Υπαρξιακή κρίση στο Facebook που «χάνει» όλο και περισσότερους νεαρούς χρήστες

Ο αριθμός των μικρότερων σε ηλικία ενηλίκων -μεταξύ 20 και 30 ετών- αναμένεται το ίδιο διάστημα να μειωθεί κατά 4%. Ακόμα χειρότερα, όσο μικρότερος ηλικιακά είναι ο χρήστης, τόσο μικρότερη είναι και η αλληλεπίδραση του με το Facebook app. Τα παραπάνω ευρήματα προέκυψαν μετά τη διεξαγωγή μίας εσωτερικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε και γνωστοποιήθηκαν από έναν ερευνητή του Facebook στους συναδέρφους του. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: το Facebook έχανε την επαφή με τις νεαρότερες γενιές γρήγορα.

«Το ζήτημα της γήρανσης είναι πραγματικό» έγραψε ο ερευνητής σε μία επιστολή που διαμοιράστηκε εσωτερικά. Από την έρευνα πρόκυπτε ότι αν «ολοένα και λιγότεροι έφηβοι επέλεγαν το Facebook καθώς μεγάλωναν» η εταιρεία θα αντιμετώπιζε μία ακόμα «σοβαρότερη» μείωση στους νέους χρήστες από ότι αρχικά είχε προβλεφθεί.

Τα παραπάνω ευρήματα συνάδουν και με εσωτερικά έγγραφα ή με συζητήσεις μεταξύ πρώην υπαλλήλων του Facebook που δείχνουν ότι η βάση χρηστών του Facebook αυξάνεται ηλικιακά με αποτέλεσμα να αποτελεί απειλή για την μακροπρόθεσμη υγεία της επιχείρησης. Τα παραπάνω έγγραφα έγιναν γνωστά στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των Ηνωμένων Πολιτειών και στο Κογκρέσο από την πληροφοριοδότη Frances Haugen, μία πρώην υψηλόβαθμη υπάλληλο του Facebook.

Το Facebook αγωνίζεται να προσελκύσει χρήστες κάτω των 30 ετών εδώ και αρκετά χρόνια, από το 2012. Ωστόσο σύμφωνα με τα έγγραφα που έγινα γνωστά το πρόβλημα είναι πιο έντονο πρόσφατα. Και το διακύβευμα είναι μεγάλο. Αν και το Facebook ξεκίνησε ως ιστοσελίδα δικτύωσης για φοιτητές, διάφοροι εργαζόμενοι στο μεγαλύτερο κοινωνικό δίκτυο του πλανήτη εκτιμούν ότι η γήρανση του κοινού του app του – που τώρα αγγίζει τα 2 δισεκατομμύρια χρήστες σε καθημερινή βάση- ενδέχεται να αποξενώσει περαιτέρω τους νεαρότερους χρήστες, βάζοντας ανώτατο όριο στην μελλοντική ανάπτυξη του.

Αυτός είναι και ο λόγος που η εταιρεία δείχνει έντονο ενδιαφέρον να προσελκύσει νέους, ακόμη σε στην προεφηβική ηλικία, στην κύρια εφαρμογή όσο και στο Instagram. Το 2017, το Facebook λανσάρισε μία αυτόνομη εφαρμογή Messenger ειδικά για παιδιά ενώ διαθέτει και σχέδια για να παρουσιάσει μία έκδοση του app του Instagram ειδικά για παιδιά, αν και επί του παρόντος «μπήκαν στον πάγο» εν μέσω επικρίσεων και αποδοκιμασιών. 

Παράλληλα, και σύμφωνα με μία εσωτερική παρουσίαση για στελέχη της εταιρείας, εκτιμάται ότι οι νεαρές ηλικίες περνούν 2 ή 3 φορές περισσότερο χρόνο στο Tik Tok απ’ ότι στο Instagram και πως προτιμούν το Snapchat για να επικοινωνούν με τους καλύτερους φίλους τους.

Τον Μάρτιο φέτος, μία ομάδα από επιστήμονες δεδομένων στο Facebook παρουσίασαν στον Chief Product Officer, Chris Cox, τα ευρήματα μίας έρευνας για τη χρήση του Facebook και του Instagram από εφήβους και νέους ενήλικες. Η εικόνα που παρουσίαζε το Instagram ήταν θα λέγαμε υγιής μεταξύ των νέων, ωστόσο έδειχνε απώλειες σε ορισμένες βασικές αγορές όπως στις Η.Π.Α, στην Αυστραλία και στην Ιαπωνία. Η ίδια έρευνα έδειξε από την άλλη ότι η ηλικία της βάσης χρηστών του Facebook αυξανόταν ραγδαία.

«Οι περισσότεροι νέοι ενήλικες αντιλαμβάνονται το Facebook ως ένα μέρος για άτομα ηλικίας 40 και 50 ετών» σύμφωνα με την παρουσίαση που έγινε στον Chris Cox. «Οι νέοι ενήλικες αντιλαμβάνονται το περιεχόμενο ως βαρετό, παραπλανητικό και αρνητικό. Συχνά πρέπει να περάσουν από άσχετο περιεχόμενο για να φτάσουν σε αυτό που έχει σημασία». Από την έρευνα επίσης προέκυψε ότι οι νέοι ενήλικες χρήστες συσχετίζουν το Facebook με ένα ευρύ φάσμα αρνητικών πραγμάτων, συμπεριλαμβανομένων ανησυχιών για το απόρρητο, για το αντίκτυπο στην ευημερία τους ενώ διαπιστώνεται και μειωμένη επίγνωση των σχετικών υπηρεσιών του. Στην ίδια παρουσίαση γίνεται επίσης γνωστό ότι οι εγγραφές χρηστών κάτω των 18 ετών παρουσίαζαν 26% μείωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά σε πέντε μεγάλες χώρες, πράγμα που δείχνει μία ιδιαίτερα ανησυχητική τάση.

Για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, η εταιρεία άρχισε να κάνει σχέδια για μία σειρά προϊόντων φτιαγμένων ειδικά για εφήβους και νέους ενήλικες. Ένα από αυτά τα σχέδια, το Instagram Kids «μπήκε στον πάγο» πρόσφατα. Σύμφωνα με εσωτερικά έγγραφα που αποκαλύφθηκαν από την πληροφοριοδότη Frances Haugen είναι ότι το 7% των εφήβων χρηστών του Instagram ήρθε αντιμέτωπο με bullying και πως το 40% του bullying γινόταν μέσω ιδιωτικών μηνυμάτων με κάποιους εφήβους να λένε στην εταιρεία ότι βιώνουν αρνητική κοινωνική σύγκριση ή ακόμα και κατάθλιψη από τη χρήση του Instagram.

Και παλαιότερα έχανε νέους από τη βάση χρηστών του το Facebook ωστόσο αυτή η τάση δεν απειλούσε την ύπαρξη του όπως τώρα επισημαίνει ο Michael Sayman, ένας 25χρονος πρώην Product Manager για προϊόντα που απευθύνονται σε νεαρότερο κοινό του Facebook και που ξεκίνησε να εργάζεται στο κοινωνικό δίκτυο από την ηλικία των 17 ετών. Με την αύξηση ωστόσο της δημοτικότητας των καμερών για selfies στα κινητά τηλέφωνα, οι εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης έγιναν περισσότερο οπτικές όταν το Facebook παρέμεινε «κολλημένο» στις αναρτήσεις κειμένου. Το να αντιγράψει το «Stories» από το Snapchat βοήθησε στο να κρατήσει τους νεαρότερους χρήστες στο Instagram όπως και το να ενθαρρύνει τη χρήση πολλαπλών λογαριασμών. Ωστόσο η χρήση του Facebook από τους νεαρότερους χρήστες βρίσκεται σε πτώση. Ακριβώς για αυτό το λόγο η εταιρεία αναμένεται σύντομα να αποκτήσει νέο όνομα για να εστιάσει στο metaverse, που ενδεχομένως θα μπορούσε να αποτελεί μία προσπάθεια να προσελκύσει ξανά τους νέους χρήστες.