαζούτ για την παραγωγή ρεύματος.

Με άλλα λόγια, η αποζημίωση των αναδόχων μαζί με το ετήσιο κόστος ηλεκτροπαραγωγής (το οποίο θα είναι μικρότερο με την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ), θα πρέπει να κινείται στα ίδια επίπεδα με το κόστος που έχει σήμερα η πολύ μεγαλύτερη λειτουργία των πετρελαϊκών μονάδων για την παραγωγή ρεύματος σε ετήσια βάση.

Κριτήρια επιλογής των 5 υποψήφιων νησιών

Η μικρή έως σήμερα διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών, ώστε να μπορούν να εξοικονομηθούν σημαντικά ποσά με την εκτίναξή της και να εξασφαλισθούν έτσι οι αποζημιώσεις των αναδόχων, ήταν ένα από τα κριτήρια που χρησιμοποίησε ο ΔΕΔΔΗΕ για να καταλήξει στους 5 “φιναλίστ”.

Ένα ακόμη κριτήριο ήταν τα νησιά να έχουν μεσαίο μέγεθος, δηλαδή από τη μια μεριά έπρεπε να μην είναι πολύ μικρά, ώστε να δικαιολογούνται επενδύσεις ευρείας κλίμακας στην ηλεκτροδότησή τους. Από την άλλη, έπρεπε να μην είναι πολύ μεγάλα, ώστε να μην χρειάζονται εξαιρετικά υψηλά κεφάλαια για υποδομές υψηλής δυναμικότητας (π.χ. μπαταρίες “τερατώδους” χωρητικότητας).

Επίσης, έπρεπε να είναι αυτόνομα, δηλαδή να μην συνδέονται στο ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο. Κάτι που σημαίνει πως αποκλείστηκαν επίσης και τα νησιά που προβλέπεται να διασυνδεθούν στο άμεσο μέλλον, όπως η Σαντορίνη και η Μήλος.

Ανεξάρτητα πάντως από τα δύο νησιά που θα επιλεγούν να γίνουν “έξυπνα”, στόχος είναι οι τεχνολογίες που θα εφαρμοσθούν σε αυτά να αξιοποιηθούν στη συνέχεια στοχευμένα και σε άλλες νησιωτικές περιοχές, οι οποίες θα παραμείνουν ενεργειακά αυτόνομες. Έτσι, θα μπορέσει να μειωθεί δραστικά το περιβαλλοντικό “αποτύπωμα”, αλλά και το κόστος ηλεκτροδότησης όλων των νησιών που δεν προγραμματίζεται να διασυνδεθούν με την ηπειρωτική Ελλάδα.